De invloed van vitamine K status op botmetabolisme en vasculaire calcificaties bij kinderen met nierfalen aan periteonale dialyse en hemodialyse

Vitamine K is behalve een co-factor bij stollingseiwitten ook een noodzakelijke
co-factor bij osteocalcine en matrix gla proteine (MGP). Deze vitamine K
afhankelijke eiwitten spelen een belangrijke rol in de regulatie van botvorming
en inhibitie van vasculaire calcificaties. Renale botziekte en cardiovasculaire
aandoeningen zijn beide significante problemen voor patiënten met chronisch
nierfalen. Huidige dieetadviezen met betrekking tot vitamine K zijn gebaseerd
op het bereiken van normale concentraties van protrombine, niet van oseocalcine
of MGP.
Osteocalcine, ook bot Gla protein genoemd, is een eiwit bestaande uit 49
aminozuurketens met 3 gamma-carboxyglutamaat (Gla) residuen. Vitamine K is een
noodzakelijke co-factor om osteocalcine effectief te kunnen carboxyleren. Bij
volwassene zijn in verschillende studies positieve effecten gevonden van
vitamine K op de preventie van botfracturen. Bij gezonde kinderen is recent een
suboptimale vitamine K status beschreven ten opzichte van volwassenen, en een
betere vitamine K status correleerde met een betere botmineralisatie. Bij
volwassen patiënten aan hemodialyse werd ook een suboptimale vitamine K status
gevonden ten opzichte van gezonde volwassenen.
MGP is een Gla-proteine met 84 aminozuren, dat 5 Gla residuen bevat. MGP is
aanwezig in bot en kraakbeen, maar ook in chondrocyten in vasculaire gladde
spiercellen. Arteriële calcificatie ontstaat door een disbalans van factoren
die calcium afzetting bevorderen en factoren die calcium afzetting inhiberen.
In meerdere studies zijn aanwijzingen gevonden dat MGP een belangrijke rol
speelt in de inhibitie van vasculaire calcificaties.

Het bepalen van de vitamine K status bij kinderen met chronisch nierfalen
(patienten aan peritoneale dialyse en hemodialyse ) en bepalen of er een
correlatie is met bot- en vasculaire parameters. Als de vitamine K status
suboptimaal is kan in een later stadium vitamine K suppletie gegeven worden om
de vitamine K status te verbeteren.

Kinderen aan dialyse in twee universiteitsziekenhuizen in Nederland (Nijmegen
en Utrecht) zullen geincludeerd worden. Deze patienten worden frequent gezien
op de polikliniek. In totaal zullen 20-30 patienten geincludeerd worden.
Gedurende een reguliere vernapunctie zal extra bloed afgenomen worden voor
analyse van bloed parameters van vitamine K, bloedparameters van
botmetabolisme, radiologische parameters van botmetabolisme en bloedparameters
voor cardiovasculaire risicofactoren.
van de patienten aan peritoneale dialyse zal gevraagd worden een monster mee te
nemen van de gebruikte dialysevloeistof
Gedurende 1 week zullen proefpersonen gevraagd worden een dagboek bij te houden
van het dieet

geen extra risoco's
Mogelijk voordeel: indien extreme vitamine K deficientie gevonden wordt (<3SD
van de normaalwaarde) zal deze worden behandeld met vitamine K suppletie.