Afname van gezond beenmerg en bloed om de JUVENTAS in perspectief te plaatsen

Progenitorcellen en progenitorceltherapie heeft in de laatste decenia veel
aandacht gekregen. Een grote variëteit aan ziekten, voornamelijk
cardiovasculaire aandoeningen, zijn geassocieerd met een afname van het aantal
en/of de functie van (endotheliale) progenitor cellen (EPC). Veel van het
onderzoek naar EPC en cardiovasculaire aandoeningen heeft zich geconcentreerd
op de aantallen en functie van EPC afkomstig uit bloed, terwijl de werkelijke
bron van EPC zich in het beenmerg bevindt. Om daadwerkelijke (mechanistische)
conclusies te kunnen trekken met betrekking tot verstoring van de mobilisatie
en functie van progenitorcellen, aanwezig in het beenmerg, is het essentieel om
beenmergcellen afkomstig van patiënten (met kritieke ischemie) in perspectief
te plaatsen met die afkomstig van gezonde controles, zonder cardiovasculaire
aandoening.

Primaire doel: Het afnemen van beenmerg en bloed van personen zonder
cardiovasculair lijden om EPC aantallen en functie in zowel perifeer bloed als
beenmerg te vergelijken, om zo een idee te krijgen over de relatie tussen
celaantallen in het beenmerg en bloed en hoe deze en hun functie in patiënten
met kritieke ischemie verschillen van personen zonder cardiovasculaire
aandoening.
Secundaire doel: Gebaseerd op de bevindingen uit dit onderzoek verdere
verbetering van celtherapie voor patiënten met kritieke ischemie van de
onderste extremiteiten (en potentieel voor andere cardiovasculaire
aandoeningen) nastreven.

Cross-sectionele observationele studie

De personen zonder cardiovasculaire aandoening die in deze studie geïncludeerd
worden, zullen geen specifieke in dit onderzoek bestudeerde behandeling
ondergaan. Zij ondergaan wel een interventie die een niet-therapeutisch doel
beoogt. Het afgenomen materiaal in deze studie zal vergeleken worden met het
bij baseline afgenomen materiaal van patiënten met kritieke ischemie die
geïncludeerd zijn in de Juventas-trial.

Het beenmerg (20cc) zal per-operatief middels een beenmergpunctie geoogst
worden. In het kort zal de volgende procedure daarbij gevolgd worden; na
aanvang van anesthesie zal de plek waar de beenmergpunctie zal worden verricht
aangegeven worden door de chirurg die de operatie uitvoert. Deze plek is altijd
een plek waar actief beenmerg aanwezig is en bevindt zich in het
operatiegebied, waardoor geen extra incisie noodzakelijk is. Na canuleren van
de beenmergholte middels een botnaald (15G x 10-68mm), die normaliter ook
gebruikt wordt bij beenmergafnames op de afdeling hematologie en bij de
beenmergafnames in de Juventas-trial. Na afname van het beenmerg zal de
botnaald verwijderd worden en de operatie volgens de gebruikelijke procedure
vervolgd worden.
Beenmergafnames worden normaliter met een lage complicatie rate uitgevoerd op
de afdeling hematologie en in clinical trial verband (Juventas-trial). In deze
gevallen is het bot waarin gepuncteerd wordt niet direct zichtbaar, dus de
complicatiekans lijkt in die gevallen zelfs waarschijnlijker. Verder hebben we
in deze studie maar een kleine hoeveelheid beenmerg nodig in vergelijking met
wat in de literatuur beschreven wordt voor andere doeleinden (100-1000cc). Een
dergelijke procedure als hier beschreven wordt overigens ook uitgevoerd tijdens
orthopedische ingrepen op de afdeling orthopedie van het UMC Utrecht zonder
complicaties.
Beenmergafnames worden gewoonlijk als veilig beschouwd. Het belangrijkste deel
van de complicaties tijdens beenmergpuncties wordt veroorzaakt door de grote
hoeveelheid beenmerg die afgenomen wordt (tot 1000cc) of door de toegepaste
anesthesie. Belangrijk is verder dat beenmergafnames om kleine hoeveelheden
beenmerg af te nemen, gedurende routine chirurgische ingrepen, als veilig en
uitvoerbaar wordt beschouwd.