Dwang- en drangmaatregelen bij ambulante psychiatrische patienten in Nederland

Psychiatrische patienten die in behandeling zijn in een ambulante setting
hebben soms te maken met dwang- en drangmaatregelen, om de behandeltrouw en
behandelrespons te bevorderen. Een voorbeeld is een patient die een delict
heeft gepleegd en een voorwaardelijke gevangenisstraf heeft opgelegd gekregen
met als bijzondere voorwaarde dat hij/zij zich onder behandeling stelt van een
(forensisch) psychiatrische polikliniek. Ook is het mogelijk dat iemand in een
ambulant dwangkader onder de BOPZ wordt behandeld.
Dergelijke dwang- en drangmaatregelen worden gebruikt in Noord-Amerika, Europa
en Australie. Er is echter nog weinig bekend over de frequentie waarmee deze
maatregelen worden toegepast. We weten ook niet of deze strategieen bijdragen
aan de behandeltrouw en of ze bijvoorbeeld een positief effect hebben op andere
uitkomsten, zoals het aantal arrestaties van mensen met psychiatrische
aandoeningen.
Dit onderzoek bestaat uit een replicatie van onderzoeken die in de VS en
Groot-Brittanie zijn uitgevoerd. Centraal staat de vraag naar ervaringen van de
patienten zelf wat betreft dwang en drang, welke middelen daartoe worden
ingezet, en hoe deze ervaren worden.
Net als in de VS en Groot-Brittannie, zal de komende jaren worden bezuinigd in
de GGZ, en het is de vraag of bezuinigingen op de primaire zorg uiteindelijk
zullen leiden tot een toename in het gebruik van dwang en drang. In deze zin
zou het huidige onderzoek als vergelijkingsmateriaal voor eventueel toekomstig
vervolgonderzoek kunnen fungeren.

Het doel is het verzamelen van informatie over de ervaringen van poliklinisch
psychiatrische patienten met dwang en drang in Nederland, om zo vergelijking
met andere landen (i.c., VS en Groot-Brittannie) mogelijk te maken.

Observationeel onderzoek bij minimaal 120 en maximaal 150 poliklinisch
psychiatrische patienten.

Het interview wordt afgenomen in de polikliniek waar de patient in behandeling
is en duurt ca. 1,5 uur. Het interview wordt eenmalig afgenomen.
Er zijn geen risico's verbonden aan deelname en de proefpersoon kan het
interview op ieder moment stoppen zonder opgave van reden. Mocht een
proefpersoon zich toch ongemakkelijk gaan voelen tijdens het interview, dan kan
het gesprek gestopt worden en wordt de persoon met de behandelstaf in contact
gebracht.
De proefpersonen hebben geen direct voordeel bij deelname; zij ontvangen alleen
een VVV-bon van 20 euro. Indirect kunnen de patienten profiteren van de kennis
die dit onderzoek oplevert over de ervaringen van patienten.