Sensorische filtering en de neiging op met angst/ zorgen maken te reageren bij mensen met psychotische symptomen.

Uit onderzoek is eerder gebleken dat bij veel mensen die ultra hoogrisico
symptomen op een psychose hebben (gehad) of psychotisch zijn geweest, het
verwerken van informatie in de hersenen minder soepel verloopt. Eén vorm van
informatieverwerking is het reageren op felle geluidsprikkels (een piep). De
schrikreactie (het dichtknijpen van de ogen) op zo*n piep kan gemeten worden
aan de huid rond de ogen. Uit onderzoek is gebleken dat wanneer er kort voor de
piep een zachtere piep wordt afgespeeld, mensen gemiddeld veel minder heftig
reageren. De gedachte is dat de eerste piep waarschuwt voor de tweede piep die
daardoor een minder grote schrikreactie oplevert. In eerdere onderzoeken is
gevonden dat mensen met ultra hoogrisico symptomen op psychose of psychotisch
zijn gweest minder afname hebben van de schrikreactie dan mensen die normaal
risico hebben op een psychose (controles).
Wat onduidelijk is, is of de neiging om je sneller gespannen te voelen/ je
zorgen te maken samenhangt met deze informatieverwerking. Het idee is dat deze
neiging, tot zorgen maken/ gespannen voelen, die per persoon verschilt, van
invloed is op het reageren op piepjes. Wanneer dit inderdaad van invloed is op
de informatieverwerking kunnen er wellicht behandelmogelijkheden gevonden
worden om de informatieverwerking te optimaliseren.

De vraag die wij onderzoeken: Is er een relatie tussen de neiging om je sneller
gespannen te voelen/ je zorgen te maken en het verwerken van informatie in de
hersenen bij mensen met hoogrisico symptomen en controle personen en de
mogelijke invloed van de neiging om je sneller gespannen te voelen/ je zorgen
te maken.

Het is een crosssectioneel onderzoek met 3 gescheiden onderzoeksgroepen. De
eerste groep bestaat uit 40 Personen die geen voorgaande psychotische episode
hebben meegemaakt langer dan 1 week. Daarboven valt de persoon in één van de
volgende groepen: 1. familiair risico en een verminderd functioneren van 30
punten of meer op de Global Assessment of Functioning (GAF) 2. Verzwakte
psychotische symptomen; de aanwezigheid van tenminste één van de ultra hoog
risico symptomen afgenomen met het Gestructureerde Interview voor Prodormale
Symptomen (SIPS): een score tussen 3 en 5 op de positieve symptomen geeft
verzwakte psychotische symptomen weer en een score van 6 geeft een psychotische
staat aan. leeftijd 18-30
De tweede groep bestaat uit 40 patiënten met een recent ontwikkelde
psychotische stoornis, die wel/ geen medicatie gebruiken, leeftijd 18-30
De derde groep bestaat uit 40 gezonder controles zonder familiegeschiedernis
voor psychose, leeftijd 18-30
Bij binnenkomst krijgen deelnemers een aantal vragen van de onderzoeker. Dit
gaat o.a. over koffiegebruik, roken, medicatie en wanneer de deelnemer een
vrouw is over de menstruele cyclus. Ook word de deelnemer gevraagd het
toestemmingsformulier (zie verderop) te ondertekenen. Daarnaast wordt hij/ zij
gevraagd twee lijsten met vragen te beantwoorden over hoe hij/ zij in het
algemeen de neiging heeft om zich zorgen te maken of gespannen te voelen.
Vervolgens begint het daadwerkelijke onderzoek.
Allereerst zal de deelnemer 3 elektroden opgeplakt krijgen. Twee rond het
rechteroog en één op het bot achter het oor. Hiervoor wordt, op de plek waar de
elektroden komen, de huid schoon gemaakt. Vervolgens krijg hij/ zij een
koptelefoon op en wordt hij/ zij gevraagd rustig voor zich uit te kijken en
zich te ontspannen. De deelnemer krijgt gedurende de eerste 5 minuten alleen
maar ruis te horen om te wennen. Vervolgens starten de piepjes al dan niet
voorafgegaan door een (niet hoorbare) toon. De deelnemer hoeft verder niks te
doen, de computer registreert de schrikreacties. Na 36 piepjes is het onderzoek
afgerond en kan de deelnemer, na het verwijderen van de elektroden, gewoon weer
naar huis. Vrouwen worden vragen gesteld over de hormonale cyclus en er wordt
eenmalig bloed afgenomen om estradiol en progestron spiegel te bepalen. De
deelnemer is in ongeveer 25 minuten klaar.

deelnemers worden gevraagd om 20 minuten beschikbaar te stellen om vragenlijst
in te vullen en Prepulse Inhibitie ondergaan. Het harde geluid dat de
schrikreactie op gang brengt wordt door sommige mensen als onprettig beschreven
maar nooit als pijnlijk.