In het monitoring onderzoek staan de volgende doelstellingen centraal: Vaststellen van de mate waarin 1) door de betrokken zorgverleners geselecteerde, potentiële deelnemers aan de Beweegkuur ook werkelijk instromen; 2) deelnemers het volledige…
ID
Bron
Verkorte titel
Aandoening
- Diabetescomplicaties
- Levensstijlaangelegenheden
Synoniemen aandoening
Betreft onderzoek met
Ondersteuning
Onderzoeksproduct en/of interventie
Uitkomstmaten
Primaire uitkomstmaten
De primaire uitkomstmaten zijn voedingsgedrag en beweeggedrag en de mate waarin
aan de Beweegkuur wordt deelgenomen, inclusief de uitval en de compliance.
Van de primaire uitkomstmaten worden het beweeggedrag en het voedingsgedrag
geïnventariseerd door zelf rapportage met behulp van vragenlijsten voor de
patiënt. Voor het bewegen wordt gebruik gemaakt van Nederlandse versie van de
International Physical Activity Questionnaire (IPAQ) en voor de voeding wordt
gebruik gemaakt van een verkorte versie van de Vet-lijst. De metingen worden
gecoördineerd vanuit de Universiteit Maastricht.
Deelname, uitval en compliance worden vastgesteld met behulp van het
beschikbare digitale registratiesysteem voor de Leefstijladviseur dat door het
NISB voor de Beweegkuur is ontwikkeld. De deelnemer bezoekt de
leefstijladviseur 6x in de loop van het jaar dat hij deelneemt aan de
Beweegkuur. Deze registraties vinden derhalve 6x per jaar plaats en zijn
ingebed in reguliere Beweegkuur registratie. Om een meer gedetailleerd inzicht
te krijgen in de compliance zal in de vragenlijsten voor de proces evaluatie
een aantal vragen zitten over de mate waarin adviezen zijn opgevolgd. De
onderzoekers zullen bovendien participerende praktijken met regelmaat bezoeken
om te observeren in hoeverre het protocol van de Beweegkuur door de
zorgverleners wordt opgevolgd.
Secundaire uitkomstmaten
Secundaire uitkomstmaten zijn:
- Motivatie tot handhaven van het voedings- en beweeggedrag
- Ervaringen met de Beweegkuur van deelnemer
- Kwaliteit van leven
- Fysieke fitheid
- Gezondheidsrisico:
o Antropometrische maten: lichaamslengte, lichaamsgewicht,
vetpercentage en buikomvang
o Bloedwaarden: bloeddruk en HbA1c
Van de secundaire uitkomstmaten zal de motivatie tot handhaven van het beweeg-
en voedingsgedrag worden gemeten met een set van gevalideerde vragenlijsten
(Jessie vragen ). Ervaringen met de Beweegkuur worden vastgesteld met een
aangepaste versie van de vragenlijst die in de pilotstudie3 is gebruikt. De
kwaliteit van leven wordt geïnventariseerd met de Euroqol 6d, een uitgebreide
versie van de Euroqol 5d10. Deze vragenlijsten worden samen met de eerder
genoemde lijsten aan de deelnemer voorgelegd.
Voor de fysieke fitheid van de deelnemers aan pakket 1 en 2 wordt een
test uitgevoerd door de fysiotherapeut. Deze test is een onderdeel van de
Beweegkuur. Om een schatting te maken van de aerobe inspanningscapaciteit,
zullen de deelnemers onder begeleiding van een fysiotherapeut de Åstrand,
submaximale fietsergometertest uitvoeren. Hiervoor fietsen deelnemers gedurende
6 minuten op submaximale belasting. Op basis van de belasting en de
hartfrequentie gemeten tussen de 5e en 6e minuut zal de maximale aerobe
inspanningscapaciteit geschat worden. Indien tijdens de test klachten optreden
die kunnen duiden op cardiovasculaire problematiek wordt contact opgenomen met
de huisarts en wordt de deelnemer naar de huisarts verwezen. Pas als de
huisarts zijn fiat geeft zal deze deelnemer kunnen starten met de Beweegkuur,
dan wel de Beweegkuur mogen voortzetten. De uitslag van deze test wordt
geregistreerd in het digitale registratiesysteem van de leefstijladviseur.
De metingen gerelateerd aan het gezondheidsrisico behoren tot de
standaardprocedure van de Beweegkuur. De antropometrische maten en de
bloedwaarden vormen eveneens een integraal onderdeel van de Beweegkuur en
worden vastgesteld door de POH. Vetpercentage wordt gemeten met een
gevalideerde bio-impedantiemeting. De POH neemt bloed af om de gewenste waarden
te bepalen. De uitslagen van deze tests staan geregistreerd in digitale
registratiesysteem van de leefstijladviseur.
