De theorie van Sampson over het ontstaan van endometriose getest met MRI in Amsterdam: een case- control studie.

Endometriose is het voorkomen van endometrium buiten de uterus zoals
bijvoorbeeld in de ovaria, in de blaas of op de darmen.
Het is een oestrogeen afhankelijke aandoening die ongeveer 10 procent van
vrouwen in de vruchtbare levensfase treft. Bij vrouwen die zich presenteren met
buikpijn, onvruchtbaarheid of beide kan dit zelfs oplopen tot 35-50%.
De belangrijkste oorzaak van het ontstaan van endometriose wordt verklaard met
de theorie van de retrograde menstruatie, zoals beschreven door Sampson reeds
in 1927. Volgens deze theorie ontwikkelt endometriose zich als er tijdens de
menstruatie menstruatiebloed uit de uterus via de tubae terugvloeit naar de
buikholte. Als het menstruatiebloed door de uiteinden van de tubae vloeit, komt
het in de buikholte en kan zich daar aan het oppervlak hechten en zo aanleiding
geven tot het ontstaan van endometriose. Hierbij speelt een erfelijke aanleg en
het disfunctioneren van delen van het afweer systeem een belangrijke rol.
In dit onderzoek wordt de theorie van Sampson aannemelijk gemaakt met hulp van
moderne beeldvormende technieken.

Het primaire doel is het valideren van de hypothese van Sampson over de
retrograde menstruatie met hulp van transvaginale echografie en MRI.

•Evaluatie of tijdens de menstruatie de hoeveelheid peritoneaal vocht vermengd
met bloed gemeten met transvaginale echo en met MRI, groter is bij patiënten
met endometriose dan bij controles.

•Bepalen wat de lokatie en de resorptie is van peritoneaal vocht vermengd met
bloed gemeten met transvaginale echo en MRI.

•Bepalen wat het verschil is in volume en aspect van de endometriose cyste
tijdens de menstruatie cyclus gemeten door MRI en transvaginale echo.

•Bepalen wat het verschil is in signaal intensiteit en dikte van de junctionele
zone binnen de cyclus en tussen endometriose patiënten en controles gemeten
door MRI.

•Bepalen of de mate van diffusie in endometriosecysten, het myometrium en de
junctionele zone veranderd tijdens de menstruatie cyclus en of er verschil is
in diffusie in endometriose patiënten en controles gemeten door diffusie
gewogen MRI.

In een prospectieve case-control studie worden 20 patienten met laparoscopisch
bewezen endometriose met een endometrioom vergeleken met 20 controle patienten
zonder endometriose.

Op cyclusdag 2-4 en cyclusdag 20-22 worden deze vrouwen onderzocht met hulp van
vragenlijsten, gynaecologisch onderzoek, transvaginale echografie en een
MRI-scan.
Indien in de groep van cases het endometrioom verwijderd wordt om welke reden
dan ook, wordt tegelijk een pipelle afgenomen.

De risico's en de belasting van dit onderzoek zijn klein.
Het maken van een transvaginale echo brengt geen risico 's met zich mee. Het
maken van een MRI brengt geen risico's met zich mee mits de proefpersoon niet
claustrofobisch is en geen pacemaker heeft.