Het doel van deze studie is om na te gaan of een gestandaardiseerde observatie door verpleegkundigen samenhangt met formele resultaten van neuropsychologisch onderzoek zoals uitgevoerd door de neuropsycholoog.
ID
Bron
Verkorte titel
Aandoening
- Dementie en amnestische stoornissen
Synoniemen aandoening
Betreft onderzoek met
Ondersteuning
Onderzoeksproduct en/of interventie
Uitkomstmaten
Primaire uitkomstmaten
De variabelen betreffen de relatie tussen 1) geobserveerde geheugenschalen en
2) neuropscyhologische geheugentesten.
ad 1) Geobserveerde geheugenproblemen: Gedragsobservatieschaal Intramurale
Psychogeriatrie. Twee subschalen, namelijk Geheugen en Orientatie, samen 11
items, te scoren op een 4-punt Likertschaal door verpleegkundigen. Tweemaal per
dag observeren gedurende drie dagen. (GIP is als bijlage toegevoegd)
ad 2) Neuropscyologische geheugentesen (alle 4 zijn als bijlage toegevoegd; zie
voor informatie Research Protocol); het afname van de 4 testen duurt 35-50
minuten.
- Visual Association Test, VAT (Lindeboom & Schmand, 2003). Twee subschalen, 1e
en 2e aanbieding. Signaleert anterograde amnesie, namelijk de onmiddelijke en
uitgestelde herkenning, door middel van het tonen van 2x12 tekeningen. Een
tekening dient als cue voor een andere tekening. Score 0-12.
- Rivermead Behavioural Memory Test, RBMT-verhaal (Wilson ea, 1989). Twee
subschalen, de inprenting en de herinnering; beide scoren van 0-42. Test het
Langetermijn geheugen door mensen te vragen een *krante-artikel* dat
voorgelezen wordt, na te vertellen.
- Rivermead Behavioural Memory Test, RBMT-route (Wilson ea, 1989). Signaleert
korte termijn geheugen/werkgeheugen, namelijk door onmiddellijke en uitgestelde
reproductie. Patiënten krijgen een plattegrond te zien op een kaart en worden
gevraagd de weg aan te geven. Score 0-6.
- Amsterdamse Dementie Screening (ADS), de 8 Woordentest (Lindeboom &Jonker
1989 en 2003). Meet het langetermijngeheugen door middel van onmiddellijke en
uitgestelde reproductie. Mensen krijgen 8 woorden aangeboden, en worden
gevraagd deze te herinneren. Score 0-64.
Secundaire uitkomstmaten
De invloed van depressie en cognitie wordt onderzocht (zijn als bijlagen
toegevoegd, zie voor meer informatie Research Protocol); het afnemen van deze
instrumenten duurt ongeveer 10 minuten:
- depressie (Geriatric Depression Scale); een vragenlijst bestaande uit 15
items.
- cognitie (Minimental State Examination): een test bestaande uit 11 items.
Achtergrond van het onderzoek
Geriatrieverpleegkundigen observeren patienten gedurende 24 uur per dag op
verschillende klachten, zoals depressie, pijn en cognitieve problemen. De
gedachte achter het observeren van cognitieve problemen (waaronder
geheugenproblemen) is dat het een indicatie geeft of er sprake is van
cognitieve stoornissen, zoals die zich voordoen bij een dementie, depressie of
delier. Er zijn echter geen studies die deze theorie bevestigen (Foreman ea,
2003). Wel zijn er de laatste vijf jaar studies verschenen over hoe cognitieve
stoornissen het algemeen functioneren van de patient kunnen voorspellen (oa.
Owsley et al., 2002). De vraag of de observaties tijdens de ADL ook cognitieve
stoornissen voorspellen is nog niet beantwoord.
Het belang van het kunnen herkennen van geheugenproblemen door middel van
observeren wordt versterkt doordat geriatrische patienten elders in het
ziekenhuis (buiten de afdeling Geriatrie) nauwelijks herkend worden (Inouye ea
2001). Dat betekent dat patienten aangesproken worden alsof er geen
geheugenproblemen zijn. Dit kan problemen bij het informeren van patienten,
voorlichten, instrukties en ondersteuning geven. Ook leidt het tot
onderdiagnostiek, mogelijk met een langere opnameduur tot gevolg (Young &
Inouye, 2007). Het zou uitermate zinvol zijn als er in de toekomst gedurende de
ziekenhuis-opname op een laagdrempelige, goedkope, niet-belastende wijze een
indruk verkregen kan worden over de aanwezigheid van geheugenproblemen bij de
patient.
Doel van het onderzoek
Het doel van deze studie is om na te gaan of een gestandaardiseerde observatie
door verpleegkundigen samenhangt met formele resultaten van neuropsychologisch
onderzoek zoals uitgevoerd door de neuropsycholoog.
Onderzoeksopzet
Prospectieve niet invasieve observationeele studie.
Inschatting van belasting en risico
De risico's zijn minimaal. Patienten worden op de afdeling Geriatrie altijd
geobserveerd op diverse klachten en/of symptomen; dat zijn standaard
procedures. Geobserveerd worden, in het kader van een vrijwillige
ziekenhuisopname tbv diagnostiek, is voor patienten niet belastend.
Het afnemen van bepaalde neuropsychologische testen komt veelvuldig voor op de
verpleegafdelin Geriatrie. De onderhavige geheugentesten zijn speciaal
ontwikkeld voor de oudere en kwetsbare patient. De (assistent-)neuropscyhologen
zijn zeer ervaren in het testen van oudere en kwetsbare patienten en in staat
om hiermee omzichtig in om te gaan, aanpassingen te maken (geruststellen, pauze
invoegen) maar ook om te beslissen dat de testsituatie gestopt moet worden.
In theorie zou het kunnen dat mensen de geheugentesten niet prettig vinden, ivm
vermoeidheid, zich moeten concentreren of geconfronteerd worden met
onvermogen. De (assisten)neuropsycholoog zal hiervan een inschatting maken en
de test zo nodig stoppen. De duur van het neuropsychologisch onderzoek is
varierend per patient 45 tot 60 minuten; de test vindt plaats op de afdeling
zelf.
Algemeen / deelnemers
Postbus 9101
6500HB Nijmegen
Nederland
Wetenschappers
Postbus 9101
6500HB Nijmegen
Nederland
Landen waar het onderzoek wordt uitgevoerd
Leeftijd
Belangrijkste voorwaarden om deel te mogen nemen (Inclusiecriteria)
INCLUSIE:
- beheersing van de Nederlandse taal.
Belangrijkste redenen om niet deel te kunnen nemen (Exclusiecriteria)
EXCLUSIE
- patient is bedlegerig;
- heeft dermate visus- of gehoorbeperking waardoor testen onmogelijk is;
- ziekte van Alzheimer in een vergevorderd stadium (CDR=3) waardoor testen onmogelijk is;
- sterk wisselend cognitief beeld waardoor neuropsychologische testen onbetrouwbaar zijn, zoals bij delier (DOS is groter of gelijk aan 4), hallucinaties, psychiatrische gedragsproblemen. Wanneer sterk wisselend cognitief functioneren stabilieert (DOS<4), kan patient alsnog geincludeerd worden.
Opzet
Deelname
Opgevolgd door onderstaande (mogelijk meer actuele) registratie
Geen registraties gevonden.
Andere (mogelijk minder actuele) registraties in dit register
Geen registraties gevonden.
In overige registers
| Register | ID |
|---|---|
| CCMO | NL18367.091.07 |