Neurale basis van cognitief-emotionele verwerking en zelf evaluatie in schizofrenie

Sociaal functioneren is vaak aangetast in schizofrenie en is het meest
uitgesproken vergeleken met andere klinische stoornissen, zoals bipolaire
stoornis (Corrigan & Penn 2001). Het onderzoek naar sociale cognitie in
schizofrenie bestudeert de processen, die verantwoordelijk zijn voor sociaal
disfunctioneren (Corrigan & Penn 2001; Pinkham et al. 2003). Sociale cognitie
wordt gedefinieerd als "de mentale processen die ten grondslag liggen aan
sociale interacties, waaronder ook het menselijke vermogen om intenties en
instellingen van anderen waar te nemen valt" (Brothers 1990). Deze processen
verwijzen dus naar informatieverwerking in de hersenen, ten grondslag liggend
aan sociale interactie, en deze kunnen worden onderscheiden van niet sociale
cognitieve processen zoals geheugen en probleem oplossen (Pinkham et al. 2003).
Het belang van sociale cognitie wordt onderstreept door het feit dat
verbetering in sociaal functioneren een hele belangrijke factor is in de
behandeling van schizofrenie. Het betekent dat sociale cognitie een groter
gedeelte van de waargenomen variantie in alledaags sociaal functioneren
verklaart dan niet sociaal cognitieve functies (Pinkham 2003). Hersengebieden
die betrokken zijn bij sociale cognitie zijn o.a. het ventrale striatum, de
amygdala, de mediaal prefrontale en orbitofrontale cortex, anterieure cingalate
an de insula (Phan et al. 2002; Pinkham et al.2003). Het belang van dopamine
banen in neurale verwerking in deze gebieden is aangetoond (Grace 2000). Er is
neuroanatomisch bewijs voor afwijkingen in de gebieden die te maken hebben met
sociale cognitie bij schizofrenie (Hulshoff Pol 2001; Gur et al. 2000;
Chemerinski et al. 2002). Deze bevindingen passen goed in het onderzoek naar
sociale cognitie in schizofrenie. Er werden consistent afwijkingen gevonden bij
emotie herkennings taken, "social cue perception" taken en "theory of mind"
taken.

Het doel van deze studie is om de neurale correlaten van verschillende soorten
emotie regulatie en emotieverwerking ten grondslag liggend aan sociale cognitie
te onderzoeken.

In deze studie zullen patienten en gematchte controles drie taken in de fmri
scanner doen. Ook zal er een anatomische scan gemaakt worden en zal er tijdens
een "resting state" gescand worden. Ook worden er nog drie vragenlijsten en een
interview afgenomen.
Eerst zal er maximaal een week voor het fmri onderzoek een PANSS interview en
eventueel een SCAN interview (voor patienten) plaatsvinden. Vlak voor het
scannen zal de PANAS vragenlijst afgenomen worden, daarna worden de instructies
voor de fmri taken gegeven. Vervolgens begint de fmri sessie. In de plaatjes en
woorden taak moet de deelnemer steeds een plaatje en een woord samen onthouden.
De plaatjes en woorden zijn positieve, negatieve en neutrale plaatjes en
woorden. In de volgende taak, de klemtoon en emotie taak worden positieve en
negatieve woorden op het scherm aangeboden. De deelnemer moet in de ene
conditie bepalen of de klemtoon op de eerste of tweede lettergreep ligt. In de
andere conditie moet de deelnemer aangeven of het een positief of een negatief
woord is. In de derde taak wordt de deelnemer gevraagd om over zichzelf
beslissingen te nemen over bepaalde statements, waar zelf evaluatie op het
gebied van stemming, sociale interacties, cognitieve en physieke aanleg voor
nodig is. In de controle conditie moeten de deelnemers beslissingen nemen over
statements die te maken hebben met feitelijke kennis. Na het scannen krijgt de
deelnemer de Bermond Vorst Alexithymia Questionnaire en de Birchwood Insight
scale om in te vullen.

Deelnemers zullen aan een 3Tesla magnetisch veld worden blootgesteld. Tot nu
toe zijn er geen nadelige effecten beschreven. In uitzonderlijke gevallen wordt
een perifere zenuw (in de buik) gestimuleerd door de veranderende magnetische
velden. Dit zorgt voor een tintelend gevoel maar is niet schadelijk.