De cerebrale structuur en activiteitspatronen gedurende emotionele en cognitieve verwerking vergelijken tussen patienten met CKD en depressie en patienten met een reguliere depressie.
ID
Bron
Verkorte titel
Aandoening
- Stemmingsstoornissen en -afwijkingen NEG
- Nieraandoeningen (excl. nefropathieën)
Synoniemen aandoening
Betreft onderzoek met
Ondersteuning
Onderzoeksproduct en/of interventie
Uitkomstmaten
Primaire uitkomstmaten
De belangrijkste studie parameters zijn structurele verschillen zichtbaar op
MRI scans en veranderingen in fMRI BOLD response op beloning, zelfevaluaite en
emotieregulatie processen, alsook gedrags verschillen tussen groepen in
percentages correcte antwoorden en reactietijden tijdens de taken.
Secundaire uitkomstmaten
n.v.t.
Achtergrond van het onderzoek
Depressie is een veel voorkomend fenomeen bij patienten met chronische
nierziekte, en wordt door 20-30% van de patienten ervaren. Depressie bij deze
patienten wordt geassocieerd met een 2-2.5 voudig verhoogde hospitalisatie, een
verhoogd sterfterisico en een lage kwaliteit van leven. In de literatuur is een
discussie gaande over verhoogde scores op depressie van door patienten met een
ernstige lichamelijke ziekte ingevulde vragenlijsten, waarbij symptomen van de
ziekte en depressie, zoals vermoeidheid, elkaar overlappen, en hierdoor de
scores op depressie zouden vertroebelen. Onze hypothese is daarom, dat
depressie bij patienten met een ernstige lichamelijke ziekte verschilt van een
reguliere depressie, bijv. een ernstige depressieve aandoening zonder een
ernstige lichamelijke ziekte. De gangbaar hoge scores op depressie bij
patienten met CKD in beschouwing nemend, is dit een geschikte mogelijkheid om
*somatische* depressie te onderzoeken. Om onderscheid te kunnen maken tussen
beide vormen van depressie en om depressie bij patienten met hemodialyse beter
te kunnen begrijpen is het essentieel om te onderzoeken tot op welke hoogte
depressie bij patienten met hemodialyse verschilt van een reguliere depressie.
Hier zouden in de toekomst mogelijk nieuwe behandelingen voor patienten met een
ernstige lichamelijke ziekte door kunnen worden ontwikkeld.
Doel van het onderzoek
De cerebrale structuur en activiteitspatronen gedurende emotionele en
cognitieve verwerking vergelijken tussen patienten met CKD en depressie en
patienten met een reguliere depressie.
Onderzoeksopzet
We gebruiken: 1) fMRI om de verschillen in cerebrale activiteit als reactie op
een aantal cognitieve taken; 2) MRI om de structurele verschillen te ontdekken
die mogelijk resultaten vertroebelen van (1);. 3) Cognitieve taken om cogntieve
verslechteringen te ontdekken die mogelijk resultaten vertroebelen van (1) 4)
Vragenlijsten om de onderzoekspopulatie nauwkeurig te definieren: de hevigheid
van de depressie (BDI-II), depressie karakteristieken (vermoeidheid,
alexithymie, lage eigenwaarde), psychiatrische en cardiovasculaire (familie)
geschiedenis en levensstijl factoren.
Inschatting van belasting en risico
De proefpersonen zullen worden gevraagd het Neuro Imaging Center en een
speciaal daarvoor ingericht testruimte binnen het UMCG. Het eerste bezoek, het
gedragsmatig deel van het onderzoek, duurt ca. 90 minuten. Om de belasting te
verminderen, zal halverwege de sessie voor de deelnemers een pauze worden
ingelast van 10 minuten. Tijdens het tweede bezoek zullen de proefpersonen
gedurende een uur worden gescand in een 3 Tesla MRI scanner met snel wisselende
magnetische velden. De gekozen scanprocedure wordt routinematig in fMRI
onderzoek gebruikt. Tot op heden zijn er geen substantiele neveneffecten
gemeld. Omdat de huidige studie het verschil onderzoekt tussen reguliere
depressie en depressie bij CKD patienten zullen beide groepen in het onderzoek
worden geincludeerd. De groep patienten met CKD zonder depressie is nodig om
een contrast tot stand te brengen tussen de effecten van depressie met dialyse
van elkaar af te trekken. Daarnaast wordt een groep gezonde proefpersonen
geincludeerd om de effecten van somatische ziekte en een reguliere depressie te
kunnen isoleren.