Achtergrond van het onderzoek
De BeweegKuur is een instrument voor de eerstelijnszorg en kan worden ingezet
om patiënten met een hoog gezondheidsrisico te begeleiden naar een lichamelijk
actievere leefstijl en gezondere voedingsgewoonten (NISB, 2009). De interventie
is ontwikkeld met subsidie van het ministerie van VWS, die in haar kaderbrief
2007-2011 gezondheid en preventie prioriteert. Meer samenhang in aanbod, een
betere samenwerking en organisatie van de infrastructuur van de publieke
gezondheid zijn hierin belangrijke aandachtspunten. Daarnaast dient preventie,
zowel primair als secundair, steeds meer een vanzelfsprekend onderdeel van de
reguliere zorgverlening te worden.
De BeweegKuur, die door NISB in samenwerking met belangrijke partners
in de zorg is ontwikkeld, is een uitwerking van dit beleid. De BeweegKuur
creëert samenhang in beweegactiviteiten, realiseert samenwerking tussen
partners op zowel landelijk als lokaal niveau en draagt daarmee bij aan de
ontwikkeling van een solide (lokale) infrastructuur rond preventie. De
BeweegKuur is gericht op zowel geïndiceerde (mensen met een verhoogd risico)
als zorggerelateerde (diabetes, obesitas) preventie en biedt een alternatief
voor verdere medicalisering van deze groeiende patiëntengroep.
De BeweegKuur wordt op drie niveaus aangeboden, het zelfstandig
beweegprogramma (pakket 1), het opstartprogramma (pakket 2) en het begeleid
beweegprogramma (pakket 3). De niveaus verschillen in de mate van intensiteit
waarmee deelnemers begeleid worden op hun pad naar een lichamelijk actievere
leefstijl en gezondere voedingsgewoonten. Afhankelijk van de ernst van
bewegings- en inspanningsbeperkingen komen patiënten in aanmerking voor één van
de drie pakketten.
Voor pakket 1 en 2 is op basis van een onderzoek van het RIVM
(Bemelmans, 2008) geconcludeerd dat de interventie effectief en kosteneffectief
is. Het is echter nog onduidelijk in hoeverre er gebruik wordt gemaakt van de
Beweegkuur, hoeveel deelnemers het programma volledig doorlopen en in welke
mate zij zich ook werkelijk aan het protocol houden. Daarnaast is de vraag hoe
deze therapietrouw zich verhoudt tot veranderingen in motivatie om gezonder te
eten en meer te bewegen, tot veranderingen in het daadwerkelijke voedings- en
beweeggedrag en het lichaamsgewicht en tot het volhouden van deze veranderingen
nadat de begeleiding vanuit de Beweegkuur is afgesloten.
Doel van het onderzoek
In het monitoring onderzoek staan de volgende doelstellingen centraal:
Vaststellen van de mate waarin 1) door de betrokken zorgverleners
geselecteerde, potentiële deelnemers aan de Beweegkuur ook werkelijk instromen;
2) deelnemers het volledige programma doorlopen; 3) deelnemers de aanbevelingen
en adviezen opvolgen (compliance); en 4) vaststellen of de Beweegkuur leidt tot
verandering van het voedings- en bewegingsmotivatie, -gedrag en lichaamsgewicht
op de korte en langere termijn (1 jaar na afsluiten van deelname aan de
Beweegkuur)
Onderzoeksopzet
De monitoring studie is een prospectieve cohortstudie zonder controle conditie.
Het totale traject beslaat 39 maanden. Metingen zullen in ieder geval
plaatsvinden bij aanvang van het programma (T0 - het moment dat de deelnemer
instroomt in de Beweegkuur), direct na afloop van de Fysiotherapeutische
interventie bij pakket 2 (T2 - ongeveer 12 weken na T0) op 12 maanden (T3) na
T0 en op 24 maanden (T4) na T0. De metingen bestaan uit vragenlijsten voor de
deelnemers; het monitoren van het de registratiemodule die is ontwikkeld voor
de leefstijladviseur en uit observaties op locatie. In de registratiemodule
legt de leefstijladviseur gegevens vast die tot het standaard protocol van de
Beweegkuur horen (o.a. lengte; gewicht; Body Mass Index; bloedsuikerspiegel en
HbA1c; submaximale inspanningstest). Deelnemers worden gerecruteerd uit 30
huisartsenpraktijken, die al bekend zijn met eerdere versies van de Beweegkuur
voor patienten met Diabetes Mellitus type 2.
