Het primaire doel:- onderzoeken of vitamine D status in RRMS patienten negatief geassocieerd is met de aanwezigheid van cognitieve stoornissen in RRMS, gemeten met neuropsychologische testen en met functionele MRI. Secundaire doelen zijn:-…
ID
Bron
Verkorte titel
Aandoening
- Auto-immuunziekten
- Demyelinisatieaandoeningen
Synoniemen aandoening
Betreft onderzoek met
Ondersteuning
Onderzoeksproduct en/of interventie
Uitkomstmaten
Primaire uitkomstmaten
Primaire neuropsychologische uitkomstmaten:
- Paced Auditory Serial Addition Test (PASAT)
- Symbol Digit Modalities Test (SDMT)
Primaire MRI uitkomsten:
-Taak gerelaterde functionele MRI (fMRI), hiervoor wordt de Sternberg test
gebruikt
-Resting State fMRI, functioneel netwerk integriteit
-DTI, structureel netwerk integriteit
-MR Spectroscopy, onderzoek voor de neurotransmitters GABA en glutamaat
Primaire bloed uitkomsten:
-Serum Vitamine D waarde
-Serum vitamine B12 waarde
-Serum cytokines
Secundaire uitkomstmaten
Secundaire neuropsychologische uitkomstmaten:
-Moeheid wordt gemeten met de fatigue severity scale (FSS)
-depressie wordt gemeten met de hospital anxiety and depression scale (HADS)
-Premorbide intelligentie wordt gemeten met de Nederlandse Leestest voor
Volwassenen (NLV)
Secundaire MRI uitkomstmaten:
T1-gewogen opnames voor volume berekening
T2 gewogen FLAIR opnames voor lesion load berekening
Double inversion Recovery (DIR) opnames voor het herkennen van corticale
lesions
Achtergrond van het onderzoek
Aanvankelijk werd gedacht dat vitamine D uitsluitend belangrijk was voor de
calcium homeostase. Echter, in de afgelopen jaren zijn ook andere biologische
functies van vitamine D bekend geworden. In patiënten met multiple sclerosis
(MS), wordt een laag vitamine D gehalte geassocieerd met een verhoogde kans op
een relapse en met een hogere MS beperking. Ook andere symptomen in MS
patiënten blijken te correleren met de vitamine D status. Onze groep vond ook
dat de aanwezigheid van depressieve symptomen negatief gecorreleerd was aan een
laag vitamine d status. Recentelijk liet een prospectieve studie in gezonde
ouderen een associatie zien tussen een lage vitamine D status en een verhoogde
kans op cognitieve stoornissen. Cognitieve stoornissen komen frequent voor in
MS patiënten en zijn invaliderend. Zelfs in de hele vroege fase van MS kunnen
al cognitieve stoornissen ontstaan. Daarnaast liet een functionele MRI analyse
zien dat er in MS patiënten subtiele veranderingen te vinden zijn in
connectiviteit en functionele organisatie, wat wijst op een compensatoire
reorganisatie. Dit werd met name gezien in patiënten die nog geen klachten
hadden van cognitieve stoornissen. In dit onderzoek willen we de link
onderzoeken tussen vitamine D status en tekenen van cognitieve stoornissen.
Dit onderzoek is van belang, omdat cognitieve stoornissen vaak voorkomen.
Cognitieve stoornissen interfereren met de kwaliteit van leven in een MS
patiënt. Er is nog geen behandeling beschikbaar voor cognitieve stoornissen.
Vitamine D supplementen zouden een goedkope en veilige preventie / behandeling
kunnen zijn.
Doel van het onderzoek
Het primaire doel:
- onderzoeken of vitamine D status in RRMS patienten negatief geassocieerd is
met de aanwezigheid van cognitieve stoornissen in RRMS, gemeten met
neuropsychologische testen en met functionele MRI.
Secundaire doelen zijn:
-onderzoeken of vitamine D status in RRMS patienten negatief geassocieerd is
met de aanwezigheid van depressieve symptomen.
-onderzoeken of vitamine D status in RRMS patienten negatief geassocieerd is
met de aanwezigheid van angst.
