De Ontwikkeling van gevorderde leesvaardigheden: Een Onderzoek naar Normalisatie en Compensatie bij Kinderen met een Familiair Risico op Dyslexie.

Lezen is tegenwoordig een erg belangrijke vaardigheid. Voor vijf procent van
alle mensen is dt echter een vaardigheid die zeer moeilijk te leren is. Deze
groep met kinderen krijgt vaak de diagnose dyslexie. Ze hebben hardnekkige
problemen met het decoderen van woorden van letters naar klanken, ondanks dat
ze een normale intelligentie en scholing hebben. Dyslexie is gedeeltelijk
genetisch bepaald, kinderen met een ouder die dyslexie heeft hebben een risico
van 30-60 % dat ze zelf ook dyslexie zullen ontwikkelen. Het is gevonden in
eerder onderzoek dat kinderen en volwassenen met dyslexie andere patronen van
hersenactiviteit hebben in vergelijking tot een controlegroep zonder dyslexie.
Sommige kinderen met dyslexie hebben naast woord-lees problemen ook problemen
met begrijpend lezen en het lezen van teksten. Tevens is het leesniveau wat
kinderen met dyslexie behalen erg variabel. Er is relatief weinig onderzoek wat
heeft gekeken naar de verschillende uitkomsten van dyslexie. Het huidige
onderzoek heeft als doel dit te veranderen door patronen van hersenactiviteit
te linken aan gevorderde leesvaardigheden en aan eerder verzamelde data van het
langlopend onderzoek dyslexie.

Ons hoofddoel is om te onderzoeken of en hoe gevorderde leesvaardigheden zoals
het lezen van teksten en begrijpend lezen ontwikkeld worden door kinderen met
een erfelijk risico op dyslexie in vergelijking met een controlegroep. Verder
willen we ook onderzoeken of kinderen met een risico op dyslexie, maar die geen
dyslexie hebben, kwantitatief of kwalitatief verschillen van kinderen die wel
dyslexie hebben ontwikkeld. Daarnaast willen we weten of er normalisatie of
compensatie heeft plaatsgevonden bij de goed lezende kinderen met een risico
door hen te vergelijken met een controlegroep zonder risico en zonder dyslexie.

Een quasi-experimentele onderzoeksopzet zal gebruikt worden. Kinderen met een
erfelijk risico op dyslexie worden vergeleken met kinderen in een controle
groep, en binnen de groep met een risico wordt een vergelijking gemaakt tussen
kinderen met en zonder dyslexie.

De kinderen en hun ouders worden uitgenodigd voor twee dagdelen op het Neuro
Imaging Center Groningen. De ouders mogen kiezen of het onderzoek op een of
twee dagen plaatvind. Tijdens een 90 tot 120 minuten durende sessie worden de
gedragsmetingen gedaan, en tijdens nog zo'n sessie wordt de EEG taak afgenomen
terwijl de kinderen een beslissingstaak moeten doen. Daarnaast maken de
kinderen thuis een digitale test die begrijpend lezen, luistervaardigheden en
vocabulaire meet wanneer ze in eind groep 8 zitten. Het EEG en gedragsonderzoek
brengen geen risico's met zich mee voor de proefpersonen.