Publiek
Hanzeplein 1
Groningen 9713 GZ
NL
Wetenschappelijk
Hanzeplein 1
Groningen 9713 GZ
NL
Landen waar het onderzoek wordt uitgevoerd
Leeftijd
Belangrijkste voorwaarden om deel te mogen nemen (Inclusiecriteria)
Inclusie criteria voor alle groepen: - 18 jaar of ouder - ondertekend toestemmingsformulier Depressie bij patienten met chronische nierziekte: -pre-dialyse patienten of patienten die hemodialyse of peritoneale dialyse behandeling ondergaan - Ernst van depressie vastgesteld met BDI II, een score van 14 of meer (milde depressie) Patienten met chronische nierziekte zonder depressie: - voldoen aan dezelfde criteria als beschreven bij chronische nierziekte patienten met depressie - geen geschiedenis van een eerdere of lopende depressie - met een BDI score lager dan 14 Reguliere depressie: - Met een totale BDI score van 14 of hoger Gezonde proefpersonen: - Niet beantwoordend aan bovenstaande criteria.
Belangrijkste redenen om niet deel te kunnen nemen (Exclusiecriteria)
Algemene exclusie criteria:
- I) Huidige neurologische problemen die de taakuitvoering kunnen beïnvloeden vastgesteld d.m.v. vragen.
- II) Gebruik van medicijnen die de taakuitvoering kunnen beinvloeden: Wij streven ernaar patienten te includeren zonder enige psychotrope medicatie. Het blijkt gedurende het onderzoek dat er onvoldoende patienten zonder medicatie geïncludeerd kunnen worden. We zullen matchen op anti-depressiva en benzodiazepines die deelnemers uit de CKD-depressie groep gebruiken.
- III) Niet in staat Nederlands te spreken
- IV) Als een proefpersonen tijdens de MIN-SCAN interview concrete suicidale plannen opgeeft, zal de behandelend psychiater en/of huisarts worden geinformeerd en zal de proefpersoon worden geexcludeerd uit het onderzoek.
- V) Voor MRI scanning worden de volgende exclusie criteria toegepast:
- MR incompatibele implantaten in het lichaam (zoals metalen implantaten)
- Enig risico van metalen deeltjes in de ogen te hebben
- Tattoeages die rode pigmenten bevatten
- (Vermoeden van) Zwangerschap
- Claustrofobie
- De weigering om te worden geinformeerd bij klinische afwijkingen in de hersenen die eventueel zouden kunnen worden ontdekt tijdens het experiment ;Specifieke exclusie criteria per onderzoeksgroep:
CKD depressie en reguliere depressie:
- Aanwezigheid van enig psychiatrische aandoening, in heden of verleden, met uitzondering van nicotine afhankelijkheid of alcohol afhankelijkheid/misbruik, any life time Anxiety Disorder en MDD zoals vastgesteld door:
I)Screening vragen en in aanmerking komende delen uit het MINI-scan interview
II)Vragen m.b.t. het gebruik van psychotrope medicijnen (antidepressieve / anti-psychotische of sedatieve medicatie) III)Indien mogelijk, bevestiging van deze informatie uit het medisch dossier binnen het UMCG.
Niet-depressieve patienten met CKD:
- Aanwezigheid van enig psychiatrische aandoening, in heden of verleden, met uitzondering van nicotine afhankelijkheid of alcohol afhankelijkheid/misbruik, zoals vastgesteld door screening vragen en in aanmerking komende delen uit de MINI-SCAN en een BDI score >13. ;Reguliere depressie:
Aanwezigheid van enig life time en huidige psychiatrische aandoening vastgesteld door de MIN-SCAN, met uitzondering van MDD, nicotine afhankelijkheid of alcohol afhankelijkheid/misbruik en enig lifetime (niet lopende) anxiety disorder door:
I)Screening vragen en in aanmerking komende delen uit het MINI-scan interview
II)Vragen m.b.t. het gebruik van psychotrope medicijnen (antidepressieve / anti-psychotische of sedatieve medicatie) III)Indien mogelijk, bevestiging van deze informatie uit het medisch dossier binnen het UMCG. Een cardiovasculaire ziekte (MI, hartfalen, CVA, ernstige stenosis van een hoofdader) of eindfase van nierziekte zoals aangegeven in rapportagelijst. ;Gezonde controles:
- Aanwezigheid van enig psychiatrische aandoening, in heden of verleden, met uitzondering van nicotine afhankelijkheid of alcohol afhankelijkheid/misbruik, zoals vastgesteld door screening vragen en in aanmerking komende delen uit de MINI-SCAN en een BDI score >9.
-Een cardiovasculaire ziekte (MI, hartfalen, CVA, ernstige vaatvernauwing) zoals aangegeven in rapportagelijst of een nierziekte zoals aangegevenv in een vragenlijst.
Opzet
Deelname
Opgevolgd door onderstaande (mogelijk meer actuele) registratie
Geen registraties gevonden.
Andere (mogelijk minder actuele) registraties in dit register
Geen registraties gevonden.
In overige registers
Register | ID |
---|---|
CCMO | NL39351.042.12 |