Het effect van alsikiren, in vergelijking tot ramipril, op de renale hemodynamiek in patienten met overgewicht/obesitas en hypertensie

Hypertensie is een risicofactor voor hart- en vaatziekten. Bij verschillende
patiëntengroepen, waaronder mensen met overgewicht, gaat hypertensie gepaard
met glomerulaire hypertensie. Er zijn verschillende soorten medicijnen waarmee
hypertensie kan worden behandeld. Een speciale groep hiervan is een groep
medicijnen die aangrijpt op het hormoonsysteem van de nieren; het zogenaamde
Renine- Angiotensine- Aldosteron- Systeem (RAAS). Deze speciale groep
medicijnen verlaagt naast de systemische bloeddruk ook de glomerulaire
bloeddruk wat als gunstig wordt beschouwd. Sinds enkele jaren is een geheel
nieuw bloeddrukverlagend middel ontwikkeld (de zogenoemde renineremmer
aliskiren) dat aangrijpt op het RAAS en nog effectiever lijkt in de behandeling
van hypertensie. Van dit middel is het effect op de glomerulaire hypertensie
tot op heden niet onderzocht. De verwachting is dat dit middel bij uitstek
geschikt is voor hypertensiepatiënten met een zeker mate van overgewicht.

Het doel van dit onderzoek is om het effect van aliskiren op de systemische en
glomerulaire hypertensie te vergelijken met ramipril.

De hypothese zal in een prospectief, 1 centrum, dubbel-blind, dubbel-dummie,
cross-over, gerandomiseerde klinisch onderzoek worden getoetst. Voorafgaand aan
de studie zal in een 6 weken durende inloopperiode bloeddrukmedicatie worden
gestaakt. In week 3 van deze periode zal de systolische en dialstolische
bloeddruk lager zijn dan respectievelijk 180 and 110 mmHg. Wanneer de bloeddruk
deze waarden overschrijd zal de patient worden beschouwd als een 'screen
failure' en de eerdere antihypertensieve medicatie worden herstart. Wanneer de
patient geen bloeddrukmedicatie gebruikt kan de inloopperidoe worden
overgeslagen. Het eigenlijke onderzoek bestaat uit een onderzoeksperiode (6
weken), gevolgd door een zogenoemde *uit-was periode* (8 weken) met tot slot
nog een laatste onderzoeksperiode (6 weken). In de beide onderzoeksperioden
krijgt de patient 2 tabletten; het ene tablet bevat het medicijn aliskiren OF
ramipril en het tweede tablet bevat een niet-werkzame stof (een zogenoemde
placebo). Wanneer welk medicijn wordt gegeven zal door loting worden bepaald.
Om eventuele bijwerkingen van de studiemedicatie op te sporen zal in elke
studieperiode na 2 weken het serum kalium en de bloeddruk worden gemeten
(specifieke cirteria voor het ondernemen van actie staan gedefinieerd in het
protocol). In de uit-was periode zal in week 3 de bloeddruk worden gemeten en
clonidine (2dd 0.075 mg) worden gestart indien de systolische en diastolische
bloeddruk hoger zijn dan respectievelijk 180 and 110 mmHg. De dosering
clonidine kan vervolgens worden geititreerd tot een maximale dosering van 3dd
0.15 mg). Voorafgaand en na afloop van beide onderzoeksperioden zal er een
24-uurs bloeddrukmeting plaatsvinden en dmv radioactieve stoffen de
glomerulaire hypertensie worden gemeten. Het extracellulaire volume (ECV)
berekenen we aan de hand van het verdelingsvolume van iothalamaat. Bij elk
ziekenhuisbezoek zal m.b.v. een venapunctie bloed worden verzameld. Ook zullen
we de patient vragen om bij elk ziekenhuisbezoek 24uurs urine in te leveren. De
totale duur van het onderzoek bedraagt afhankelijk van wel of geen
inloopperiode, 20 of 26 weken en omvat 5 bezoeken aan het ziekenhuis.

Studieperiode 1: aliskiren 1dd 300 mg en placebo ramipril (double-dummy design) Studieperiode 2: ramipril 1dd 10 mg en placebo aliskiren (double-dummy design) Volgorde van studieperiode zal worden gerandomiseerd

Patients visit the outpatient nephrology clinic on a more regular base than
standard patient care - i.e. at study inclusion and at start and end of each
treatment period (5 hospital visits in a total study duration of 26 weeks) -
for clinical assessment, renal hemodynamics (GFR, ERPF, FF) volume status (ECV)
measurements. Renal hemodynamics are measured by infusion of radioactive
isotopes (GFR by iothalamate; ERPF by hippuran and FF as a ratio of GFR and
ERPF) and volume status is calculated using the distribution volume of
iothalamate. A fasting blood sample is collected with a venapuncture already
performed for measurement of renal hemodynamics. Blood pressure is measured by
ambulant device (Spacelab) and 24hr urine is collected at the day prior to the
hospital visit. The amount of radioactive radiation during renal hemodynamic
measurements is comparable to a single X-thorax (less then 5% of the accepted
yearly dosage of background radiation). In this hospital, renal hemodynamic
measurements are routinely performed for daily patient care and are of minimal
risk. No other invasive measurements will be executed. Patients receive
financial support of 200 euro and restitution of all travel costs. Patients
receive no priority in treatment of other diseases in the clinic during this
study. There are no direct benefits for the patients to be included and
participation is on a free-will base.