Inschatting van belasting en risico
De metingen zullen voor de proefpersonen een kleine extra belasting met zich
meebrengen. Een deel van de onderzoeken waarvan de resultaten in deze studie
worden meegenomen, wordt sowieso uitgevoerd op meetmoment 1 en 2 bij alle
mensen die aan de BeweegKuur deelnemen, ook als ze niet in het onderzoek
participeren. Extra onderzoeken die voor de studie zijn toegevoegd, op
meetmoment 1 en 2 zijn:
- de verkorte Vet-lijst voedingsvragenlijst,
- de IPAQ activiteiten vragenlijst
- de vragenlijst voor motivationele factoren
- de Euroqol vragenlijst,
- de proces-evaluatievragenlijst
Per meetmoment wordt ingeschat dat de deelnemer een half uur nodig heeft om
alle vragenlijsten in te vullen. Aan deze metingen zijn geen risico*s
verbonden. Deelnemers aan het onderzoek hebben overigens geen extra voordeel
boven hen die de BeweegKuur volgen zonder deel te nemen aan het onderzoek. Het
consult met de LSA op 24 maanden valt buiten de reguliere Beweegkuur
activiteiten en kan, ondanks het feit dat dan wel alleen de reguliere metingen
worden gedaan, dus ook worden aangemerkt als een extra belasting voor de
deelnemer.
Publiek
Peter Debeyeplein 1
6229 HA Maastricht
NL
Wetenschappelijk
Peter Debeyeplein 1
6229 HA Maastricht
NL
Landen waar het onderzoek wordt uitgevoerd
Leeftijd
Belangrijkste voorwaarden om deel te mogen nemen (Inclusiecriteria)
Voor de inclusiecriteria in de verschillende pakketten van de Beweegkuur is zoveel mogelijk aangesloten bij de indeling van Partnership Overgewicht Nederland (PON) en het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG).
Pakket 1:
• een BMI van 25-30 en een te grote buikomvang (>= 88 cm voor vrouwen; >= 102 cm voor mannen)
• een BMI van 30-35 en een normale of te grote buikomvang
Pakket 2:
• een BMI van 25-35 én een verhoogd risico op hart en vaatziekten of op diabetes mellitus 2
Pakket 3:
• een BMI van 25-35 én de aanwezigheid van comorbiditeit in de zin van slaapapneu,
artrose, diabetes mellitus en/of hart en vaatziekten
• een BMI van 35-40 met een normale of te grote buikomvang2 en/of met een verhoogd
risico op hart en vaatziekten en diabetes mellitus 2;Voor de monitoring studie worden alleen deelnemers aan pakket 1 en 2 geïncludeerd;Bovendien gelden de volgende inclusiecriteria, ongeacht het pakket waarin deelnemers instromen:
1. deelnemers zijn gemotiveerd voor gedragsverandering
2. deelnemers hebben een inactieve leefstijl (niet voldoen aan de Nederlandse Norm Gezond Bewegen (* een half uur matig intensieve lichamelijke activiteit op tenminste vijf, maar bij voorkeur alle dagen van de week).
Belangrijkste redenen om niet deel te kunnen nemen (Exclusiecriteria)
Er zijn een aantal contra-indicaties beschreven voor deelname aan de BeweegKuur. Deze contra-indicaties gelden als vanzelf ook voor inclusie in het onderzoek:
- Diabetes type 2 met drie of meer diabetes complicaties die het normaal functioneren beperken (hart-/vaatziekten, nefropathie, retinopathie, neuropathie, diabetische ulcus)
- Diabetes type 2 met ernstige polyfarmacie (>5 therapeutische klasses)
- Diabetes type 2 met hypertensie graad 3 (RR > 180/110 mmHg)
- Ernstige inspanningsbeperking (< 70% van de verwachte inspanningscapaciteit)
- Beperkingen die deelname aan de BeweegKuur onmogelijk maken (ter inschatting van de huisarts).
- Een BMI < 25 met diabetes 2
- Een BMI > 35 met comorbiditeit
Opzet
Deelname
Opgevolgd door onderstaande (mogelijk meer actuele) registratie
Geen registraties gevonden.
Andere (mogelijk minder actuele) registraties in dit register
Geen registraties gevonden.
In overige registers
| Register | ID |
|---|---|
| CCMO | NL32615.068.10 |