De gevolgen van prenatale blootstelling aan nicotine en cannabis voor de hersenontwikkeling op 6-jarige leeftijd

Momenteel gebruikt 3 tot 4 % van de bevolking cannabis. Dit percentage is 9% in
de jongere populaties (Trimbos, 2003). Dit betekent dat er een grote groep is
van vrouwen in de vruchtbare leeftijd die cannabis gebruikt. Het blijkt dat
cannabinoïden een invloed hebben op de (hersen-)ontwikkeling van de foetus. Ook
roken tijdens de zwangerschap heeft een duidelijke invloed op de
(hersen-)ontwikkeling van de foetus. Onduidelijk is echter wat de lange termijn
gevolgen zijn van cannabis en nicotine gebruik van de moeder tijdens de
zwangerschap op de hersenen van het kind op latere leeftijd. Wij hypothetiseren
onder andere het volgende:
-het totale breinvolume van kinderen die prenataal zijn blootgesteld aan
nicotine is kleiner dan het totale breinvolume van kinderen die niet prenataal
zijn blootgesteld aan nicotine;
-het totale breinvolume van kinderen die prenataal zijn blootgesteld aan
cannabis is kleiner dan het totale breinvolume van kinderen die prenataal zijn
blootgesteld aan nicotine en kleiner dan van kinderen uit de referentiegroep.
-de scores op de neuropsychologische taken van kinderen die prenataal zijn
blootgesteld aan cannabis en/of nicotine zijn lager dan van kinderen uit de
referentiegroep.

Wat zijn de gevolgen van prenatale blootstelling aan cannabis en nicotine voor
de hersenontwikkeling van 6-jarige kinderen?

Dit onderzoek is een niet-therpaeutisch, observationeel onderzoek mbv MRI. Voor
de MRI plaats vindt een oefensessie plaats. De oefenprocedure heeft als doel
mogelijke angst weg te nemen door het kind goed voor te bereiden. Zo maken ze
kennis met de scanner, de scangeluiden en leren ze dat ze stil moeten liggen
tijdens het maken van de scans. Bovendien wordt benadrukt dat het kind altijd
de controle houdt en met èèn druk op de knop de scan kan stoppen. Na de
oefenprocedure wordt een MRI gemaakt met de volgende sequenties; 3D T1 gewogen
scan, DTI scan en een T2gewogen scan. Daarnaast worden een aantal
neuropsychologische taken bij het kind afgenomen.
We vergelijken 3 groepen met elkaar. De cannabisgroep wordt vergeleken met de
referentiegroep. De nicotinegroep wordt vergeleken met de referentiegroep.
Bovendien wordt de cannabisgroep ook vergeleken met de nicotinegroep om het
effect van cannabis te bestuderen los van de effecten van roken.

Voor zover bekend zijn er geen medische risico*s verbonden aan een MRIscan.
Omdat het onderzoek wordt gedaan bij kinderen, is er een uitgebreid protocol om
het onderzoek zo prettig mogelijk te laten verlopen voor de kinderen. Middels
een oefensessie (indien gewenst meerdere oefensessies) maakt het kind kennis
met de scanomgeving, het scanapparaat en de bijbehorende geluiden. Op
verschillende momenten wordt het deelnemende kind gevraagd of hij/zij het
onderzoek leuk vindt en of hij/zij het eng vindt. Dit is een duidelijk moment
waarop het kind (non-verbaal) kan aangeven niet meer deel te willen nemen aan
het onderzoek. Daarnaast zal tijdens de oefenprocedure en tijdens de MRI
voortdurend door de onderzoeker/proefleider worden beoordeeld of het onderzoek
gestopt moet worden. Het onderzoek wordt meteen gestaakt als het kind, de
ouders of de onderzoeker/proefleider dit wil. Zowel tijdens het oefenen als
tijdens de scan zal het kind filmpjes kunnen kijken. Er zullen verschillende
DVDs beschikbaar zijn zodat het kind kan kiezen waar het naar wil kijken
tijdens de scan en zich niet zal vervelen.