Belonen van medicatietrouw: Een gerandomiseerde gecontroleerde studie naar de effectiviteit van financiële beloningen om medicatietrouw in patiënten met een psychotische stoornis en comorbide middelenmisbruik te verbeteren.

Money for Medication (M4M) is een gerandomiseerde gecontroleerde studie naar de
effectiviteit van Contingency Managment (CM) in het verbeteren van
medicatie-trouw met antipsychotische depot medicatie in patiënten met
psychotische stoornissen en co-morbide middelenmisbruik. Een gebrekkige
medicatie-trouw is een frequent voorkomend probleem, vooral bij patiënten met
psychotische stoornissen en co-morbide middelenmisbruik (ook wel *dubbele
diagnose patiënten* genaamd). Een gebrekkige medicatie-trouw vermindert de
effectiviteit van de behandeling van een chronische psychotische stoornis en
interfereert met de therapie. Het niet of gebrekkig innemen van de
voorgeschreven medicatie wordt sterk geassocieerd met allerlei nadelige
uitkomsten voor zowel het individu als de maatschappij. Aangezien een
gebrekkige medicatietrouw één van de meest te voorkomen oorzaken van terugval
en opname is, is het van groot belang om interventies te onderzoeken die
succesvol zijn in het verbeteren van de medicatietrouw.

Eerder onderzoek heeft bemoedigende resultaten opgeleverd voor interventies
gebaseerd op *Contingency Management*(CM) principes, waarbij gewenst gedrag
wordt aangemoedigd door beloningen contingent op het gewenste gedrag te
verschaffen. Er is echter weinig bekend over de effectiviteit van CM in het
verbeteren van de therapietrouw in patiënten met psychotische stoornissen en
co-mobide middelen misbruik. Uit de eerder uitgevoerde pilot study van onze
groep kwamen bemoedigende resultaten (een sterke toename in medicatie-trouw en
afname in opnames). De huidige studie is een gerandomiseerde trial om de
effectiviteit van M4M in het verhogen van de medicatie-trouw bij patiënten met
een dubbele diagnose te testen.

De patiënten zullen random worden toegewezen aan de experimentele groep (M4M, n
= 84), waarbij de patiënten M4M zullen ontvangen bovenop hun reguliere
behandeling (Treatment as usual, TAU), of de controlegroep (TAU, n =84),
waarbij de patienten alleen hun reguliere behandeling zullen ontvangen. De
interventie zal twaalf maanden duren, gevolgd door een periode van zes maanden
follow-up waarin de effecten van het beëindigen van M4M op de
medicatie-acceptatie gemonitord zullen worden.

Onze primaire uitkomstmaat is het percentage geaccepteerde depots gedurende de
interventie en na het beeindigen van de interventie. Onze secundaire maten zijn
de langste periode van ononderbroken depot acceptatie, de tijd voordat het
depot wordt geaccepteerd, het aantal opnames in psychiatrische instellingen,
het middelenmisbruik van de patiënten, hun symptomen en sociaal en
psychologische functioneren en hun subjectieve welzijn. Ook zullen we M4M
onderzoeken in termen van de kosten-utiliteit vanuit het perspectief van de
maatschappij.

Het primaire doel van deze studie is onderzoeken hoe M4M de acceptatie van de
voorgeschreven antipsychotische depot medicatie zal beïnvloeden, tijdens en na
beëindiging van de interventie. Het secundaire doel van onze studie is
onderzoeken hoe M4M de langste ononderbroken periode van depot acceptatie zal
beïnvloeden, de tijd voordat het depot wordt geaccepteerd, de moeite die
behandelaars hebben ondernomen om het depot te verschaffen, het aantal opnames,
de psychiatrische symptomatologie, het sociaal en psychologische functioneren,
het middelenmisbruik en het subjectieve welzijn (kwaliteit van leven). Het
tertiaire doel van de studie is om de effectiviteit van M4M te onderzoeken in
termen van de kosten-utiliteit (vanuit het perspectief van de maatschappij).

