Internet-gebaseerde vasculaire Risicofactor Interventie en Zelfmanagement studie

Hart- en vaatziekten zijn de belangrijkste oorzaak van ziekte en sterfte in
Nederland. Atherosclerose, de onderliggende oorzaak, is een gegeneraliseerd
proces dat vrijwel alle slagaders aantast. Uit onderzoek blijkt dat modificatie
van risicofactoren de progressie van atherosclerose kan afremmen. Behalve
medicamenteuze interventie (bijv. cholesterolverlaging, bloeddrukbehandeling,
het geven van plaatjesremmers) zijn leefstijlveranderingen (stoppen met roken,
gewichtsreductie, beweging, gezonde voeding) essentieel. Het blijkt dat de
behandeling van risicofactoren een belangrijke bijdrage kan leveren aan
preventie van nieuwe vasculaire incidenten bij personen met en zonder manifest
vaatlijden. Het succes van risicoreductieprogramma's is klein, vooral omdat
leefstijlveranderingen moeilijk zijn te bewerkstelligen. Huisartsen en
specialisten zijn niet opgeleid om leefstijlveranderingen te initiëren en
hebben onvoldoende kennis en tijd om de patiënt op dit terrein te begeleiden.
Zogenaamde nurse practitioners zijn wel in staat leefstijlpatronen te
veranderen door zogenaamde tailored care aan te bieden (1) . Kennis is nodig,
maar is alleen onvoldoende om tot gedragsverandering te komen. Voor een
daadwerkelijke gedragsverandering moet het zelfmanagement van de patiënt worden
bevorderd. Essentieel hierbij zijn kennisoverdracht, feedback en reinforcement.
Internet,
e-mail en een digitaal risicopaspoort bieden de mogelijkheid tailored care
optimaal aan patiënten, tegen beperkte kosten, aan te bieden.

Het evalueren van de effectiviteit en kosten-effectiviteit van een tailored
care begeleidingsprogramma voor hoogrisico vaatpatiënten waarin een belangrijk
deel van de begeleiding via internet en e-mail plaatsvindt. Doel van dit
programma is om het 10-jaarsrisico op ongewenste vasculaire gebeurtenissen te
reduceren.

Gerandomiseerde niet-geblindeerde trial.

Patienten die gerandomiseerd worden voor de interventiegroep ontvangen gedurende 12 maanden een internet-begeleidingsprogramma gericht op het reduceren van vasculaire risico's bovenop reguliere zorgverlening. Deze patienten worden uitgenodigd om de polikliniek de verpleegkundig specialist te bezoeken voor informatie over risicofactoren en behandeling daarvan, instructie betreffende het gebruik van het internetprogramma en persoonlijk toegang daartoe middels een gebruikersnaam en wachtwoord. Vervolg contacten tussen de verpleegkundig specialist en de patient zullen plaatsvinden via internet. Afhankelijk van de aanwezige risicofactoren waarvoor behandeling of begeleiding nodig is, wordt een persoonlijk internetdossier gemaakt voor elke individuele patient. De persoonlijke startpagina geeft een overzicht in kleur van de stand van zaken betreffende de risico's van de individuele patient: groen = OK, oranje=bijna goed en rood=aandacht noodzakelijk. Daarnaast wordt medicatiegebruik en boodschappen van de verpleegkundig specialist getoond. In het programma heeft elke risicofactor een eigen pagina waarin resultaten uit het verleden, zoals bijvoorbeeld bloeddrukmetingen overzichtelijk worden verzameld. Huidige behandeling, behandeldoel, adviezen van de verpleegkundige en mailverkeer tussen de verpleegkundige en de patient zijn te zien, aangevuld met actuele informatie over dat specifieke onderwerp. Patienten worden uitgenodigd frequent in te loggen en nieuwe informatie toe te voegen zoals bloeddrukmetingen, gewichtsmetingen of labuitslagen, de informatie te lezen en zonodig mail te sturen. Het internetbegeleidingsprogramma is gelinkt aan de vaatcentrum-website van het UMC Utrecht waar algemene informatie over vasculaire risicofactoren en vaatziekten te vinden is. De verpleegkundig specialist is bevoegd om in alle dossiers te kijken, inlog en mailvragen te selecteren en daarop te reageren en zonodig gegevens in te voeren. de verpleegkundig specialist zal regelmatig inloggen om snel te kunnen reageren op vragen en problemen. Zonodig kan telefonisch contact plaatsvinden. Patienten worden gestimuleerd zelf thuis bloeddruk te meten. De huisartsenpraktijk wordt tevens uitgenodigd mee te kijken in het persoonlijk internetdossier van de patient, zodat daar verzamelde informatie toegevoegd en bekeken kan worden. Voor bloedonderzoek van cholesterol, glucose of nierfunctie ontvangt de patient labformulieren van de verpleegkundig specialist om te gebruiken in het UMC Utrecht, het Rijnstateziekenhuis of elders. De behandeling en begeleiding van de verpleegkundig specialist wordt gesuperviseerd door een vasculaire internist en is gebaseerd op de CBO-richtlijn cardiovasculair risicomanagement (CVRM, 2006) en uitgewerkt in het handboek vasculair risicomanagement door de verpleegkundig specialist (Hickox et al, 2007). De internet-zorg is aanvullend aan de reguliere zorg en behandeling die de patient van de huisarts en de vasculaire specialist ontvangt. Voor gezondheidsproblemen die buiten de focus van het internetbegeleidingsprogramma vallen zal de verpleegkundig specialist de patient stimuleren steeds contact te zoeken met reguliere behandelaars. Aan het einde van de studie worden de patienten van de interventiegroep gevraagd te rapporteren over artsencontact en eventuele nieuwe diagnoses en/of medicatieveranderingen, om gemiste problematiek te kunnen vaststellen.

nvt