Fundamenteel onderzoek, gericht op het vergroten van kennis over empathische processen bij personen met psychopathie. Er wordt geëvalueerd of de affectieve empathische functies tijdelijk (minuten) kan worden beïnvloed.
ID
Bron
Verkorte titel
Aandoening
- Overige aandoening
Synoniemen aandoening
Aandoening
Persoonlijkheidsstoornis (psychopathie)
Betreft onderzoek met
Ondersteuning
Onderzoeksproduct en/of interventie
Uitkomstmaten
Primaire uitkomstmaten
- Reading the Mind in the Eyes Test (Baron Cohen, 2001);
- Subjectieve gevoelens van affectieve empathie, gemeten met een Visual
Analogue Scale, conform the Multifaceted Empathy Test (MET; Dziobek et al.,
2008);
- Faciale electromyographische (EMG) mimicry metingen van de m. zygomaticus
major en de m. corrugator supercilii spieractiviteit.
Secundaire uitkomstmaten
Balans parasympathische en sympatisch zenuwstelsel, zoals gemeten middels
hartslag, ademhaling en huidweerstand.
Speekselwaarden voorafgaande en na de procedure die maten zijn voor de HPA-as
(cortisol) en HPG-as (testosteron and estradiol).
Achtergrond van het onderzoek
Psychopathie is een persoonlijkheidsstoornis die zich gedurende het gehele
leven openbaart in verstoringen van emotionele, interpersoonlijke en
gedragsdomeinen. Psychopathie wordt vastgesteld middels het gebruik van het
diagnosticum Psychopathy Checklist-Revised Version (PCL-R; Hare, 2003). Bij de
proefpersonen is deze diagnose in het kader van hun behandeling al vastgesteld.
Zij zijn van de uitslag hiervan op de hoogte.
Een belangrijk onderdeel van psychopathie betreft tekorten in empathische
functies. Empathie is op te vatten als een multidimensionaal construct dat een
belangrijke rol speelt in sociaal begrip en sociale relaties. Volgens
Soderstrom (2003) is psychopathie op te vatten als een empathiestoornis. Van
het nonapetide oxytocine is duidelijk dat het betrokken is bij het proces van
cognitieve empathie-vorming. In het onderhavige onderzoek wordt uitgegaan van
de nulhypothetise dat toedening van oxytocine bij mannelijke pasychopaten een
tijdelijke verbetering van de affectieve empathie zal bewerkstelligen.
Doel van het onderzoek
Fundamenteel onderzoek, gericht op het vergroten van kennis over empathische
processen bij personen met psychopathie. Er wordt geëvalueerd of de affectieve
empathische functies tijdelijk (minuten) kan worden beïnvloed.
Onderzoeksopzet
Het onderzoek betreft een zogenoemd within-subjects, double-blind,
counterbalanced placebo-controlled design. Onderzocht worden mannelijke
psychopaten die zijn opgenomen in twee Utrechtse TBS-klinieken. De
proefpersonen zullen - in willekeurige volgorde - zowel de oxytocine- als
placebo-conditie ondergaan. Er ligt minimaal een week tussen de twee
onderzoeksmomenten.
Inschatting van belasting en risico
Geen bijwerkingen of risico's te verwachten.
Algemeen / deelnemers
Heidelberglaan 2
Utrecht 3584CS
NL
Wetenschappers
Heidelberglaan 2
Utrecht 3584CS
NL
Landen waar het onderzoek wordt uitgevoerd
Leeftijd
Belangrijkste voorwaarden om deel te mogen nemen (Inclusiecriteria)
De proefpersonen zijn vrijwillig deelenemde, mannelijke patienten tussen 18 en 60 jaar oud, opgenomen in een TBS-kliniek, die voldoen aan criteria van de psychopathie zoals gemeten met de PCL-R. Hun intellectuele functionering is niet lager dan zwakbegaafd niveau (totaal IQ > 75).
Belangrijkste redenen om niet deel te kunnen nemen (Exclusiecriteria)
- overgevoeligheid voor oxytocine of de vulstof;
- kleurenblindheid;
- ongeletterdheid of onvoldoende kennis van Nederlandse taal;
- gebruik van medicijnen als SSRI's, stemmingsstabilisatoren (zoals lithium), antipsychotica of libidoremmende medicijnen;
- gebruik van alcohol of drugs binnen een tijdsbestek van de laatste 24 uur;
- huidige psychotische stoornis;
- huidige ernstige depressieve stoornis;
- huidige ernstige angststoornis;
- sterke verkoudheid met loopneus in afgelopen zeven dagen, inclusief heden;
- geschiedenis van (of actuele) neurologische behandeling van hersenstructuren;
- geschiedenis van (of actuele) endocrinologische behandeling
- contusio cerebri in de voorgeschiedenis met bewustzijnsverlies van 15 minuten of langer;
- wilsonbekwaamheid
Opzet
Deelname
In onderzoek gebruikte producten en hulpmiddelen
Opgevolgd door onderstaande (mogelijk meer actuele) registratie
Geen registraties gevonden.
Andere (mogelijk minder actuele) registraties in dit register
Geen registraties gevonden.
In overige registers
| Register | ID |
|---|---|
| EudraCT | EUCTR2010-024432-42-NL |
| CCMO | NL35148.041.12 |