Diagnose van luchtweginfecties middels moleculaire technieken bij pediatrische patienten.

Acute luchtweginfecties vormen een belangrijke reden van opname van kinderen in
een ziekenhuis. Bij een verdenking op een luchtweginfectie wordt de patiënt in
het merendeel van de gevallen behandeld met antibiotica omdat ondermeer aan een
bacteriële verwekker gedacht wordt. Echter, in veel van deze gevallen is
waarschijnlijk sprake van een virale of een atypische bacteriële
luchtweginfectie.
Bij een groot deel van deze luchtweginfecties wordt vaak geen verwekker
gevonden door ontbreken van snelle en sensitieve diagnsotische testen en/of het
juiste materiaal voor diagnostiek. Hierdoor wordt er vaak zelden gericht beleid
ingesteld, hetgeen soms resulteert in overbehandeling met antibiotica en
daardoor langere opname duur.
Sinds enkele jaren is de moleculaire diagnostiek naar luchtwegpathogenen
(middels een real-time multiplex PCR) voorhanden hetgeen de mogelijkheid biedt
om op snelle, gevoelige en goedkope wijze de juiste therapie in te stellen.
Deze technieken zijn labtechnisch inmiddels uitgebreid geëvalueerd en de
gevoeligheid, betrouwbaarheid en reproduceerbaarheid zijn superieur aan
serologie en kweek. Door de snelle diagnostiek kunnen antibiotica gerichter
worden ingezet (of onthouden worden), hetgeen resistentievorming tegen gaat,
bijwerkingen van inadequate medicatie voorkomt, en opnameduur bekort. De
verwachting is dat snelle diagnostiek naar respiratoire verwekkers kan leiden
tot reductie van de totale ziekenhuiskosten.

Het doel van het onderzoek is inzicht krijgen in de verwekkers van
luchtweginfecties bij kinderen middels moleculaire testtechnieken en nagaan wat
de betekenis is van een positieve uitslag in relatie tot klinische symptomen.
Tevens wordt onderzocht welk materiaal het meest geschikt is voor het stellen
van een diagnose middels moleculaire testen.

De volgende onderzoeksvragen komen uit deze algemene vraagstelling voort:

1. Wat is de etiologie van luchtweginfecties bij kinderen gepresenteerd in het
AMC of het Amstelland ziekenhuis, aangetoond met moleculaire technieken?
2. Zijn er associaties tussen het voorkomen van bepaalde respiratoire
pathogenen met specifieke klinische kenmerken?
3. Wat is het meest adequate materiaal voor moleculaire diagnostiek naar
respiratoire pathogenen en wat is de meest adequate wijze van afname van deze
materialen?
4. Is er een correlatie tussen de ernst van de ziekte en de microbiologische
hoeveelheid (load) in het luchtwegmateriaal en/of in EDTA bloed?
5. Hoe verhoudt het klinisch beloop van een luchtweginfectie zich met het al
dan niet aantoonbaar blijven van een pathogeen middels PCR? Is er een
correlatie tussen de aanwezigheid van luchtwegpathogenen gedetecteerd middels
PCR en het persisteren van symptomen?.

Deze studie wordt multicenter opgezet (in het AMC en Amstelland ziekenhuis te
Amstelveen) om een brede populatie te onderzoeken. Alle kinderen (en/of hun
ouders/verzorgers) die worden verdacht van een luchtweginfectie en zich
presenteren in een van bovenstaande ziekenhuizen zullen gevraagd worden mee te
doen aan deze studie. Na het tekenen van het toestemmingsformulier zullen er
verschillende respiratoire materialen afgenomen worden voor diagnostiek.
Daarnaast zal er 2 ml EDTA bloed extra worden afgenomen, indien bloed afname
voor routine diagnostiek toch al gebeurt en een urine monster. Op dag 3 en dag
7 zal de afname van respiratoire materialen herhaald worden. Diagnostiek vindt
plaats middels real-time multiplex PCR op respiratoire virussen en bacteriën.
Bij ieder patiënt zal er bij iedere monsterafname een klinische vragenlijst
worden afgenomen

Bij de patiënt zullen voor dit onderzoek verschillende materialen worden
afgenomen:
1) Een neus-keel spoelsel: dit geeft een kortdurend onaangenaam gevoel, alsof
je neusdruppels krijgt toegediend die vervolgens weer worden opgezogen. Deze
techniek wordt in de dagelijkse praktijk gebruikt voor het aantonen van virale
luchtweginfecties.
2) Nasopharynxwat: dit geeft kortdurend een onaangenaam gevoel door prikkeling
van het nasopharynx slijmvlies. Deze techniek wordt in de dagelijkse praktijk
al toegepast voor de diagnostiek naar bordetella infecties.
3) Keelwat: dit geeft kortdurend een onaangenaam gevoel door prikkeling van het
slijmvlies. Deze techniek wordt in de dagelijkse praktijk al toegepast voor het
onderzoek naar een mycoplasma infectie.
4) Urine: het aanbrengen van een plaszakje is niet pijnlijk echter het
verwijderen van het plaszakje is kortdurend onaangenaam, vergelijkbaar met het
verwijderen van een pleister
5) Eventueel wordt er 2 ml EDTA bloed extra afgenomen, indien dit routinematig
toch al gedaan wordt. Indien voor routine patiëntenzorg geen bloed wordt
afgenomen, wordt dit ook voor dit onderzoek niet gedaan.

Afname van materiaal geschiedt alleen door een getraind verpleegkundige. Dit
zijn voorbehouden handelingen voor een verpleegkundige met een
kinderaantekening. Behoudens kortdurend onaangenaam gevoel, zijn er geen
nadelige gevolgen te verwachten.