M4M is een gerandomiseerde gecontroleerde trial. De patiënten zullen random
worden toegewezen aan de experimentele conditie (M4M) of de reguliere
behandeling (TAU, controle conditie). De patiënten die worden toegewezen aan de
experimentele conditie (M4M) zullen naast hun reguliere behandeling voor elke
keer dat zij hun depot accepteren een beloning ontvangen. De patiënten die
worden toegewezen aan de controleconditie (TAU) ontvangen hun reguliere
behandeling.

Money for Medication is gebaseerd op Contingency Management (CM) principles. De essentie van interventies gebaseerd op CM is date en van te voren bepaald gewenst gedrag bekrachtigd wordt. In M4M zullen patiënten die hun voorgeschreven depot antipsychotica accepteren hiervoor een financiële beloning ontvangen. Patiënten die zijn toegewezen aan de interventiegroep (M4M) zullen hun reguliere behandeling ontvangen, plus een financiële beloning voor elke keer dat zij hun depot accepteren. Alle deelnemers in de inteventiegroep (M4M) zullen gemiddeld 30 euro per maand ontvangen. Hoeveel geld ze precies per keer zullen ontvangen is afhankelijk van de frequentie van het depot. Zo zal iemand die een twee-wekelijks depot ontvangt 15 euro per geaccepteerd depot ontvangen, iemand die een drie-wekelijks depot ontvangt zal 22.50 euro ontvangen voor elk geaccepteerde depot, etcetera. De interventie zal 12 maanden duren. Na de interventie-periode zal er een follow-up periode van 6 maanden zijn waarin de patiënten geen geld meer zullen ontvangen voor het accepteren van hun depot. Alle patienten zullen hun behandeling zoals gewoonlijk volgen. Patiënten die zijn toegewezen aan de controle groep zullen alleen hun reguliere behandeling ontvangen (inclusief de reguliere aanmoediging om het voorgeschreven depot te accepteren). De reguliere behandeling houdt onder andere in: case management, psychosociale interventies, gebruik van crisisservices, opnames en medicatie. Het type en de dosering van het depot en andere medicatie wordt bepaald door de behandelaar. Het type, de frequentie en dosering zullen niet worden beïnvloed door deelname aan de studie. De depots zullen worden uitgereikt door de reguliere behandelaars op de reguliere momenten en locaties.

De patienten zullen drie keer worden geïnterviewd op 0 maanden (baseline), 12
maanden (eind interventie) en 18 maanden (follow-up). De interviews zullen
maximaal 90 minuten duren. Tijdens de interviews zullen de patiënten ook worden
gevraagd om een urine-monster te geven. Alle deelnemers zullen per keer 20 euro
ontvangen voor het interview en het urine-monster.

Wij verwachten geen ernstige schadelijke risico*s bij de huidige interventie.
Als M4M echter succesvol is in het verhogen van de medicatietrouw, zouden
patiënten meer bijwerkingen kunnen krijgen van de voorgeschreven medicatie. Dit
zal worden gemonitord door de behandelaren en door de patiënten rechtstreeks te
vragen naar hun ervaringen met hun medicatie (Subjectieve Welzijn onder
Neuroleptica, SWN, de Haan et al., 2002).
Ook bestaat er het risico dat de deelnemers hun geld spenderen aan drugs en/of
alcohol. Wij hebben opzettelijk de beloning beperkt gehouden met het oog op dit
risico. Wij zullen het gebruik van de patiënten monitoren aan de hand van
vragenlijsten en analyse van urine-monsters. Als de METiGG zal vergaderen over
dit onderzoek, zouden wij graag bij de vergadering aanwezig willen zijn om de
leden van de METiGG te consulteren over hoe wij het best om kunnen gaan met
deze overwegingen.