Met deze studie willen we de activiteit in hippocampus en prefrontale cortex tijdens slaap spindels in kaart brengen bij veteranen met PTSS klachten en bij veteranen zonder PTSS klachten. Ook wordt met dit onderzoek de invloed van slaap spindels op…
ID
Bron
Verkorte titel
Aandoening
- Slaapstoornissen (incl. subtypes)
- Angststoornissen en -symptomen
Synoniemen aandoening
Betreft onderzoek met
Ondersteuning
Onderzoeksproduct en/of interventie
Uitkomstmaten
Primaire uitkomstmaten
De primaire uitkomst maat is de activatie van hippocampus en prefrontale cortex
tijdens slaap spindels bij veteranen met PTSS vergeleken met controles.
Secundaire uitkomstmaten
De scundaire uitkomstmaar is de correlatie tussen delayed recall van de 15
woorden taak en activatie van hippocampus en prefrontale cortex tijdens slaap
spindels.
Achtergrond van het onderzoek
Ongeveer 5-15% van de uitgezonden militairen heeft PTSS klachten na uitzending.
Deze klachten kunnen bestaan uit nare herinneringen, nachtmerries,
prikkelbaarheid, slapeloosheid, geheugenproblemen.
Bij patiënten met PTSS is activiteit veranderd in hersengebieden die betrokken
zijn bij angst en geheugen (hippocampus en prefrontale cortex). Deze
hersengebieden zijn actief tijdens slaap spindels, welke geassocieerd zijn met
geheugenconsolidatie tijdens slaap. Het is niet bekend of deze hersengebieden
ook tijdens slaap spindels andere activiteit vertonen bij PTSS. Dit zou invloed
kunnen hebben op de geheugenproblemen waar patiënten met PTSS vaak last van
hebben.
Doel van het onderzoek
Met deze studie willen we de activiteit in hippocampus en prefrontale cortex
tijdens slaap spindels in kaart brengen bij veteranen met PTSS klachten en bij
veteranen zonder PTSS klachten. Ook wordt met dit onderzoek de invloed van
slaap spindels op het geheugen onderzocht.
Onderzoeksopzet
Voorafgaande aan het onderzoek worden diagnostische interviews afgenomen en een
slaapwaak kalender en een PSQI (vragenlijst over slaapkwaliteit) ingevuld.
Deelnemers zullen *s avonds eenmalig gedurende 40 minuten slapen in een MRI
scanner. Tijdens het verkrijgen van functionele MRI scans worden EEG
registraties gemaakt. Op het EEG zullen slaap spindels geïdentificeerd worden.
fMRI signaal tijdens slaap spindels wordt vervolgens vergeleken met fMRI
signaal tijdens NREM slaap zonder slaap spindels
Voorafgaande aan de MRI scan zullen bij de deelnemers de 15 woorden taak, de
Bourdon Wiersma taak en 2 subtesten van de WAIS III worden afgenomen. *s
Ochtends wordt de delayed recall van de 15 woorden getest.
Inschatting van belasting en risico
Dit onderzoek kan unieke en relevante informatie opleveren over slaap en
geheugen bij PTSS patiënten, terwijl de risico*s klein zijn.
Door de methode van gelijktijdige EEG en fMRI kan activiteit worden onderzocht
in voor slaap én voor PTSS relevante hersengebieden. Hierdoor leren wij
mogelijk meer over onderliggende mechanismen van slaapafwijkingen bij PTSS. Dit
is relevant omdat tot nog toe eenduidige objectieve afwijkingen van de slaap
bij PTSS ontbreken.
Bovendien draagt dit onderzoek bij aan kennis over de rol van slaap bij
geheugenopslag. Dit is bij relevant omdat geheugenklachten vaak voorkomen bij
PTSS.
De risico's van deelname zijn minimaal. In het geval dat een deelnemer zich
onprettig voelt zal hij onmiddellijk uit de scanner worden verwijderd. Met het
huidige EEG materiaal zijn geen veiligheidsrisico te verwachten van
registraties in een 3 tesla MRI (zie bijlage: "methode en veiligheid
EEG-fMRI").
Algemeen / deelnemers
heidelberglaan 100
3584 CX Utrecht
Nederland
Wetenschappers
heidelberglaan 100
3584 CX Utrecht
Nederland
Landen waar het onderzoek wordt uitgevoerd
Leeftijd
Belangrijkste voorwaarden om deel te mogen nemen (Inclusiecriteria)
- PTSS volgens DSM-IV criteria, en bevestigd met een gestructureerd diagnostische interview (SCID) (alleen patienten)
- CAPS score > 50 (alleen patienten)
- Man
- Leeftijd tussen 18 en 60 jaar.
- Blootstelling aan uitzendingsgerelateerd psychotrauma
Belangrijkste redenen om niet deel te kunnen nemen (Exclusiecriteria)
- Antidepressiva gebruik binnen 2 maanden voor begin van de studie
- Gebruik van andere psychotrope medicatie binnen 4 weken voor begin van de studie
- Voorgescheidenis van psychiatrische aandoening (controles), neurologische of systemische aandoeningen (alle deelnemers)
- Slaap apneu syndroom of nachtelijke myoclonus
- Voorgeschiedenis van alcohol misbruik/ afhankelijkheid volgens DSM-IV criteria, binnen 6 maanden voor de start van de studie
- Metale objecten in of om het lichaam (beugels, pacemaker, enz)
Opzet
Deelname
Opgevolgd door onderstaande (mogelijk meer actuele) registratie
Geen registraties gevonden.
Andere (mogelijk minder actuele) registraties in dit register
Geen registraties gevonden.
In overige registers
Register | ID |
---|---|
CCMO | NL21701.041.08 |