Inhibitie functies als voorspellers van chronische pijn: een pilot studie

Chronische pijn vormt een ernstige bedreiging voor het alledaase functioneren,
en komt voor bij ongeveer 20% van de populatie. De behandeling van chronische
pijn is nog verre van succesvol, wat deels veroorzaakt wordt door het feit dat
we nog weinig weten van de mechanismen die ten grondslag liggen aan het
ontwikkelen van chronische pijn. In de huidige studie wordt gekeken naar de
voorspellende waarde van endogene inhibitoire functies voor het ontwikkelen van
postoperieve pijn. Deze endogene inhibitoire functies betreffen functies die
onderdeel zijn van onze lichaamseigen functies betrokken bij de cognitieve
controle en pijnervaring. We weten reeds dat deze functies de mate van
experimentele pijngevoeligheid in gezonde vrijwilligers voorspellen. Het is
echter nog onbekend in hoeverre deze functies mogelijk het ontwikkelen van
postoperatieve pijn voorspellen. In de huidige studie wordt daarom gekeken naar
de voorspellende waarde van preoperatief inhibitoir functioneren in relatie tot
het ontwikkelen van postoperatieve pijn.

Hiervoor richten we ons op drie verschillende typen van endogene inhibitie: 1.
Cognitieve inhibitie zoals gemeten met cognitive tests, 2. Geconditioneerde
pijn modulatie gemeten met het fenomeen van "pijn onderdrukt pijn" en 3.
Placebo- and nocebo-achtige effecten, waarbij gekeken wordt naar het effect van
suggesties op de waargenomen pijn. Deze functies worden pre-operatief in kaart
gebracht bij een patientengroep die wordt behandeled voor pancreas (pre)kanker
door middel van resectie van de pancreas. Deze patienten rapporteren
normaalgesproken geen pijn voorafgaand aan de operatie; na de operatie
ontwikkelt mogelijk 30-40% van de patienten persisterende pijn (PP) .

De hypothese die getoetst wordt is dat een verminderd niveau van
inhibitiefuncties, pre-operatief gemeten, een voorspeller is van PP. Daarnaast
wordt verwacht dat de drie verschillende inhibitiefuncties deels complementair
zijn, waarbij ze deels onafhankelijk van elkaar PP voorspellen.

Het primaire doel van deze studie is te onderzoeken in hoeverre verschillende
inhibitoire functies het ontstaan en de ernst van acute en persisterende
postoperatieve pijn voorspellen. Deelnemers wordt gevraagd om gedurende drie
dagen een pijndagboek bij te houden, zowel vanaf 7 tot 10 dagen na de operatie
(T1) als drie maanden na de operatie (T2). Hierin worden dagelijkse metingen
van de pijnintensiteit door middel van visuele analoge schalen gedaan. De
primaire voorspellers bestaan uit de drie endogene inhibitoire functies: 1.
Cognitieve inhibitie, waarbij interferentiecontrole en het kunnen stoppen van
sterke motorische responsen gemeten worden door middel van computertaken; 2.
geconditioneerde pijn modulatie, in kaart gebracht met een gevalideerd
paradigma waarbij eerst de pijndrempel en -tolerantie bepaald worden,
vervolgens pijn door middel van de koudwaterbak gemeten wordt (door de hand in
koud water te houden), gevolgd door weer een pijndrempel en -tolerantie
bepaling. Een toename in de tweede meting van de pijndrempel en -tolerantie
wijst op de aanwezigheid van pijninhibitie; 3. Placebo- and nocebo-suggesties,
waarbij cues gepresenteerd worden die een pijnprikkel van of een lage of een
hoge intensiteit aangeven, gevolgd door een valide stimulus (respectievelijk
lage en hoge intensiteit) of een invalide stimulus (respectievelijk hoge en
lage intensiteit).

Een secundair doel is de kwaliteit van leven gemeten door middel van de SF -36.
Daarnaast worden metingen van ongemak en gemoedstoestand gedaan.

Een prospectieve pilot studie waarbij de voorspellende waarde van drie
inhibitoire functies voor het ontwikkelen van postoperatieve pijn in kaart
gebracht wordt.

Alle tests en methoden die gebruikt worden zijn niet-invasief en niet
stressvol voor de deelnemer. Alle cognitieve taken en vragenlijsten zijn
maten die standaard in de kliniek en/of de onderzoeksetting gebruikt worden.
Het CPM-effect en het effect van de placebo- and nocebo-suggesties worden
gemeten door middel van gevalideerde paradigma's. De preoperatievemeting duurt
ongeveer 1,5 uur; de twee postoperatieve metingen duren ongeveer 45 minuten per
meting.