Preventie van vroege symptomen tot de ontwikkeling van Ankyloserende Spondylitis

De ziekte van Bechterew treft een grote populatie (0,9%) van relatief jonge
patienten (20-45 jaar). De klachten bestaan uit chronische rugpijn met
ochtendstijfheid die kan resulteren in een vergroeiing en verstijving van de
gehele wervelkolom op jonge leeftijd. Hierdoor ondervinden de patiënten met de
ziekte van Bechtrew veel beperkingen in de dagelijks functioneren en in het
arbeidsproces. Voor het stellen van de diagnose moeten er afwijkingen op de
röntgenfoto van het bekken zijn vastgesteld met ontsteking van de
sacroliliacale gewrichten. Deze afwijking op de foto ontstaat meestal pas na
ruim 5 jaar ziekte en is een van de redenen waarom het gemiddeld 8 jaar duurt
voor de diagnose kan worden gesteld.
Met behulp van de MRI kunnen tekenen van ontsteking van de SI-gewrichten in een
vroeger stadium worden opgespoord. Tevens is recent een algoritme ontwikkeld om
bij patiënten met inflammatoire rugpijn en kenmerken van Spondylarthropathie
(SpA), zoals artritis, uveitis, colitis, etc de kans op het ontwikkelen bij de
ziekte van Bechtrew te voorspellen. Dit algoritme zal naast de MRI worden
gebruikt om patiënten te includeren voor deze studie.
Sinds 7 jaar is er pas een goede behandeling mogelijk van de ziekte van
Bechterew dankzij het gebruik van TNF-blokkerende middelen die het
ontstekingsproces remmen. Ruim 60-70% van de hiermee behandelde patiënten
reageert goed op de TNF-blokkers, zoals etanercept, met en forse afname van
pijn en stijfheid en een sterke verbetering van het fysiek functioneren. Helaas
zijn deze middelen niet beschikbaar voor patiënten in een vroeg stadium van de
ziekte waarbij nog geen afwijkingen op foto van de SI-gewrichten aantoonbaar
is.

Voorkomen van de ontwikkeling tot de ziekte van Bechterew door in een vroeg
stadium patiënten met een inflammatoire rugpijn en aanleg voor deze ziekte
(geclassificeerd volgens bepaalde criteria, zoals positieve familieanamnese) te
behandelen met TNFblokkers in een dubbelblinde, placebo-gecontroleerde studie
van 16 weken.
In eerste instantie zal bekeken worden of de tekenen van ontsteking op de MRI
afnemen omdat het enkele jaren duurt voordat kan worden vastgesteld of de
patiënten daadwerkelijk geen ziekte van Bechterew ontwikkelen.
Daarnaast zal worden bestudeerd of de ziekte-activiteit afneemt ahv de bekende
criteria die worden gebruikt bij de evaluatie van de ziekte van Bechterew (ASAS
20, BASDAI, BASFI, BSE en CRP , etc).
Als lange termijn doel wordt gekeken naar de radiologische progressie van de
wervelkolom en SI-gewrichten na 3 jaar en de snelheid tot ontwikkelen tot een
ziekte van Bechterew.

Patiënten met inflammatoire rugpijn die voldoen aan de SpA-criteria met een
BASDAI score van 4 of hoger en die onvoldoende reageren op behandeling met
NSAID's zullen worden gevraagd deel te nemen aan deze studie.
Dubbelblinde, placebo-gecontroleerde studie bij 80 patiënten, die in een 1:1
ratio worden verdeeld over 2 groepen, waar bij de ene groep 2 x per week 25 mg
etanercept subcutaan krijgt toegediend en de ander groep placebo-injecties
gedurende 16 weken. Daarna zullen de patiënten worden vervolgd waarbij de MRI
na 16 weken en 6 maanden wordt herhaald om het verschil in respons op de
ontsteking van het MRI beeld te objectiveren. De ziekteparameters en
radiologische progressie worden eveneens vergeleken tussen de behandelde en de
placebogroep.

Dubbelblinde, placebo-gecontroleerde studie bij 80 patiënten, die in een 1:1 ratio worden verdeeld over 2 groepen. -Groep 1 (n=40); 16 weken etanercept 2 x per week 25 mg subcutaan -Groep 2 (n=40); 16 injecties met placebo 2 x per week subcutaan

De patiënten kunnen voordeel hebben bij deze studie omdat het zeer aannemelijk
is dat etanercept ook in een vroeg stadium van de ziekte afname van de klachten
zal geven.