Erytrocyt-gebonden apolipoproteine B bij diabetes mellitus

Hart- en vaatziekten is wereldwijd een groot gezondheidsprobleem en een van de
meest voorkomende doodsoorzaken. Atherosclerose is een van de meest voorkomende
oorzaken van hart- en vaatziekten, en is gekenmerkt door combinatie van ophopen
van vetten en een chronische ontstekingsreactie.
Lipiden spelen een belangrijke rol in de atherogenese, beginnend met invasie
van de vaatwand door lipidendeeltjes. Lipiden worden door bloed getransporteerd
in lipoproteïnen. Alle atherogene lipoproteïnen dragen apolipoproteine B (apo
B) als hun structuureiwit. Een verhoogde concentratie apo B is geassocieerd met
hart- en vaatziekten.
Deze lipoproteïne kunnen zich ook binden aan bloedcellen als leukocyten en
erythrocyten. Eerder onderzoek van onze groep heeft aangetoond dat de waarde
van het aan erythrocyt gebonden apo B (ery-apo B) omgekeerd geassocieerd is met
hart- en vaatziekten, ongerelateerd aan de waarde van serum apo B. Dit is
echter onderzocht in een populatie vrijwilligers met en zonder een
voorgeschiedenis van hart- en vaatziekten. Data is andere groepen patiënten
ontbreekt.
Het blijft verder onduidelijk welke determinanten betrokken zijn bij de waarde
van het ery-apo B in individuelen patiënten. We hebben eerder de theorie
opgesteld dat het transport van lipoproteïne door het ery-apo B komt door
binding van apo B-houdende lipoproteïnen met complement receptor 1 (CR1) op
erythrocyten, na complement activatie op het oppervlak van deze lipoproteïnen.
Ongeveer 30% van de variatie in ery-apo B kan worden verklaard door bloedgroep
O en bepaalde CR1 expressie polymorfismen, maar andere factoren blijven
onduidelijk.

Diabetes mellitus type 1 en 2 (T2DM) zijn sterk geassocieerd met
atherosclerose, in het geval van T2DM is er een twee maal verhoogd risico op
cardiovasculaire ziekten en in het geval van T1DM een 2-4 maal verhoogd risico.
De ontwikkeling van hart- en vaatziekten binnen patiënten met diabets verschilt
individueel, een verklaring voor het verschil in cardiovasculair risico kan de
waarde van het ery-apo B zijn.

Doel van deze exploratieve studie in meer inzicht verkrijgen in de waarden van
erytrocyt-gebonden apolipoproteine B in patienten met diabetes mellitus type 1
of 2, en de relatie van deze waarden met klinische en subklinische
atherosclerose vergeleken met gezonden controle deelnemers.
Daarnaast willen we meer inzicht krijgen of er andere factoren zijn
geassocieerd met waarden van erytrocyt-gebonden apolipoproteine B, met name
factoren samenhangend met complement activatie.

Cross-sectionele , obervationele studie

Er zal geen interventie plaat vinden. Vrijwilligers wordt gevraagd eenmaal
langs te komen. Er zal maximaal 10 ml bloed worden afgenomen (afhankelijk van
de beschikbaarheid van recente bloeduitslagen). Behalve een risico op hematoom
zijn er geen andere risico's. Vrijwilligers krijgen 10 euro onkostenvergoeding.
Verder worden vrijwillgers geïnformeerd over hun cardiovasculaire risico.