-onderzoeken of vitamine D status in RRMS patienten negatief geassocieerd is
met de aanwezigheid van moeheid.
-onderzoeken of vitamine D status in RRMS patienten negatief geassocieerd is
met een hogere T2 lesion load
-onderzoeken of vitamine D status in RRMS patienten negatief geassocieerd is
een afname in hersen volume
-onderzoeken of vitamine D status in RRMS patienten negatief geassocieerd is
met een verstoorde balans van neurotransmitters gemeten met MRI spectrometrie.
Tertiaire doelen zijn:
-onderzoeken of vitamine B12 status in RRMS patienten negatief geassocieerd is
met de variabelen beschreven hierboven.
-De correlaties onderzoeken tussen alle beschreven variabelen.
-De correlatie tussen ontstekingsparameters in het serum en depressie
Onderzoeksopzet
Het is een observationeel onderzoek met 2 armen. De patienten worden verdeeld
op basis van hun vitamine D waarde in het afgelopen jaar.
Inschatting van belasting en risico
Nadelen van deelname aan het onderzoek zijn de extra tijd die de proefpersoon
kwijt is aan een ziekenhuisbezoek. Daarnaast wordt de proefpersoon gevraagd
actief deel te nemen aan de cognitieve taken, 1 buisje bloed te geven en een
MRI scan te laten maken. Sommige patiënten weten van zichzelf dat ze flauw
kunnen vallen tijdens een bloedafname. Indien dit het geval is, houden we hier
rekening mee. Verder kan er tijdelijk een blauwe plek aan het bloedprikken
worden overgehouden. Gedurende de MRI scan wordt de proefpersoon gevraagd zo
stil mogelijk te liggen. Deelname kan lichamelijk vermoeiend zijn. De risico's
zijn verder zeer laag.
Algemeen / deelnemers
Postbus 616
6200 MD Maastricht
NL
Wetenschappers
Postbus 616
6200 MD Maastricht
NL
Landen waar het onderzoek wordt uitgevoerd
Leeftijd
Belangrijkste voorwaarden om deel te mogen nemen (Inclusiecriteria)
- Een definitieve, MRI bevestigde, RRMS diagnose (Polman et al., 2005);
- Een ziekteduur van maximaal 5 jaar sinds de eerste symptomen;
- Een leeftijd van 18-50 jaar;
- Behandeling met OF Interferon-Beta (Avonex, Betaferon, Rebif) OF Glatirameer Acetaat (Copaxone) OF geen behandeling met ziekte modulerende medicijnen;
- Geen acute exacerbatie in de 6 weken voorafgaande aan de meting;
- Gebruik van vitamine D supplementen <= 20 *g/d (800 IU/d);
- Een serum 25-hydroxyvitamine D (25(OH)D beschikbaar binnen 1 jaar voorafgaande aan de inclusie. Deze 25(OH)D waarde is ofwel < 50nmol/L ofwel >100 nmol/L
Belangrijkste redenen om niet deel te kunnen nemen (Exclusiecriteria)
- Progressieve vorm van MS zonder relapses;
- Behandeling met een immuun suppressiva of immuun modulerend medicijn anders dan IFN-beta of Glatirameer Acetaat 3 maanden voorafgaand aan de meting;
- Cognitieve dysfuncties gerapporteerd door echtgenoten, familie, MS verpleegkundigen, neurologen of zoals gerapporteerd uit voorgaand neuropsychologisch onderzoek;
- Aanwezigheid van een depressie gekenmerkt door een HADS depressie score *8;
- Gebruik van vitamine D supplementen meer dan 20 *g/d (800 IU/d);
- Ernstige visuele en/of verbale beperkingen welke interfereren met de neuropsychologische testen;
- Contraindicaties voor MRI onderzoek.
Opzet
Deelname
Opgevolgd door onderstaande (mogelijk meer actuele) registratie
Geen registraties gevonden.
Andere (mogelijk minder actuele) registraties in dit register
Geen registraties gevonden.
In overige registers
| Register | ID |
|---|---|
| CCMO | NL36446.096.11 |