De Neurobiologie van Koopgedrag

De huidige kennis over excessief aankoopgedrag is grotendeels gebaseerd op
kennis verkregen uit interviews en survey studies. Er is nog heel weinig
neurobiologisch onderzoek gedaan naar excessief aankoopgedrag; er zijn slechts
twee functionele MRI studies beschikbaar, waarvan één studie slechts gebasseerd
is op drie excessieve kopers. Meer inzicht in de neurologische basis van deze
veel voorkomende en disfunctionele vorm van consumentengedrag is dan ook
vereist.
Bovendien focussen de huidig beschikbare fRMI studies over excessieve kopers op
de activatie in het *reward center* van de hersenen. Verschillen tussen
excessieve en niet-excessieve kopers m.b.t. het inhibitiesysteem zijn nog niet
onderzocht, terwijl excessieve kopers vaak een gebrek aan controle over hun
aankoopgedrag ervaren (Dittmar et al, 2007).
Wij willen door middel van functionele beeldvorming de hersenactiviteit van
excessieve en niet-excessieve kopers en de invloed van vriendshap hierop
bestuderen. Wij verwachten dat excessieve kopers een lagere activiatie hebben
in de hersendelen betrokken bij respons inhibitie dan niet-excessieve kopers,
wanneer zij geconfronteerd worden met attractieve stimuli. Tevens verwachten
wij dat excessieve kopers beter zijn in zelf-regulatie (d.w.z. een relatief
hoge activatie hebben in de hersendelen betrokken bij respons inhibitie),
wanneer zij aan een goede vriendschap worden herinnerd.

Het doel van dit onderzoek is te onderzoeken of excessieve kopers minder goed
in staat zijn hun respons op attractieve stimuli te inhiberen dan
niet-excessieve kopers, door zowel een lagere activatie van de bij respons
inhibitie betrokken hersendelen en een hogere activatie van de
reward-gerelateerde hersendelen, bij het zien van attractieve stimuli.
Secundaire doelstelling van dit onderzoek is de bestudering van de rol van
vriendschap in het vermogen tot inhibitie.

Op basis van een bestaand paradigma is een Go/No-go taak ontwikkeld. Op basis
van deze taak kan zowel de gedragsmatige reactie als de neurale respons worden
gemeten, in zowel situaties wanneer men wel en niet hoeft te inhiberen. De taak
zal zowel door een groep excessieve als een groep niet-excessieve kopers worden
uitgevoerd. Proefpersonen worden op basis van de excessief kopen schaal
(Ridgway et al., 2008) geclassificeerd als zijnde *excessieve* of *niet-
excessieve* koper.
Voor de scan zal de deelnemers gevraagd worden de PANAS-vragenlijst in te
vullen en zal de Go/No-go taak worden uitgelegd. De daarop volgende fMRI-scan,
waarin deelnemers de Go/No-go taak zullen maken, zal maximaal 60 minuten duren.
Ongeveer halverwege de scan zullen de deelnemers gevraagd worden een ervaring
te beschrijven waarbij zij goede vriendschap hebben ervaren. Dit zal 5 minuten
duren en daarna gaan de deelnemers weer verder met de Go/No-go taak. Na de scan
zullen de deelnemers nog gevraagd worden naar hun aankoopdrang en
aankoopintentie. Tevens zal het doel van het onderzoek worden uitgelegd en
eventuele vragen worden beantwoord. In totaal zal het onderzoek maximaal 2 uur
duren.

Er zijn geen risico*s verbonden aan dit onderzoek.
Proefpersonen zullen worden blootgesteld aan een magnetisch veld van 3 Tesla en
snel wisselende magnetische gradiënten en radiofrequentievelden. Deze
veldsterkte wordt op routinematige basis gebruikt in fMRI en MRI onderzoek. Tot
op heden zijn er geen neveneffecten beschreven. In zeldzame gevallen wordt een
perifere zenuw (abdomen) gestimuleerd door de wisselende magnetische
gradiënten. Dit veroorzaakt een kriebelend gevoel, maar is onschadelijk.