De pro- en anti inflammatoire marker studie: Kinderen en adolescenten met overgewicht of obesitas

De prevalentie van obesitas en overgwicht neemt hedendage nog steeds toe in
Nederland en is hiermee is een belangrijk maatschaapelijk probleem. Obesitas is
gerelateerd aan gezondheidsproblemen, ook op de kinderleeftijd.
Cardiovasculaire risicofactoren (hypertensie, dyslipidemie, type 2 diabetes)
worden in toenemende mate herkend bij obese kinderen. Het is geassocieerd met
een verhoogd risico op cardiovasculaire mortaliteit en morbiditeit.
Visecraal vetweefsel produceert pro-inflammatoire markers zoals Tumor Necrosis
Factor-α (TNF- α), Interleukin-6 (IL-6) en interleukin-10 (IL-10). Circulerende
inflammatoire markers (TNF-α, high sensitivity C- reactive protein (hsCRP),
IL-6) en hemostatisch markers (firbrinogeen, van Willebrand factor (vWF),
D-dimeren, Thrombin-Antithrombin complex (TAT)) zijn hoger in obese kinderen
dan in vergelijking met kinderen met een normaal gewicht. Adiponectine is
verlaagd en leptine is verhoogd bij obese kinderen. Weinig studies hebben het
lange termijn effect van multidisciplinaire behandeling op pro- en
antinflammatoire markers onderzocht. Er is toenemend bewijs dat laag-gradige
inflammatie een verhoogd risico op chronische ziekte en de progressie hiervan
voorspelt. De associatie tussen voeding, lichamelijke activiteit en obesitas is
bekend, evenals de associatie tussen obesitas en inflammatie. Het is echter
denkbaar dat er indirecte associaties zijn tussen voeding, patronen van
lichamelijke activiteit, fysieke fitheid met inflammatie. Gezien de ernstige
gevolgen van obestas is behandeling op de kinderleeftijd noodzakelijk. In
Ziekenhuis Gelderse Vallei worden kinderen met obesitas behandeld volgens een
multidisciplinaire behandeling. De behandelprogramma's heten Aan Tafel! (3-8
jaar), de Dikke Vrienden Club (8-12 jaar), en SLIM2 (12 tot 18 jaar). Reductie
van visceraal vet/ substantieel gewichtsverlies bij obese adolescenten laat een
verminderde pro- en anti-inflamatoire status zien. Uit de literatuur blijkt dat
ongeveer 30% van de patienten die deelnemen aan een multidisciplinair
behandelprogramma heeft een substantieel gewichtsverlies (vermindering van de
BMI z-score met >0.5) leidend tot een daling van de cardiovasculaire
risiscofactoren. Ongeveer 40-60% van de patienten hebben geen substantieel
gewichtsverlies (vermindering BMI z-score 0 tot <0,5) en 4-15% van de patienten
heeft een verslechtering van de BMI z-score zien. Onze hypothese is dat
kinderen die geen substantieel gewichtsverlies hebben maar een verbetering van
hun levensstijl (adequate kalorische intake voor leeftijd en geslacht en
toename van fysieke activiteit) hebben lagere tekenen van inflammatie hebben
dan kinderen die geen substantieel gewichtsverlies hebben en geen verbetering
van hun levensstijl hebben.

Het eerste doel van dit onderzoek is om de relatie tussen pro- en
anti-inflammatoire markers te bestuderen en BMI z-score bij obese kinderen die
deelnemen aan de behandelprogramma's Aan Tafel!, de Dikke Vrienden Club en
SLIM2 in Ziekenhuis Gelderse Vallei. Daarnaast zal worden bestudeerd of
kinderen die geen substantieel gewichtsverlies hebben maar wel een verbetering
van levensstijl hebben lagere tekenen van inflammatie hebben dan kinderen die
geen substantieel gewichtsverlies hebben en geen levensstijl verbetering
hebben.

Longitudinale observationele studie

Voor de start van de behandelprogramma's, aan het eind van het intensieve
gedeelte, aan het eind van het behandel programma, halverwege het maintenance
progrmma en aan het einde van het maintenance programma zullen vetweefsel,
kwaliteit van leven, eetgedrag, coping stijl adolescenten en pro- en
anti-inflammatoire markers gemeten worden. De gezondheidsgerelateerde
kwaliteit van leven , eetgedrag en coping style (alleen adolescenten) worden
gemeten door middel van een vragenlijst. Dit kost ongeveer 40-60 minuten. Er is
geen exta venapunctie nodig. Bloed voor deze studie wordt afgenomen op
hetzelfde moment als bloed wordt afgenomen in het kader van reguliere zorg.
Er zijn geen extra ziekenhuis bezoeken nodig voor deze studie. Er is geen
individueel voordeel voor het individu.