Transversaal onderzoek naar pneumokokken serotypes en andere ziektekiemen in de nasopharyx holte van kinderen en ouders uitgevoerd 6,5 jaar na invoering van pneumokokken vaccinatie in Nederland

Ziekten die worden veroorzaakt door Streptococcus pneumoniae worden
voorafgegaan door asymptomatische kolonisatie van de nasopharynx.
Pneumokokken vaccinatie reduceert het nasopharyngeaal dragerschap van
vaccin-serotypen pneumokokken in de nasopharynx van gevaccineerde kinderen en
de transmissie naar anderen wat leidt tot een indirecte bescherming van de
gemeenschap, de zogenaamde kudde effecten. De beschikbare niche wordt echter
direct weer opgevuld door niet-vaccin serotypen pneumokokken en eventueel
andere mogelijke veroorzakers van luchtwegziekten of invasieve ziekten, zoals
S. aureus, H. influenzae, M. catarrhalis. Het monitoren van nasopharyngeaal
dragerschap van pneumokokken is belangrijk om eventuele veranderingen in de
circulatie van specifieke serotypen vroegtijdig op te sporen en eventueel
tijdige aanpassingen te doen aan het vaccinatieprogramma. Eerdere monitoring
studies werden uitgevoerd voorafgaand aan de introductie van pneumokokken
vaccinatie en 3 en 4,5 jaar na de introductie. De nasopharyngeale samples die
worden afgenomen tijdens deze studie zullen worden geevalueerd op gelijktijdig
voorkomende andere luchtwegpathogenen, zoals S. aureus, H. influenzae en M.
catarrhalis. Als onderdeel van een van de exploratieve objectives, zal er een
vergelijking van nasopharyngeale dragerschap van pneumokokken serotypen en van
luchtwegziektenveroorzakende bacterien (Mycoplasma pneumoniae, Neisseria
meningitides, and Bordetella pertussis) en virussen in zuigelingen en ouders
worden gemaakt met die in ouderen die deelnemen aan een parallele studie die
wordt uitgevoerd door hetzelfde instituut. Dragerschap in ouders wordt echter
beinvloed door dat van hun kleine kinderen met een relatief hoge dragerschap
van S. Pneumoniae. Toevoeging van een extra groep volwassenen met een beperkt
contact met kinderen jonger dan 6 jaar zal daarom een betere evaluatie geven
van het echte leeftijds-gerelateerde dragerschap, inclusief het werkelijke
kudde-effect.

Primair:
Het vaststellen van trends in pneumokokken vaccin- en niet-vaccin- serotypen
dragerschap in gezonde 11 maanden en 24 maanden oude kinderen die zijn
gevaccineerd volgens het Nederlands Rijksvaccinatie Programma, 6,5 jaar na
implementatie van PCV-7 en 1,5 jaar na implementatie van PCV-10.

Secundair:
Het vaststellen van trends in vaccin- en niet-vaccin- serotypen dragerschap bij
een van de ouders van de 24 maanden oude kinderen.
Het vaststellen van trends in andere koloniserende luchtwegpathogenen zoals S.
aureus, H.influenzae en M. catarrhalis in kinderen en ouders van de 24 maanden
oude kinderen.
Het vaststellen van trends in individuele serotype kolonisatie in gezonde 11
maanden en 24 maanden oude kinderen die geimmuniseerd zijn volgens het
Nederlands Rijksvaccinatie Programma alsook in ouders van 24 maanden oude
kinderen.

Dit is een observationele, translationele monitoring studie.

De belasting is minimaal en het risico verbonden aan deelname aan dit proces is
minimaal. De studie omvat slechts één huisbezoek waarbij door een ervaren
onderzoeksmedewerker een transnasaal nasopharynx uitstrijkje en twee
speekselmonsters worden afgenomen bij de kinderen van 11- en 24-maanden en de
deelnemende volwassenen. Tevens zal er bij de volwassenen een transoraal
nasopharynx uitstrijkje worden afgenomen. Op vrijwillige basis zal bloed
worden afgenomen van de kinderen en de volwassenen. Het afnemen van het
transnasaal nasopharynx uitstrijkje kan een kleine zelfbeperkende neusbloeding
veroorzaken (minder dan 1:3000 uit eigen ervaring). Er is geen risico met het
afnemen van speeksel met een sponsje in de mond. De vrijwillige bloed afname is
onschadelijk, maar kan enigszins pijnlijk zijn en een blauwe plek op de
injectieplaats veroorzaken.
De kinderen die deelnemen aan dit onderzoek zijn gevaccineerd tegen
pneumokokken ziekte volgens het Rijksvaccinatieprogramma. Deze vaccinaties
maken geen onderdeel uit van de studie. De volwassenen zullen samen met de
onderzoekersmedewerker een kleine vragenlijst invullen. Het huisbezoek duurt
ongeveer 45 minuten. De zuigelingen en de volwassenen zelf hebben geen voordeel
van deelname aan deze studie.