De rol van bloedplaatjes en van bloedplaatjes afkomstige microvesicles in diabetische nefropathie.

Diabetische nefropathie (DN) is een van de complicaties van diabetes en treft
20-40% van de diabetespatiënten. Glomerulaire schade is het voornaamste kenmerk
van DN, welke resulteren in glomerulosclerose en albuminurie. Albuminurie word
onderverdeeld in normo-albuminurie (albumine-creatinine ratio (ACR) <30mg/g ),
microalbuminurie (ACR 30-300mg/g) en macroalbuminurie (ACR >300mg/g).
Patiënten met diabetes hebben een verhoogd risico op hart- en vaatziekten, wat
nog meer wordt verhoogd wanneer diabetes samengaat met nierfalen. Verhoogde
bloedplaatjes activiteit is een onderdeel van dit verhoogde risico op hart- en
vaatziekten. Tijdens diabetes wordt het verhoogde bloedplaatjesactiviteit
veroorzaakt door een verstoring van pro- en anti-coagulante mechanismen, welke
voornamelijk veroorzaakt worden door schade aan endotheelcellen. Daarnaast
kunnen bloedplaatjes direct geactiveerd worden door hoge glucose levels.
Bloedplaatjes zijn naast hun cruciale rol in bloedstolling, ook betrokken bij
ontsteking en herstelprocessen. Bloedplaatjes zijn betrokken in deze processen
door het afgeven van een grote verscheidenheid aan bioactieve moleculen en door
de productie van bloedplaatjes afkomstige microvesicles (PMV). PMV zijn
afsnoeringen van de plasmamembraan of exosomen die afkomstig zijn van
intracellulaire granulen. PMV maken de communicatie mogelijk tussen
bloedplaatjes en andere cellen elders in het lichaam. Recent onderzoek heeft
laten zien dat PMV belangrijke mediatoren zijn van intracellulaire overdracht
van bioactieve moleculen, wat onder fysiologische omstandigheden plaatsvindt,
maar ook onder pathologische omstandigheden. Daarnaast bevatten PMV
verscheidene effector moleculen, waaronder miRNA en mRNA, welke afkomstig zijn
van de megakaryocyt en de synthese van eiwitten kunnen reguleren in zowel
bloedplaatjes als de PMV ontvangende cellen.
Recent onderzoek heeft laten zien dat PMV interacteren met endotheelcellen en
macrofagen, waarbij de eiwit expressie in de laatste twee cellen gereguleerd
wordt door specifieke miRNAs afkomstig van PMV. Endotheelcellen en macrofagen
spelen een cruciale rol in de pathogenese van DN, daarom denken we dat miRNAs
afkomstig van PMV potentiele mediatoren zijn in de ontwikkeling van DN.
Kort samengevat, bloedplaatjes activiteit en PMV levels zijn verhoogd in
diabetes en DN. Echter is de rol van bloedplaatjes en PMV in de progressie van
DN nog onbekend. Wij hebben de hypothese dat bloedplaatjes werken op
beschadigde glomerulaire endotheelcellen en podocyten via microvesicles die
miRNA en mRNA met zich meedragen, wat resulteert in een pro-inflammatoir en
pro-fibrotische fenotype van deze cellen.

Het doel van dit onderzoek is het correleren van bloedplaatjes activiteit, PMV
productie en bloedplaatjes RNA profielen met parameters van nierfunctie in
patiënten met diabetische nefropathie en het onderzoeken van de interactie
tussen PMV en glomerulaire endotheelcellen en podocyten.

De onderzoeksopzet van deze studie is een observationele, case-control studie.

De patiënten bezoeken de diabetespoli regelmatig om hun glucose en
gezondheidsstatus te controleren. Standaard klinische parameters in bloed en
urine worden routinematig bepaald. Deze studie zal gebruikmaken van deze
klinische bepalingen. Daarnaast zullen twee extra buizen bloed (totaal 18mL)
worden afgenomen om aanvullende bepalingen te kunnen doen. Het afnemen van deze
hoeveelheid bloed brengt geen extra risico met zich mee voor de patiënt. De
gezonde vrijwilligers bezoeken niet regelmatig de diabetespoli, en zij zullen
voor deze studie dus wel apart geprikt moeten worden voor de bloedafname en zij
zullen apart voor deze studie urine moeten inleveren. Het risico van deze
handelingen is minimaal.