Effectiviteit van animal assisted interventions (AAI) bij volwassenen met een Autisme Spectrum Stoornis

Een autismespectrumstoornis (ASS) is een stoornis die niet te genezen is.
Echter, mensen met ASS ervaren in het dagelijks leven vaak veel problemen. De
meest voorkomende klachten zijn angst- en stemmingsklachten. Daarnaast is er
vaak sprake van chronische stress. Dit kan leiden tot secundaire klachten,
zoals weinig zelfvertrouwen, slaapproblemen en lichamelijke klachten. Er zijn
tot op heden slechts twee behandelingen bij volwassenen met ASS onderzocht op
hun effectiviteit in het verminderen van angst- en stemmingsklachten, namelijk
cognitieve gedragstherapie en mindfulness. Beiden tonen positieve resultaten op
het verminderen van met name depressieve klachten. Echter, er worden ook
nadelen gerapporteerd, waardoor het niet geschikt is voor alle volwassenen met
ASS. Van Animal Assisted Interventions (AAI) is bekend dat dit een positief
effect heeft op het verbeteren van sociale vaardigheden, verhogen van
zelfvertrouwen, verminderen van angst en stress. Dit effect is ook aangetoond
bij kinderen met ASS. Deze vorm van intervenieren is echter tot op heden nog
niet onderzocht bij volwassenen met ASS. Door de positieve resultaten bij
andere doelgroepen en bij kinderen met ASS, wordt verwacht dat deze interventie
ook een positief resultaat heeft op klachtvermindering bij volwassenen met ASS.
Het doel van het huidige project is inzicht verkrijgen in de effecten van deze
interventie. Het betreft een exploratieve studie naar de effectiviteit van AAI
bij volwassenen met ASS. Naast het gebruik van zelfrapportages, wordt er ook
gebruik gemaakt van niet-invasieve fysiologische metingen en kwalitatieve
observaties.

Het algemene doel, inizicht verkrijgen in de effecten van Animal Assisted
Interventions bij volwassenen met een autismespectrumstoornis.

Dit doel wordt opgedeeld in drie onderzoeksvragen;

Psychologische parameters:
Wel effect kan AAI hebben op zelfgerapporteerde psychologische stress,
lijdensdruk en zelfvertrouwen?

Biologische parameters:
Welk effect kan de AAI hebben op fysiologische maten, zoals salivary cortisol,
salivary a-amylase en hartritmevariabiliteit?

Sociale parameters:
Welk effect kan AAI hebben op sociale-communicatieve vaardigheden?

Het onderzoek is gebaseerd op een randomised controlled trial (een
geradomiseerd blok design) met zes blokken van maximaal 12 participanten: 6
participanten voor de interventie en 6 participanten voor de wachtlijst
controlegroep. Participanten worden op zes verschillende momenten geincludeerd
voor het onderzoek en random toegewezen aan de interventie of wachtlijst
controlegroep.

Het protocol voor de interventiegroep:
Week 0: baseline meting (M0) met zelfrapportage en fysiologische metingen
Week 1 t/m 10: 10 wekelijkse interventiesessies van een uur, met fysiologische
metingen tijdens sessie 5 en obervaties tijdens sessie 1, 5 en 10
Week 10: tweede meting (M1) met zelfrapportages en fysiologische metingen
Week 20: follow-up meting (M2) met zelfrapportages en fysiologische metingen

Het protocol voor de wachtlijst controlegroep:
Week 0: baseline meting (M0), met zelfrapportage en fysiologische metingen
Week 10: tweede meting (M1), met zelfrapportage en fysiologische metingen
Week 20: follow-up meting (M2), met zelfrapportage en fysiologische metingen

De interventie bestaat uit 10 wekelijkse Animal Assisted Intervention sessies van een uur. De sessies worden gegeven door een therapeut die zowel maatschappelijk als kynologisch is geschoold. Voorafgaand aan de eerste sessie, wordt een behandelplan opgesteld door de psycholoog met behandeldoelen. De interventie heeft een vaste structuur, wat beschreven is in een protocol, om de interventie zo gelijk mogelijk te houden onder de participanten. Hierbij worden technieken gebruikt uit de gedragstherapie, leertheorie en oplossingsgerichte therapie, waarbij de therapiehond als middel wordt ingezet om de technieken mee te oefenen en de theorie te visualiseren.

Risico: niet van toepassing

Inschatting van belasting:

Interventiegroep: 10x 1 uur interventie + 1 uur baseline meting + 2x nametingen
(M1+M2) van 1 uur per keer = 13 uur maximaal
Wachtlijst controlegroep 3 metingen van 1 uur = 3 uur maximaal

Duur van het totale onderzoeksprotocol: 20 weken