Identificatie van pre-maligne leasies in het endometrium als mogelijk voorstadium van het sereus papillair ovarium carcinoom bij BRCA1 en/of BRCA2 mutatie dragende vrouwen.

Het ovariumcarcinoom is, na endometriumcarcinoom, de meest voorkomende
gynaecologische maligniteit in Nederland, met een populatie-risico van 1-2% en
met over het algemeen een zeer slechte prognose. 75% van de vrouwen wordt
gediagnosticeerd met een hoog stadium ovariumcarcinoom (FIGO III of IV).
Daarnaast is het bekend dat vrouwen met een mutatie in hun BRCA1 en/of BRCA2
gen een sterk verhoogde kans van 10-60% hebben om gedurende hun leven deze
maligniteit te ontwikkelen.
Vroege opsporing van (pre-) maligniteiten zou dus zeer belangrijk kunnen zijn
i.v.m. behandeling en prognose. Echter, in de afgelopen 35 jaar is nooit een
voorloperstadium van ovariumcarcinoom ontdekt.
Op dit moment wordt gedacht dat pre-maligne lesies wellicht te vinden zijn in
het endometrium van ovariumcarcinoom patienten. Mogelijk dat de pre-maligniteit
in het endometrium ontstaat, cellen daarvan losgeraken en via de fysiologische
flow binnen de uterus en tuba op of in het ovarium of peritoneum terecht komen.
Daar zouden de pre-maligne cellen zich kunnen nestelen en tot een ovarium
carcinoom kunnen leiden. Deze hypothese wordt gestoeld door de volgende
observaties: 1) De patholoog kan in coupes van een sereus papillair carcinoom
de oorsprong morfologisch niet onderscheiden (endometrium, tuba, ovarium).
Tevens zijn er, zowel histologisch, immuno-histologisch als genetisch, vele
gelijkenissen tussen tumoren van ditzelfde type, suggestief voor 1 en dezelfde
voorloper-tumorcel. 2) De laatste decennia is middels diverse onderzoeken
steeds vaker een pre-maligniteit in het endometrium aangetoond dat kon leidden
tot een carcinoom van het sereus papillaire type (EmGD). Tot op heden wordt
deze pre-maligniteit enkel geassocieerd met het sereus papillair endometrium
carcinoom. 3) Hysterectomie en/of sterilisatie middels 'tubal ligation' of
tubacoagulatie doet de kans op ovariumcarcinoom afnemen met 43-46%, wat
mogelijk impliceerd dat ovariumcarcinomen wel degelijk in de uterus ontstaan.
Concluderend zou bevestiging van deze hypothese de hedendaagse kijk op de
etiologie van ovarium carcinoom drastisch doen wijzigen, wat mogelijk
implicaties zou kunnen hebben voor de diagnostiek, behandeling en ook de
prognose van patiënten met dit soort (pre-) maligniteiten.

Identificatie van pre-maligne leasies binnen het endometrium verkregen middels
curettage als mogelijke precursor leasies van sereus papillair ovarium
carcinoom.

De patiente ondergaat behalve de geplande preventieve adnexextirpatie ook
vooraf een curretage van de uterus. In dit curretage materiaal wordt vervolgens
door de patholoog gekeken of er aanwijzingen gevonden kunnen worden
overeenkomend met (pre-) maligne leasies.

De extra belasting voor de patiëntie is minimaal; de narcose zal slechts 10
minuten langer zijn wat een verwaarloosbaar extra risico opleverd. Wel bestaat
er een risico op uterus perforatie (0,12-0,14%; Aydeniz et al., 2002), maar in
deze studie zal die kans nog lager zijn gezien het feit dat vooraf, van iedere
geïncludeerde patiënte, de uterus oriëntatie via echo in beeld zal zijn
gebracht. Tevens zullen alleen ervaren gynaecologen deze operaties gaan
uitvoeren en bestaat de groep geselecteerde patienten uit jonge, gezonde
vrouwen met een lage voorafkans op complicaties. De patiënte zal hooguit 3
dagen last hebben van mogelijk vaginale bloedingen en pijn in de onderbuik.