Zichtbaar leren: individuele leercurves als monitor van motorisch leren

Uit de literatuur is bekend dat het effect van motorisch leren taakspecifiek
is. Daarnaast worden aanbevelingen gedaan om het leereffect te meten tijdens
het leren om inzicht te krijgen in de progressie. Binnen de kinderfysiotherapie
kan het inzicht in de voortgang van het leren gebruikt worden voor drie doelen:
1) ondersteuning van de therapeut bij het systematisch plannen van de
behandelopbouw, 2) feedback naar het kind en de ouders om de motivatie te
verhogen, 3) meten van de effectiviteit van de therapie. De meest adequate vorm
van feedback is Kennis over het Resultaat (KR): informatie over de resultaten
die de individuele motorische prestatie opleveren. Leercurves geven inzicht in
de veranderingen van de motorische prestaties in de tijd in tegenstelling tot
motorische testen die het gemeten prestatieniveau weergeven op een specifiek
moment. Theoretisch is het te verdedigen dat lagere motorische test scores
geassocieerd zijn met verminderde leerpotentie in het neurologisch en/of
fysiologisch systeem (het plafond niveau zal dan lager zijn dan bij normale
kinderen), verminderde leercapaciteit in het neurologisch systeem (minder
steile leercurves dan bij normale kinderen), of minder leerervaring (laag
startniveau maar een leercurve die vergelijkbaar is met normale kinderen). In
dit opzicht zijn leercurves geschikter om de kinderfysiotherapeutische
interventie richting te geven dan motorische testen.
Uit de literatuur en voorgaande pilot studies weten we dat het vastleggen van
leercurves mogelijk is en dat deze inderdaad een bijdrage leveren aan het
evalueren en interpreteren van interventie effecten. Om echter inzicht te
krijgen in de progressie tijdens het leren en het maximum leerpotentieel van
kinderen in de revalidatie is een goud standaard nodig om tijdens de
behandeling de leervoortgang mee te vergelijken: taakspecifieke en
leeftijdsgerelateerde leercurves van normale kinderen van eenzelfde leeftijd en
geslacht.

Deze studie heeft als doel om de vorm van taakspecifieke leercurves te
onderzoeken van normale kinderen in de leeftijd van 4-8 jaar voor drie
leeftijdsgerelateerde veelvoorkomende functionele vaardigheden: insteekmozaïek,
mikken met pittenzakken, en een vertesprong. Informatie over de slope en het
plafondeffect van de leercurves worden per taak geanalyseerd. Daarnaast zullen
we de variabiliteit tussen kinderen in relatie tot de taak, de invloed van kind
factoren (bv leeftijd, lengte,gewicht en geslacht etc) en het prestatieniveau
bij start van de training op de leercurve analyseren.

Dit is een niet gerandomiseerde pilot interventiestudie met een pre- en post
test met 60 kinderen van een basisschool. Om het motorisch beginniveau te
bepalen op het gebied van handvaardigheid, balvaardigheid, statische en
dynamische evenwicht zullen 3 items van de Movement ABC worden afgenomen:
muntjes in doosje stoppen, bal in doel rollen en over een touwtje springen.
Daarna zullen de kinderen worden getraind met drie gerelateerde taken:
insteekmozaïek spel, pittenzakjes mikken en verspringen. Gedurende de
oefensessies worden de scores hiervan apart uitgezet in taakspecifieke
leercurves. De taken worden getraind en gemeten op school, twee keer per week
gedurende drie weken, daarnaast krijgen de kinderen een huiswerkboekje en
materiaal mee om in deze periode ook thuis 1x per dag te oefenen. De laatste
oefensessie bestaat uit een retentie en een transfertest, welke de drie items
van de M-ABC bevatten.

Kinderen worden gemeten gedurende activiteiten die passen in het natuurlijke
bewegingspatroon. Er zijn geen risico*s aan verbonden. Mate van belasting voor
het kind en de ouders is minimaal. Ouders zijn vrij te beslissen of ze meedoen.
Van de docenten wordt wat tijdsinvestering voor de organisatie gevraagd om te
vermijden dat de oefeningen de schoolse activiteiten belemmeren.