Directe identificatie van naadlekkage door middel van microdialyse na abdominale chirurgie

Naadlekkage heeft een hoge morbiditeit en mortaliteit. Na
oesophaguscardiaresectie, pancreaticoduodenectomie en colorectale chirurgie is
de incidentie 1,4 * 20%, 5-15% resp. 2-13% (Yeh et al., Harling et al.). De
prognose van deze patienten is onzeker en de outcome hangt vooral af van een
snelle diagnose en adequate behandeling. Tot nu toe bestaat het diagnostisch
arsenaal vooral uit lichamelijk onderzoek, laboratoriumonderzoek en
rontgenonderzoek. In de directpostoperatieve fase zijn deze onderzoeken echter
weinig sensitief. Ondanks de verregaande consequenties van naadlekkage voor de
patient en medisch personeel en de hoge kosten zijn er weinig studies verricht
naar de vroegdetectie ervan.
Onderzoek heeft eerder uitgewezen dat verminderde lokale bloedvoorziening een
sterke indicator is voor het later optreden van een naadlekkage. Verminderde
bloedvoorziening resulteert in ischemie, hetgeen door middel van microdialyse
op lokaal niveau kan worden gemeten. Microdialyse is een relatief nieuw
instrument voor continue meting van pyruvaat-, lactaat-, glycerol- en
glucosespiegels. Een verhoogde lactaat / pyruvaat ratio is een betrouwbare
aanwijzing voor de aanwezigheid van ischemie, terwijl verlaagde glucosespiegels
een verminderd metabolisme suggereerd. Zodra ischemie progressief is treedt er
celverval op, dit gaat gepaard met vrijkomen van glycerol (Jansson et al. Scand
J Gastroenterol. 2004 May;39(5):434-9.). Door microdialyse nabij de anastomose
en subcutaan ter referentie toe te passen, kunnen tekenen van ischemie en/of
verhoogd metabolisme op lokaal niveau continu worden geregistreerd. Door deze
waarden te correleren aan het klinisch beeld en aan het wel of niet optreden
van een naadlekkage kan een uitspraak gedaan worden over de sensitiviteit en
specificiteit van deze metingen.

Vaststellen van postoperatieve microdialyse waarden van pyruvaat, lactaat,
glycerol en glucose na oesophaguscardiaresectie, pancreaticoduodenectomie en
colorectale chirurgie.
Vroeg detectie van naadlekkage bij patienten na colorectale chirurgie.

investigational cohort studie

Aan het einde van de oesophagusresectie wordt in de DELFT-studie een 0,9 mm
microdialysecatheter geplaatst subcutaan in de hals nabij de cervicale
anastomose. Tevens wordt een referentiecatheter geplaatst in de subcutis van de
buik op minimaal 10 cm afstand van de mediane laparotomiewond.
In de PALM-studie wordt tijdens de pancreaticoduodenectomie een 0,9mm percutane
microdialyse catheter geplaatst nabij de pancreaticojejunostomie. Tevens wordt
een referentiecatheter geplaatst in de subcutis van de buik, ten minste 10 cm
verwijderd van de subcostale incisie.
Tijdens de colorectale resectie in de MICRo-studie wordt de tip van de
microdialysecatheter percutaan geplaatst nabij de anastomose. Een
referentiecatheter wordt subcutaan in de buikwand geplaatst, 10 cm vanaf de
laparotomie- of stomawond.
Elke 4 uur zal na de operatie gedurende 7 dagen een microdialysesample worden
genomen vanuit zowel de catheter bij de anastomose als de referentiecatheter.
Elke 12 uur zal een kort lichamelijk onderzoek worden verricht. Dit past binnen
de normale zorg na gastrointestinale zorg en vormt daarom geen extra belasting
voor de patient.
Catheter gerelateerde complicaties worden nauwelijks gezien (Reid et al. Ann
Plast Surg. 2003 Dec;51(6):575-8). Zijn deze er toch dan bestaan de
complicaties uit minimale roodheid op huidniveau en/of lokale pijn. In het
geval dat deze complicaties optreden tijdens het onderzoek dan zal de catheter
worden verwijderd.