Detectie van gedissemineerde tumorcellen in beenmerg bij patienten met coloncarcinoom

Het coloncarcinoom is een van de meest voorkomende maligniteiten in Nederland.
De aanwezigheid van lymfekliermetastasen dan wel metastasen op afstand is de
belangrijkste voorspeller voor de overleving van patienten. Immers, 30-45% van
de patienten met radicaal verwijderde tumoren en geen aanwijzingen voor
lymfekliermetastasen en/of metastasen op afstand, ontwikkelt uiteindelijk toch
metastasen.
Een verklaring hiervoor zou disseminatie van tumorcellen door bloed en lymfe
kunnen zijn.
Losse tumorcellen kunnen worden aangetoond met RT-qPCR. Met deze methode wordt
een specifieke genetische marker bekeken. Bij het coloncarcinoom zijn vaak de
transcripties van CK20 en CEA verhoogd. Deze transcripties kunnnen worden
gemeten met RT-qPCR.
Doordat het colon carcinoom met name metastaseert via het bloed en de
lymfebaan, is het mogelijk tumorcellen aan te tonen in bloed en in beenmerg.

Is het mogelijk gedissemineerde tumorcellen (micro-metastasen) per-operatief
aan te tonen in het beenmerg van patienten met coloncarcinoom middels RT-qPCR?

Tijdens de operatie voor het coloncarcinoom wordt, onder volledige anesthesie,
tweemaal een beenmergpunctie verrict in de spina illiaca anterior superior. De
ene punctie wordt verricht tijdens de operatie, met de tumor nog in het
lichaam. De andere punctie wordt verricht als het preparaat uit de patient
wordt genomen.
Het punctaat wordt bewaard in een speciaal medium en direct naar het
laboratorium gebracht.
Hier wordt het punctaat middels RT-qPCR geanalyseerd op de aanwezigheid van
tumorcellen.

De puncties zullen verricht worden op OK door de operateur onder steriele
omstandigheden. De eigenlijke operatie zal hierdoor niet langer duren. Tevens
is het infectierisico geminimaliseerd.
Na een beenmergpunctie bestaat altijd het risico op een bloeding. Dit risico is
niet groter dan een nabloeding na een arteriele punctie. Op OK zal de
punctieplaats worden afgedrukt door degene die puncteert. Daarna zal een
drukkend verband worden aangelegd op de punctieplaats.