Dieetbehandeling bij poliklinische ondervoede geriatrische patiënten in het Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis en veranderingen in lichaamsgewicht bij subgroepen.

De bevolking van Nederland is geleidelijk aan het vergrijzen. Dit zal leiden
tot een verhoogde druk op uitgaven in de gezondheidszorg. Om de zorgkosten in
de hand te houden, is sinds 1 januari 2015 het overheidsbeleid van kracht
waarmee opvang van ouderen in instellingen zo veel mogelijk wordt beperkt.
Ouderen zullen derhalve ambulant blijven en behoud of herwinnen van
zelfredzaamheid is hiervoor een voorwaarde.
Ondervoeding is een bedreiging voor de zelfredzaamheid van (kwetsbare) ouderen.
De gevolgen van ondervoeding zijn onder andere een verhoogd risico op opnames,
meer behoefte aan thuiszorg en meer bezoeken aan de huisarts. Dit leidt weer
tot hogere zorgkosten. In de loop der jaren is aangetoond dat het inzetten van
dieetbehandeling bij ondervoede ouderen effectief is.
Momenteel wordt in het Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis de poliklinische
geriatrische patiënt bij het eerste consult gescreend op ondervoeding. Er is
echter geen protocol voor de behandeling van deze patiënten. Geriaters geven
tijdens het consult aan ondervoede patiënten een algemeen voedingsadvies en
adviseren om een afspraak te maken bij een diëtist in de eerste lijn. In de
praktijk blijkt dat bij een vervolgconsult de patiënt (nog) geen diëtist heeft
bezocht. Daarom willen de geriaters het beleid voor ondervoeding op de
polikliniek veranderen en de inzet van de diëtist uitbreiden. Tot op heden is
nog geen onderzoek verricht naar welke subgroepen ondervoede geriatrische
patiënten baat hebben bij dieetbehandeling. Tijdens dit onderzoek willen we de
inzet van de diëtist bij ondervoede poliklinische geriatrische patiënten en de
veranderingen die hierbij optreden in subgroepen, zorgvuldig monitoren.

Primair doel:
Het doel van deze studie is te onderzoeken welke veranderingen er optreden in
lichaamsgewicht na 12 weken dieetbehandeling bij subgroepen poliklinische
ondervoede geriatrische patiënten, wanneer de richtlijn 'Ondervoeding bij de
geriatrische patiënt' wordt toegepast. Subgroepen zijn ziektebeeld, geslacht en
leeftijd.

Secondaire doelen:
- Onderzoeken welke veranderingen er optreden in voedingsinname na 12 weken
dieetbehandeling bij subgroepen poliklinische ondervoede geriatrische
patiënten, wanneer de richtlijn 'Ondervoeding bij de geriatrische patiënt'
wordt toegepast.
- Onderzoeken welke veranderingen er optreden in handknijpkracht na 12 weken
dieetbehandeling bij subgroepen poliklinische ondervoede geriatrische
patiënten, wanneer de richtlijn 'Ondervoeding bij de geriatrische patiënt'
wordt toegepast.
- Onderzoeken welke veranderingen er optreden in loopsnelheid na 12 weken
dieetbehandeling bij subgroepen poliklinische ondervoede geriatrische
patiënten, wanneer de richtlijn 'Ondervoeding bij de geriatrische patiënt'
wordt toegepast.
- Onderzoeken welke veranderingen er optreden in algemene dagelijkse
levensverrichtingen (ADL) en instrumentele algemene dagelijkse
levensverrichtingen (IADL) na 12 weken dieetbehandeling bij subgroepen
poliklinische ondervoede geriatrische patiënten, wanneer de richtlijn
'Ondervoeding bij de geriatrische patiënt' wordt toegepast.

Implementatie-onderzoek.

Ondervoede geriatrische patiënten ontvangen gedurende 12 weken dieetbehandeling volgens de richtlijn 'Ondervoeding bij de geriatrische patiënt'.

De patiënt wordt extra belast doordat voedingsanamneses worden afgenomen,
tweemaal een handknijpkrachtmeting en loopsnelheidtest wordt uitgevoerd en een
dieet wordt voorgeschreven. In totaal vraagt het onderzoek een tijdsinvestering
van 100 tot 125 minuten van de patiënt (en eventueel mantelzorger). De
afspraken zullen plaatsvinden op een moment dat het de patiënt goed uitkomt en
worden zoveel mogelijk gecombineerd met andere afspraken in het ziekenhuis.

De dieetbehandeling kan op korte termijn verbeteringen in de situatie van de
patiënt opleveren, bijvoorbeeld dat zij meer energie krijgen voor uw dagelijkse
activiteiten. Uit de literatuur blijkt dat het inzetten van dieetbehandeling,
inclusief gebruik van medische drinkvoeding, bij ondervoede ouderen positieve
effecten heeft. Het leidt tot vermindering van de sterftekans, functionele
beperkingen, het aantal heropnames en het risico op complicaties.

Voedingsinterventies bij ondervoede geriatrische patiënten zijn veilig gebleken
in de klinische setting. We nemen niet aan dat in de poliklinische setting
gezondheidsrisico*s gelopen worden bij het behandelen van ondervoede
geriatrische patiënten.