De rol van Eye Movement treatment op Imagery bij PSychosen

Oudere en meer recente studies hebben gesuggereerd dat visuele representaties
(imagery) een belangrijke rol spelen in het veroorzaken en in standhouden van
psychopathologie, en zelfs psychotische symptomen zoals hallucinaties en wanen.
Hoe groter de mate van emotionaliteit en levendigheid van de visuele
representaties zijn, hoe groter de ernst van de psychotische belevingen zouden
kunnen zijn. Het zou kunnen betekenen dat het vervagen van de levendigheid en
emotionaliteit van de imagery die de psychotische belevingen in stand houden,
effect zou kunnen hebben op de mate en de duur van de preoccupatie met
psychotische symptomen, de mate en duur van de vrees en de ernst van de
beperkingen. Het zou van klinisch belang zijn om methoden te ontwikkelen en te
onderzoeken die de levendigheid en emotionaliteit van de imagery bij psychosen
zouden kunnen vervagen. In deze studie wordt oogbeweging (als onderdeel van een
EMDR behandeling) onderzocht als interventie op de imagery bij psychotische
stoornissen.

In deze studie wordt gekeken in hoeverre EMDR de mate van emotionaliteit en
levendigheid verminderd van mentale beelden ( imagery) boven* recall only*. Dit
is een eerste studie, die mits het positieve resultaten oplevert, de voorloper
is op een grotere studie, waarbij het effect gemeten wordt van de EMDR
behandeling van de imagery op de psychotische belevingen.

Dit is een gerandomiseerde cross over studie met een 'within one session'
design

Procedure: Tijdens de voorbereidingsfase van EMDR, zullen verschillende doelen voor de behandeling worden vastgesteld, waarbij cruciale en schokkende herinneringen / beelden met betrekking tot de psychose (zie bijgevoegd protocol voor specifieke uitleg en behandelprocedure) worden geïmpliceerd. De behandelingen worden uitgevoerd door vier therapeuten. Het onderzoek vindt plaats tijdens de eerste EMDR behandelsessie waarin de meest verontrustende geheugenrepresentatie (target) wordt geselecteerd als doel voor de sessie. Sessies duren tot anderhalf uur, aangepast op de mogelijkheden van de cliënten. De snelheid van de EMs is 1 Hz en middels handbeweging gepresenteerd zoals beschreven in het oorspronkelijke protocol. Er worden twee interventies aangeboden: Recall only - a - ( enkel het mentale beeld ophalen) en Recall + EM - b - (ophalen van het mentaal beeld in tegelijkertijd aanbieden van de Eye Movement). Vooraf aan de behandeling zijn de patiënten ingedeeld in twee condities. Conditie A betekent dat met Recall + EM wordt gestart en conditie B met Recall only. Elke interventie duurt 5 tot 10 minuten. Hierna wordt de andere interventie aangeboden. Ze worden drie keer zodanig herhaald dat elke patiënt zes recall episodes heeft: Drie recall only en drie recall + EM. De helft van de patiënten krijgt een omgekeerde volgorde van de conditie (ofwel ab-ab-ab of ba-ba-ba). Metingen worden verricht voor en na elke uitgevoerde interventie. Dus elk eindpunt is meteen het beginpunt van de volgende aangeboden interventie. Voor de eerste en na elke recall episode zal de patiënt gevraagd worden om de target in gedachten op te halen, en om de emotionele intensiteit en levendigheid ervan te beoordelen. Tijdens elk van de recall episodes, behalve bij de eerste, zal de therapeut de patiënt na opeenvolgende periodes van 40 seconden vragen: "wat komt omhoog?", "Wat gaat er door je heen?" Of "Wat valt je op?" Het aanbieden van EMs of recall only wordt gestaakt tijdens het stellen van deze vragen. De antwoorden zullen niet worden bediscussieerd, maar worden gevolgd met de suggestie: "concentreer je daar op, ga daar verder mee", en de EM's of recall only zal worden voortgezet. Na de laatste recall episode, geven patiënten een evaluatie van de twee behandelingen.

Men ondergaat een psychologische behandeling. De behandeling wordt aangeboden
als er geen wijzigingen in het medicatiebeleid worden gevoerd. Patiënten zijn
dan in een stabiele stadium, en kampen met chronisch psychotische klachten.
Behandeling in dit stadium resulteert in de meeste gevallen tot een tijdelijke
toename van de psychische klachten. Bij een behandeling met EMDR kunnen de
proefpersonen twee tot drie dagen na een behandelsessie bijwerkingen krijgen.
Deze bijwerkingen kunnen psychische spanningen zijn die zich uitten in fysieke
klachten zoals hoofdpijn, lichamelijke spanningen of spanningsklachten of een
tijdelijke toename van psychotische symptomen. Uit eerder onderzoek is gebleken
dat er weinig risico's voor cliënten verbonden zijn aan deelname van het
onderzoek. Studies waarbij EMDR bij psychotische stoornissen zijn onderzocht,
geven aan dat proefpersonen de behandeling aankunnen (Van den Berg ea, 2012, De
Bont ea, 2013). EMDR werd in meerdere studies onderzocht bij mensen met een
psychotische stoornis, waarbij post traumatische angstbeelden werden behandeld.
Er zijn geen psychotische decompensaties gerapporteerd in deze studies, opnames
of ondraaglijke lasten voortkomend uit het psychische lijden.
In geval dat een patiënt langer dan de verwachte tijd van drie dagen nog steeds
last heeft een te hoge lijdendruk (bijvoorbeeld een verhoging van de
psychotische symptomen), dan zal de therapeut in overleg met de
verantwoordelijke psychiater overleggen wat nodig is om de last te verminderen.
Hierbij kan gedacht worden aan een pas op de plaats maken met de behandeling
(geen EMs meer aanbieden in de opvolgende sessie), een tijdelijke verhoging van
medicatie, een kortdurende opname of ondersteunende gesprekken door een
casemanager.