Hypofysaire dysfunctie na traumatisch hersenletsel: een nieuwe uitdaging in de neurotraumatologie

Traumatisch hersenletsel (TBI) treft jaarlijks een grote aantallen vooral jonge
mensen. De gevolgen (Langdurige psychocognitieve en somatische beperkingen:
posttraumatische klachten) zijn een grote last voor patiënt en maatschappij.
Deze posttraumatische klachten vertonen een tot nu toe onbekende overlap met de
verschijnselen van neuroendocriene aandoeningen. Recente studies suggereren een
prevalentie van anterieure hypofysaire dysfunctie na een TBI van ongeveer 30%
van de patiënten met matig of ernstig TBI. Tot nu toe is weinig onderzoek
verricht bij patienten met licht TBI en bij middellange follow-up (1 tot 2
jaar), en er was een selection bias. Het is nog niet bekend of de gevonden
hypofysaire dysfunctie na TBI klinische verschijnselen geeft.

Tot nu toe wordt verondersteld dat hypofysaire ischemie het enige
pathofysiologische mechanisme is waardoor TBI verstoring van de hypofysaire
functie veroorzaakt. De betrokkenheid van de verschillende hypofysaire
hormoonassen en het reversibele patroon van hypofysaire dysfunctie bij een deel
van de patiënten pleiten voor andere pathofysiologische mechanismen. Een
bijomend mechanisme kan zijn beschadiging van structuren die projecteren op de
hypothalamus. In dat geval kan plasticiteit van de hersenfunctie en
regeneratieve capaciteit na beschadiging van hersenweefsel de geobserveerde
reversibiliteit van hypofysaire dysfunctie verklaren.

Een andere benadering om niet-optimaal herstel na TBI te voorspellen is analyse
van genetische polymorfismen. TBI verstoort het functionele evenwicht in het
hersenweefsel. Dit belemmert het herstel. Optimale adaptatie van
neuro-endocriene balansen is noodzakelijk voor herstel van dit evenwicht.
GMogelijk bepalen genetische polymorfismen verschillen in de expressie van de
hormonale stressrespons en de capaciteit tot aanpassing aan weefselschade na
TBI.

Protocol 1: De mate van voorkomen evalueren van hypofysaire dysfunctie op
middellange termijn na traumatisch hersenletsel

Protocol 2: Evalueren of beschadiging van de hypothalame-hypofysaire regio en
(m.n. corticale) projecties op de hypothalamus bijdraagt aan het onstaan van
hypofysaire dysfunctie na traumatisch hersenletsel

Protocol 3: Evalueren of polymorfismen in genen, geassocieerd met de hormonale
stress response, gerelateerd zijn aan klinische uitkomst na traumatisch
hersenletsel

Protocol 1 and 3: exploratieve cohort studie

Protocol 2: observationele studie

Posttraumatische klachten en psychologische/fysieke beperkingen na TBI zijn een
zware last voor patient en maatschappij. Nieuwe methoden van preventie en
behandeling van deze beperkingen zijn daarom van belang. Als insufficiëntie van
de hypofyse vastgesteld is, is behandeling gemakkelijk middels
hormoonsubstitutie. Tot nu toe is niet opgehelderd of hypofysaire dysfunctie
een groot deel van de klinische verschijnselen kan verklaren die gevonden
worden bij patienten op middellange follow-up na TBI. De meeste factoren die
het herstel bemoeilijken, zoals een verstoord cerebraal metabolisme in de acute
fase, kunnen niet beinvloed worden. Hormoondeficienties daarentegen kunnen
worden behandeld binnen de reguliere patientenzorg d.m.v. substitutietherapie.
Een beter begrip van de pathofysiologische mechanismen achter TBI-geinduceerde
hypofysaire insufficiëntie kan bijdragen aan de ontwikkeling van nieuwe
intramurale en transmurale benaderingen in de eerste maanden na trauma.

We verwachten dat bij patienten die wilsonbekwaam zijn ten gevolge van hun TBI,
de prevalentie van hypofysaire dysfunctie het hoogst is, aangezien hun
hersenletsel gemiddeld zwaarder is. Aangezien hun letsel gemiddeld zwaarder is,
zou een studiepopulatie zonder wilsonbekwame patienten niet representatief zijn
voor de totale groep patienten met matig of ernstig TBI. De resultaten van een
dergelijke studie zouden niet generaliseerbaar zijn. Tevens verwachten we dat
hypofysaire dysfunctie kan bijdragen aan het onderhouden van hun
wilsonbekwaamheid, aangezien we verwachten dat hypofysaire dysfunction
bijdraagt aan een beperking van psychologische en cognitief herstel na TBI.