Beat Victimization! Psychomotorische weerbaarheidstraining met kickbokselementen voor mensen met psychotische stoornis.

Mensen met een psychotische stoornis hebben een verhoogd risico slachtoffer te
worden van geweldsincidenten. Victimisatie kan een grote impact hebben op het
leven van deze patiënten en hoge maatschappelijke kosten met zich meebrengen.
Om de kans op victimisatie te verlagen is er een weerbaarheidstraining
ontwikkeld. De interventie richt zich op een aantal belangrijke risicofactoren
die een rol spelen bij de victimisatie van mensen met een psychotische stoornis
(zie victimisatiemodel p.9 protocol).

Voorafgaand aan de RCT is een haalbaarheidsonderzoek (N=24) uitgevoerd om te
inventariseren of het onderzoek haalbaar is, om de training te evalueren en de
uitkomstmaten te onderzoeken. Nu het onderzoek haalbaar is gebleken en het
trainingsprotocol is geoptimaliseerd zal de effectiviteit van de interventie
worden onderzocht door middel van een multicenter RCT (N=175).

Op basis van randomisatie wordt de helft van de deelnemers in een kickboksgroep
geplaatst en de helft van de deelnemers in een befriendingsgroep. De
kickboksgroep volgt de psychomotorische weerbaarheidstrianing door een PMTer en
ervaringsdeskundige. In de befriendingsgroep staat sociaal contact en
gezelligheid centraal, er kan bijvoorbeeld worden gepraat over de actualiteit
of hobby's en koffie gedronken. Op korte termijn zal gekeken worden naar het
effect op risicofactoren (sociale cognitie, zelfstigma, zelfvertrouwen,
agressieregulatie) en fitness, tijdens follow-up wordt het effect op
victimisatie, maatschappelijke participatie en herstel onderzocht.

De kickboks-interventie is opgebouwd uit vijf modules waarin de risicofactoren per thema op een bewegingsgerichte manier worden aangepakt. Hiervoor worden met name kickboksoefeningen gebruikt. In de eerste module kunnen de deelnemers kennismaken met het kickboksen. De tweede module gaat over het herkennen van gevaar en in module drie wordt er gewerkt aan hoe je overkomt op anderen. Module vier gaat over omgaan met agressie en in de laatste module worden oefeningen herhaald en gekeken naar de toekomst. De interventie bestaat in totaal uit 20 wekelijkse bijeenkomsten van elk 75 minuten en wordt gegeven door een psychomotorisch therapeut en een ervaringsdeskundige. In de befriendingsgroep staat sociaal contact en gezelligheid centraal, er kan bijvoorbeeld worden gepraat over de actualiteit of hobby's en koffie gedronken. Befriending wordt in onderzoek vaker als actieve controle-groep georganiseerd, zie Bendall et al. (2006).

We verwachten niet dat deelname aan het onderzoek risico's met zich meebrengt.
Het invullen van de vragenlijsten zouden deelnemers echter als vermoeiend en
confronterend kunnen ervaren. Voor deelnemers in de trainingsgroep is het
mogelijk lichte spierpijn na de oefeningen te ondervinden. Ook al worden de
oefeningen rustig opgebouwd en draagt iedereen beschermingen, het is mogelijk
dat een deelnemer een blauwe plek oploopt.