De studie is een eerste aanzet om te onderzoeken of VR, en meer specifiek het uitdagen van automatische negatieve gedachten (AMNG) en het doen van rollenspellen in een virtuele wereld, effectief is bij een depressieve stoornis.
ID
Bron
Verkorte titel
Aandoening
- Stemmingsstoornissen en -afwijkingen NEG
Synoniemen aandoening
Betreft onderzoek met
Ondersteuning
Onderzoeksproduct en/of interventie
Uitkomstmaten
Primaire uitkomstmaten
Primaire uitkomstmaat is de ernst van depressieve symptomen
(item-totaalcorrelatie van QIDS-SR).
Secundaire uitkomstmaten
Secundaire uitkomstmaten zijn de ernst van AMNG (5 items ATQ-30) en de mate van
sociaal vermijdingsgedrag (subschaal Social Impairment BADS). Tevens wordt
bekeken of deze onafhankelijke variabelen een mediërende rol hebben op de ernst
van depressieve symptomen. Explorerend wordt onderzocht in welke mate de VR
omgeving als realistisch wordt ervaren (IPQ) en patiënten tevreden zijn over VR
(SRS).
Achtergrond van het onderzoek
Ondanks dat cognitieve gedragstherapie (CGT) als effectieve psychotherapie voor
depressie wordt gezien, blijkt uit eerder onderzoek dat maar 40-60% van de
patiënten met een depressie profiteert van CGT. Mogelijk werken de
CGT-technieken gericht op het uitdagen van automatische negatieve gedachten en
het doorbreken van (sociaal) vermijdingsgedrag in de huidige vorm onvoldoende
sterk. Innovaties, zoals Virtual Reality (VR), kunnen hier verandering in
brengen. In de behandelpraktijk wordt VR momenteel al met regelmaat toegepast,
maar de effectiviteit bij de behandeling van depressie is nog niet onderzocht.
Doel van het onderzoek
De studie is een eerste aanzet om te onderzoeken of VR, en meer specifiek het
uitdagen van automatische negatieve gedachten (AMNG) en het doen van
rollenspellen in een virtuele wereld, effectief is bij een depressieve
stoornis.
Onderzoeksopzet
Het betreft een nonconcurrent gerandomiseerd multiple baseline single case
experimental design (SCED) bestaande uit twee fasen (A en B). De primaire
uitkomstmaat (ernst van depressieve symptomen) wordt regelmatig gemeten, met in
totaal 27-33 meetmomenten.
Onderzoeksproduct en/of interventie
Na een gerandomiseerde baseline wachtlijstperiode, variërend van 4-6 weken, volgt iedere deelnemer dezelfde interventie volgens het behandelprotocol VR-CGT voor depressie (VR-CGT-D). Het behandelprotocol bestaat uit vijf wekelijkse sessies van 45-60 minuten.
Inschatting van belasting en risico
Het invullen van de vragenlijsten zorgt voor een extra tijdsinvestering van
3-3,5 uur. Daarnaast zal een aantal deelnemers langer moeten wachten met de
start van de interventie dan anderen als gevolg van randomisatie (hoewel de
wachtlijstperiode binnen de studie doorgaans korter zal zijn dan de reguliere
wachttijd voor behandeling binnen de GGZ). Alle deelnemers krijgen evidence
based CGT voor depressie waar VR aan toe wordt gevoegd. Reguliere CGT
interventies, te weten het uitdagen van gedachten en het uitvoeren van
rollenspellen, worden in een virtuele omgeving uitgevoerd. Binnen 4 weken
wordt de grootste klachtafname verwacht. Bij het onverhoopt uitblijven van een
positief behandeleffect kunnen deelnemers, gezien de relatief kortdurende
interventie, al snel een andere therapie volgen. Er worden geen ernstige
bijwerkingen verwacht.
Algemeen / deelnemers
Sint Jorisweg 2
Delft 2612 GA
NL
Wetenschappers
Sint Jorisweg 2
Delft 2612 GA
NL
Landen waar het onderzoek wordt uitgevoerd
Leeftijd
Belangrijkste voorwaarden om deel te mogen nemen (Inclusiecriteria)
- Hoofddiagnose depressieve stoornis volgens de Diagnostic and Statistical
Manual, 5e editie
- Leeftijd tussen 18 en 65 jaar.
- In het bezit van een smartphone met toegang tot internet.
- Beheersing van de Nederlandse taal (in woord en geschrift). Deelnemers dienen
therapie in het Nederlands te kunnen volgen en Nederlandse vragenlijsten te
kunnen lezen.
Belangrijkste redenen om niet deel te kunnen nemen (Exclusiecriteria)
- Een acuut risico op suïcide, ingeschat door de behandelaar middels een
suïcide taxatie.
- Een co-morbide psychotische stoornis.
- Co-morbide alcohol- en/of drugsafhankelijkheid.
- Zwakbegaafdheid.
- Deelname aan andere psychologische behandelingen gedurende het onderzoek.
Opzet
Deelname
Opgevolgd door onderstaande (mogelijk meer actuele) registratie
Geen registraties gevonden.
Andere (mogelijk minder actuele) registraties in dit register
Geen registraties gevonden.
In overige registers
| Register | ID |
|---|---|
| CCMO | NL70992.078.19 |