Verkennend onderzoek naar de diagnostische waarde van 11C-metomidaat Positron Emissie Tomografie/Computerized Tomography (PET/CT) bij de evaluatie van primair hyperaldosteronisme

Primair hyperaldosteronisme (PHA) is een relatief veelvoorkomende oorzaak van
secundaire hypertensie. PHA berust meestal op een bilaterale adrenale
hyperplasie (BAH) of een aldosteron producerend adenoom (APA), en soms op een
primaire unilateral adrenale hyperplasie (PAH). De aanbevolen behandeling van
BAH is bloeddrukverlagende medicatie, terwijl APA of PAH dikwijls kan worden
genezen door middel van een eenzijdige adrenalectomie. Een correct onderscheid
tussen BAH en een APA /PAH heeft dan ook directe klinische consequenties. In
recente richtlijnen wordt voor de differentiatie tussen BAH en APA/PAH de
bijniervenesampling (BVS) als gouden standaard aanbevolen bij elke operabele
patiënt. BVS is echter een invasief onderzoek en derhalve niet zonder risico's.
Bovendien vereist BVS een ervaren interventieradioloog en is het een
tijdrovend en kostbaar onderzoek. Er is daarom in de kliniek dringend behoefte
aan een niet-invasieve, veiliger, snellere en goedkopere diagnostsche test
waarmee op betrouwbare wijze de 2 subtypen van PHA kunnen worden onderscheiden.
PET/CT met 11C-metomidaat is succesvol toegepast als functionele
beeldvormingstechniek bij diverse bijnieraandoeningen. Tot op heden is de
mogelijke diagnostische waarde hiervan bij PHA niet goed onderzocht. Onze
hypothese is dat 11C-metomidaat selectief wordt opgenomen door aldosteron
producerend bijnierschorsweefsel , hetgeen bij PET/CT zal resulteren in een
symmetrische tracer opname in het geval van een BAH en in een unilaterale
tracer opname in het geval van een APA/PAH.

Het doel van de studie is om te bepalen of 11C-metomidaat PET/CT kan
differentiëren tussen BAH en APA/PAH.

Deze studie is een vergelijkend diagnostisch onderzoek, waarbij een nieuwe
methode van functionele beeldvorming met 11C-metomidaat PET/CT wordt vergeleken
met BVS als huidige referentietest bij de evaluatie van patiënten met PHA.
Zowel deelnemende patiënten als nucleair-geneeskundigen zijn geblindeerd voor
de resultaten van de voorafgaande BVS. Interpretatie van de 11C-metomidaat PET
scans geschiedt onafhankelijk door 2 nucleair-geneeskundigen. Na voltooïng van
de 11C-metomidaat PET/CT wordt bij elke patiënt de voorkeurstherapie van het
primair hyperaldosteronisme bepaald door de uitkomst van de BVS (medicatie of
chirurgie).

Belasting en risico voor de proefpersonen:
- extra bezoek aan ziekenhuis (afdeling nucleaire geneeskunde)
- voorbehandeling met dexamethason 2dd 1,5 mg gedurende 5 dagen voorafgaand aan
de 11C-metomidaat PET/CT
- tijdsbelasting onderzoek (1,5 uur)
- 4 uur nuchter zijn voorafgaand aan de PET/CT
- risico van pijn en/of hematoomvorming ten gevolge van de venapunctie
- de stralingsbelasting van een eenmalige 11C-metomidaat PET/CT scan bedraagt
3.2 mSv (11C-metomidaat: 1.7 mSv, CT-scan: 1.5 mSv). Dit is gering ivm de
stralingsbelasting van andere nucleaire en radiologische onderzoeken en in
dezelfde orde als de natuurlijke achtergrondstraling die iedere Nederlander
jaarlijks oploopt (2 mSv/jaar). Volgens de International Commission on
Radiological Protection (ICRP 62) valt de stralingsbelasting in categorie IIB (
1-10 mSv; klein tot gemiddeld risiconiveau).