Complicatie van osteoporose bij dwarslaesies

Nederland telt 16.000 dwarslaesiepatiënten. Een van de complicaties is
osteoporose. Geschat lijdt 60% hieraan en nog eens 20% heeft osteopenie. Naar
schatting heeft 20-35% fracturen doorgemaakt die vaak na een minimaal trauma
ontstaan (ADL-activiteiten, uit rolstoel vallen etc). Patiënten worden echter
zelden op osteoporose onderzocht. Recent wetenschappelijk onderzoek lijkt te
wijzen op een belangrijke rol van het autonome zenuwstelsel in de pathogenese
van osteoporose. Bij mensen met een dwarslaesie zou dit van groot belang kunnen
zijn. Hormonale stoornissen zoals gezien worden in het kader van traumatisch
hersenletsel kunnen tevens een bijdragende rol spelen indien tevens aanwezig.
Belangrijk is dat er op dit moment geen richtlijn ten aanzien van de preventie
en behandeling van osteoporose bij dwarslaesiepatiënten bestaat.

Hypothese:
A) Osteoporose is een veelvoorkomende aandoening bij mensen met een dwarslaesie
en veroorzaakt vaak fracturen.
B) Osteoporose bij dwarslaesiepatiënten wordt onderbehandeld.
C) Behalve immobilisatie, spelen andere (endocriene) verstoringen zoals
hypogonadisme en/of groeihormoondeficiëntie mogelijk een rol bij de daling van
de botmineraaldichtheid.
D) Dwarslaesies resulteren in een toegenomen afname van BMD van meer dan 1 SD
ten opzichte van de normale populatie.
E) Een gedecentraliseerd centraal zenuwstelsel met periodieke hoge sympathische
activiteit (zoals geregeld gezien wordt bij mensen met een dwarslaesie) is
mogelijk gerelateerd aan het risico op en de ernst van osteoporose. In lijn met
deze redenering zouden betablokkers wellicht een beschermende werking hebben.

Het verzamelen van data t.a.v. de prevalentie van:
I) - Osteoporose bij mensen met een dwarslaesie en de relatie ervan met de
dwarslaesiekarakteristieken.
- Fracturen bij mensen met een dwarslaesie en de relatie met
dwarslaesiekarakteristieken.
- Aktieve behandeling van osteoporose bij dwarslaesiepatiënten.
II) - Hormonale stoornissen (zoals gezien worden bij traumatisch hersenletsel)
bij dwarslaesiepatiënten.

Vergelijken van:
III) - BMD van dwarslaesiepaiënten t.o.v. controle groepen
namelijk: BMD van broer, zus of partner van de persoon met de dwarslaesie/
AGGO-databank (leeftijden: 30-42 jaar)/ LASA (leeftijden: 55 jaar of ouder)

Bestuderen van een mogelijke relatie tussen:
IV) - Sympathische/parasympathische aktiviteit en/of endocriene stoornissen met
de BMD
V) - Fracturen en de Kwaliteit van Leven (Quality of Life (QoL))

Cross sectioneel, monocenter, observationeel onderzoek

Het betreft een epidemiologische studie waarbij de patiënten vanuit het
revalidatiecentrum verwezen worden naar de polikliniek endocrinologie van het
VUmc voor een intake en lichamelijk onderzoek (inclusief liggende, zittende en
indien mogelijk staande bloeddrukmeting), bloedafname en urineonderzoek. Tevens
zal er een 'total body'-, LWK- en heup-botmineraaldichtheidsmeting (DXA)
verricht worden aangevuld met een instant vertebral assesment (IVA) ter
beoordeling op wervelfracturen. Zonodig kunnen er nog conventionele
röntgenfotos van bepaalde skeletdelen gemaakt worden. De DXA/IVA heeft een
uiterst lage stralingsbelasting. De hartslagvariantie zal middels een 24 uurs
ambulante meting vastgelegd worden. Een en ander zal in principe in ongeveer 3
bezoeken afgehandeld worden waarna een behandeladvies wordt uitgebracht.