Het onderzoeken van de effecten op ADHD symptomen en comorbide stemmings- en angstklachten en de subjectief ervaren kwaliteit van leven, bij volwassenen met ADHD, van Mindfulness training in vergelijking met een wachtlijstcontrolegroep.
ID
Bron
Verkorte titel
Aandoening
- Cognitieve en aandachtsstoornissen en -afwijkingen
Synoniemen aandoening
Betreft onderzoek met
Ondersteuning
Onderzoeksproduct en/of interventie
Uitkomstmaten
Primaire uitkomstmaten
• Conners' Adult ADHD Rating Scale-Investigator Rated: Screening Version (16)
waarvan de 18-item Total ADHD symptoom score de primaire uitkomstmaat is
Secundaire uitkomstmaten
Conners' Adult ADHD Rating Scale Observer Screening Version (CAARS-O-S)(16) 18
item total ADHD symptoom score, ADHD index, ADHD inattentive subscale, ADHD
hyperactivity/impulsivity subscale
Conners' Adult ADHD Rating Scale Self Report Screening Version (CAARS-S-S) (15)
18 item total ADHD symptoom score ADHD index, ADHD inattentive subscale, ADHD
hyperactivity/impulsivity subscale
Beck Depression Inventory (11) Totale BDI II-NL score
STAI anxiety (12,13) Totale STAI Anxiety score
Mindfulness vragenlijst (17) Totale Mindfulness Vragenlijst score
Outcome questionnaire (OQ) (15) Totale OQ score
Attention Network Test (ANT) 15 min (18) conflict effect, orienting effect,
alerting effect, Mean Reaction Time for Correct Trials
32 kanaals Electroencephalografie 60 min (EEG) (19,20) frequentiebanden; theta
power: 3,5-7,5 Hz; alpha power: 7,5-12,5 Hz; beta power: 12,5-25 Hz
Achtergrond van het onderzoek
Aandachttekortstoornis met hyperactiviteit (ADHD) is een ontwikkelingsstoornis
die meestal persisteert op volwassen leeftijd. ADHD gaat gepaard met een hoge
psychiatrische comorbiditeit.
Er wordt gezocht naar niet-farmacologische behandelstrategieën die naast de
medicamenteuze behandelingen een bijdrage kunnen leveren aan de behandeling
van ADHD.
Mindfulness training is gericht op stressreductie en terugvalpreventie bij
depressieve stoornissen en angststoornissen. Recent onderzoek maakt aannemelijk
dat Mindfulness training ook de ernst van ADHD symptomen kan verminderen.
Doel van het onderzoek
Het onderzoeken van de effecten op ADHD symptomen en comorbide stemmings- en
angstklachten en de subjectief ervaren kwaliteit van leven, bij volwassenen met
ADHD, van Mindfulness training in vergelijking met een wachtlijstcontrolegroep.
Onderzoeksopzet
Het betreft een gecontroleerd, gerandomiseerd onderzoek met 96 patiënten met
ADHD die na informed consent verdeeld worden over een mindfulness
trainingsgroep (n=48) of de wachtlijstcontrolegroep (n=48). De behandelingen
bestaan uit 12 wekelijkse groepsbijeenkomsten vervolgd door 2 bijeenkomsten
elke 4 weken. Voor de primaire en secundaire uitkomstmaten worden bij aanvang
en na afloop van de modules en 8 weken na afloop een follow up meting met
diverse meetinstrumenten afgenomen; aandachtsfuncties en hersenactiviteit
worden nader geobjectiveerd d.m.v. neuropsychologisch testonderzoek (ANT) en
electroencephalografie (EEG). In de wachtlijstgroep wordt er geen follow up
meting gedaan 8 weken na afloop van de modules.
Onderzoeksproduct en/of interventie
Trainingsprogramma conform het Mindfulness Bevorderende Cognitieve Therapie protocol, dat gebruikt wordt voor het voorkomen van een terugval bij depressie en ontwikkeld is door Teasdale, Williams, Segal. Dit protocol wordt aangepast voor de ADHD doelgroep en bestaat uit 12 wekelijkse bijeenkomsten van 2,5 uur en 2 bijeenkomsten elke 4 weken in plaats van 8 bijeenkomsten van 2,5 uur en is aangevuld met educatieve informatie over ADHD.
Inschatting van belasting en risico
Tijdsinvestering:
Mindfulness groep: 7,5 uur voor het 3 maal 2,5 uur: CAARS investigator
interview, invullen van meetinstrumenten en het uitvoeren van
neuropsychologische test en EEG meting naast 35 uur voor deelname aan de 14
trainingsbijeenkomsten van 2,5 uur gedurende 20 weken. 60 uur voor het
beoefenen van Mindfulness vaardigheden gedurende 20 weken
Totaal: 102,5 uur
Voor wachtlijstgroep: 5 uur voor het 2 maal 2,5 uur: CAARS investigator
interview, invullen van meetinstrumenten en het uitvoeren van
neuropsychologische test en EEG meting gedurende 20 weken.
Totaal: 5 uur
Algemeen / deelnemers
Reinier Postlaan 10
6500 HB Nijmegen
NL
Wetenschappers
Reinier Postlaan 10
6500 HB Nijmegen
NL
Landen waar het onderzoek wordt uitgevoerd
Leeftijd
Belangrijkste voorwaarden om deel te mogen nemen (Inclusiecriteria)
Leeftijd 18 jaar of ouder
Diagnose ADHD volgens DSM IV criteria (een of andere subtype van ADHD)
Beheersing van de Nederlandse taal
Belangrijkste redenen om niet deel te kunnen nemen (Exclusiecriteria)
middelen misbruik/afhankelijkheid in de afgelopen 6 maanden
aanwezigheid van psychotische stoornis, mentale retardatie, ernstige borderline stoornis of antisociale persoonlijkhiedsstoornis, gedragstoornissen en chronische suicidaliteit of automutilatie
Opzet
Deelname
In onderzoek gebruikte producten en hulpmiddelen
Opgevolgd door onderstaande (mogelijk meer actuele) registratie
Geen registraties gevonden.
Andere (mogelijk minder actuele) registraties in dit register
Geen registraties gevonden.
In overige registers
Register | ID |
---|---|
CCMO | NL25843.091.09 |