Eet & Beweegmonitor: telemonitoren van voeding en beweging bij zelfstandig wonende ouderen die thuiszorg ontvangen: een effectstudie.

De overheid en zorgorganisaties geven steeds meer aandacht aan Ehealth om
gezondheid te verbeteren of de gezondheidszorg te ondersteunen. Onderzoek laat
zien dat Ehealth kan bijdragen aan het verbeteren van de gezondheid van
patiënten met chronische ziekten zoals hart- en vaatziekten en diabetes. Het is
ook bekend dat (kwetsbare) ouderen in het algemeen baat kunnen hebben bij
Ehealth toepassingen. Met betrekking tot gezond ouder is een goede
voedingsstatus essentieel. Echter, ondervoeding komt voor bij elf tot 35
procent van de zelfstandig wonende ouderen. De hoogste prevalentie ondervoeding
wordt gezien onder ouderen die thuiszorg ontvangen. Ehealth kan mogelijk
bijdragen aan de preventie van ondervoeding of het verbeteren van
voedingsstatus. Echter, hier is nog geen wetenschappelijke basis voor. In dit
onderzoeksproject wordt er een telemonitoringssysteem ingezet, de 'Eet &
Beweegmonitor*, om voedingsparameters en andere parameters te monitoren bij
zelfstandige wonende ouderen die thuiszorg ontvangen. De eerste stap in dit
project is een pilotstudie, die plaatsvindt in de zomer/herfst van 2015. De
tweede stap is een grootschalige effectstudie, die zal plaatsvinden vanaf
januari 2016. Dit ABR formulier betreft de indiening van de effectstudie.

Het bestuderen van de effectiviteit van van de Eet & Beweegmonitor interventie
in het behouden of verbeteren van voedingsstatus en kwaliteit van leven.
Daarnaast zullen de effecten op gedragsdeterminanten, eetlust, kwaliteit van
het dieet, gewicht, lichamelijke beweging, en fysiek functioneren worden
bestudeerd. Ten slotte zal er een procesevaluatie en evaluatie van de
kosteneffectiviteit plaatsvinden.

De effectstudie heeft een duur van 9 maanden en kent een quasi-experimenteel
design, met drie (controlegroep) tot 4 (interventiegroep) effectmetingen.

De Eet & Beweegmonitor interventie bestaat uit een telemonitoringsssyteem dat wordt gebruikt door deelnemers om zelf metingen te doen van hun gewicht, eetlust, voedingsstatus, voedinginname (primaire doel van het telemonitoringssysteem), lichamelijke beweging (secundair doel), en bloeddruk (tertiair doel, optioneel voor een beperkte selectie deelnemers). Uitkomsten van deze metingen worden getoond op het televisiescherm van de deelnemer en worden gestuurd naar de wijkverpleegkundige. Zij zal alarmeringen ontvangen wanneer uitkomsten buiten bepaalde grenzen gaan die van tevoren zijn vastgesteld. Het telemonitoringssysteem wordt ingebed binnen de zorgorganisaties: wanneer een wijkverpleegkundige een alarmering ontvangt, zal zij hierop ingaan door reguliere zorg te verlenen volgens de zorgprocedures van de zorgorganisatie. Dit kan ook een verwijzing naar een andere zorgprofessional inhouden. Deelnemers in de controlegroep ontvangen de reguliere zorg.

Deelnemers van de effectstudie worden drie (controlegroep) tot 4
(interventiegroep) keer bezocht voor metingen van de primaire en secundaire
uitkomstmaten. Deze bezoeken vinden plaats bij de deelnemers thuis en zullen
ongeveer 30 minuten tot 2 uur duren, afhankelijk van de vragenlijsten en
procedures die bij het betreffende meetmoment horen. Verder worden deelnemers
gevraagd om 3 (controlegroep) of 4 (interventiegroep) keer een vragenlijsten in
te vullen, wat 20-60 minuten in beslag neemt. Metingen zijn niet invasief; de
belasting van de metingen kan als minimaal worden beschouwd. De
interventieactiviteiten bestaan uit het minimaal wekelijks bezoeken van het Eet
& Beweegmonitor televisiekanaal (uitzondering: zaterdag en zondag), wekelijks
meten van het gewicht, drie-maandelijks invullen van vragen over eetlust,
voedingsstatus en kwaliteit van het dieet, het dragen van een stappenteller
voor een week per maand, en het maandelijks meten van bloeddruk (niet voor alle
deelnemers). De risico*s verbonden aan deelname in de pilot studie zijn nihil
door de aard van de interventie (monitoren en coaching) en het feit dat de
interventie complementair is aan reguliere (thuis)zorg. Naast een vergoeding
wordt er verwacht dat de deelnemers baat zullen hebben bij de interventie. Door
frequent monitoren van voedingsparameters en andere parameters is vroege
signalering van achteruitgang mogelijk en kan tijdig zorg op maat worden
verleend.