Het effect van reconstructieve operatie bij vrouwen die besneden zijn: een longitudinaal onderzoek

Vrouwelijke genitale verminking is een ingreep aan de uitwendige vrouwelijke
geslachtsorganen, waar geen medische noodzaak voor is. De lichtste vorm van
besnijdenis is een prikje/sneetje in de voorhuid van de clitoris en de meest
ernstige vorm is infibulatie (zie onderzoeksprotocol p.4).
Door de komst van vluchtelingen uit landen waar VGV gebruikelijk is, wordt ook
de Nederlandse samenleving met deze problematiek geconfronteerd. Vrouwelijke
genitale verminking kan medische, psychosociale en relationele problemen
veroorzaken. Uit een onderzoek in 2009 bleek dat VGV verschillende psychische
klachten zoals depressie, angst en PTSS als gevolg kan hebben. Maar ook sociale
problemen zoals boosheid, schaamte, schuldgevoelens, uitsluiting en
eenzaamheid, zijn bij dat onderzoek geconstateerd. Uit het onderzoek bleek ook
dat VGV een grote impact kan hebben op de relatie met de partner, vooral als
het gaat om seksuele contacten. (Vloeberghs et al. 2010)

Ervaringen in het buitenland m.b.t. chirurgische ingrepen bij vrouwen die
besneden zijn, laten zien dat door een chirurgische ingreep waarbij de clitoris
opnieuw gecreëerd wordt, 72-75 % van deze vrouwen na 18 maanden normaal
seksueel kunnen functioneren (CNN 2009). In Nederland bestaat sinds kort bij
het OLVG (Onze Lieve Vrouwe Gasthuis) ziekenhuis te Amsterdam afdeling
plastische chirurgie de mogelijkheid voor reconstructieve operaties bij vrouwen
die besneden zijn. Afhankelijk van wat is weggesneden tijdens de besnijdenis,
worden de clitoris en/ of schaamlippen gereconstructeerd.
De vraagstelling van dit onderzoek luidt als volgt: welke effect heeft een
reconstructieve operatie op het algemene welbevinden (zowel lichamelijke als
psychisch) en sekueel functioneren van patiënten?
De verwachting is dat door een reconstructieve operatie de kwaliteit van het
leven van de patiënten zal verbeteren en op lange termijn, zullen de patiënten
een hogere zelfwaardering hebben. Ook wordt verwacht dat deze patiënten op
lange termijn op seksueel gebied beter gaan functioneren.

De primaire doelstelling van dit onderzoek is om meer inzicht te krijgen in het
effect van reconstructieve operaties op welbevinden en seksueel functioneren
van vrouwen die besneden zijn. De onderzoeksresultaten kunnen ook gebruikt
worden voor theorievorming rondom plastich chirurgische ingrepen bij vrouwen
die bensden zijn.

Het is een longitudinaal onderzoek waarbij de patiënten op drie verschillende
momenten benaderd worden voor het invullen van een aantal vragenlijsten. De
patiënten vullen de vragenlijsten één keer voor de operatie (nulmeting) en 3 en
12 maanden na de operatie. De gemiddelde scores van de patiënt op de
vragenlijsten op verschillende meetmomenten zullen met elkaar vergeleken
worden. Omdat er weinig bekend is over het effect van reconstructieve operatie
bij vrouwen die besneden zijn, is dit onderzoek vooral exploratief.

De belasting voor de proefpersonen bestaat uit invullen van vragenlijsten op
drie meetmomenten:
- RAND-36: 36 vragen
- Female Sexual Funtion Index (FSFI): 19 vragen
- Bekkenbodem: 47 vragen
- LAS: 27 vragen
- Rosenberg Self-Esteem Scale: 10 vragen
- Algemene vragen: 6 open vragen