Video gaming als aanvulling op de behadeling van emotieregulatieproblematiek bij adolescenten met internaliserende problematiek: een vooronderzoek.

Onderzoek suggereert dat het toevoegen van behandeling van emotieregulatie
problematiek in effectieve reguliere behandelingen belangrijk is, meer aandacht
behoeft en de doelmatigheid van de behandeling bevordert (Braet & Bögels,
2014). Dit lijkt met name te gelden voor adolescenten met internaliserende
problematiek. Cognitieve gedragstherapie (CGT) is de meest gebruikte en een
evidence-based vorm van therapie voor adolescenten met angst- en depressieve
stoornissen (Hannesdottir & Ollendick, 2007), maar er zijn beperkingen; (1)
kinderen en adolescenten kunnen wisselend zijn in hun motivatie om te
veranderen en ze kunnen de sessies saai vinden, en (2) er is een groot gat
tussen wat ze leren in de CGT en wat ze gebruiken aan vaardigheden in het
dagelijkse leven (Kazdin & Blase, 2011). Om deze redenen zijn er andere
manieren ontwikkeld om zorg te leveren die meer aantrekkelijk is voor jongere
patiënten en een goede vertaling maakt naar het dagelijkse leven. Eén van deze
nieuwe ontwikkelingen is gamification (Kazdin & Rabitt, 2013). Videogames
hebben veel potentie om kinderen en jongeren op een nieuwe manier ander gedrag
en een andere manier van denken aan te leren, omdat de jeugd al gemotiveerd en
gewend is aan het spelen van videogames (Granic, Lobel & Engels, 2014). Serious
games kunnen daarom het leren van nieuwe technieken ondersteunen als de
traditionele CGT-technieken te saai zijn. Deze games bieden zowel kennis als
elementen van spel en een toenemende verbintenis (Girard, Ecalle & Magnan,
2012). Serious games bieden daarnaast kansen om nieuwe regulatievaardigen te
oefenen tot deze geautomatiseerd zijn en nieuwe neurale patronen voor
generalisatie te vormen (Schuurmans et al., 2015). Een andere relevant voordeel
is dat een game minder tijd kost dan reguliere CGT en dit kan invloed hebben op
het aantal jongeren die stopt met behandeling. Schoneveld en collega*s (2018)
suggereren dat een ander voordeel is dat de jeugd toegang heeft tot de
videogame wanneer zij thuis zijn.
Eerder onderzoek naar serious gaming en ERS heeft zich vooral gefocust op
jongeren met externaliserende problematiek en angststoornissen in een
residentiele setting, maar emotieregulatie problemen komen ook voor bij
jongeren met internaliserende problematiek. De huidige studie wil de
bruikbaarheid van een serious game bij emotieregulatie problemen testen (Dojo)
en zal de aanvankelijke effectiviteit van een serious game als toevoeging aan
een behandeling bij jeugd met internaliserende problematiek binnen een
ambulante setting onderzoeken, meer specifiek adolescenten met angst- en
depressieve stoornissen.
Onze hypothese is dat jongeren die een serious game spelen als toevoeging aan
de reguliere CGT-behandeling meer geïnteresseerd zijn om te blijven spelen,
meer tevreden zijn met het spel, hun huiswerk doen en in staat zijn om de
geleerde vaardigheden om te zetten naar het dagelijks leven. We verwachten
weinig negatieve effecten. We verwachten een verbetering van hun adaptieve
emotieregulatie strategieën en een afname van hun maladaptieve strategieën.
Tenslotte is onze hypothese dat er een afname is van angst/depressieve
symptomen.

De studie onderzoekt de bruikbaarheid van het toevoegen van een serious game
aan een reguliere behandeling (CGT) met als doel het verbeteren van
emotieregulatie strategieën:
1) Wanneer (aantal sessies) verliezen adolescenten hun interesse in het spel?
Zijn ze tevreden met het spel?
2) Wat is de duur en de frequentie die adolescenten besteden aan hun huiswerken
(het spel spelen)?
3) Zijn er negatieve effecten (op huiswerk/school, sociale contacten en
hobby's)?
4) Is er een afname in het gebruik van maladaptieve emotieregulatie strategieën?
5) Is er een toename van het gebruik van adaptieve emotieregulatie strategieën?
6) Is er een afname in angst/depressieve symptomen?

De studie is een open clinical trial. Emotieregulatie strategieën worden
onderzocht met zelfrapportage vragenlijsten (kwantitatieve data), voor en na
behandeling en follow up na 3 en 6 maanden. De hoeveelheid/duur van het
huiswerk, interesse in de game en tevredenheid worden gemeten met korte
vragenlijsten (kwalitatieve data) en persoonlijke gamedata, zoals de tijd en
duur die gespeeld wordt. negatieve effecten (op hun huiswerk/school, sociale
contacten en hobby's) worden gemeten met vragenlijsten (kwalitatieve en
kwantitatieve data).

Belasting:
Emotieregulatie strategieën worden onderzocht met zelfrapportage vragenlijsten
voor, na de behandeling en een follow up met 3 en 6 maanden
(1: 55-60 min, 2: 55-60 min, 3 & 4: 45 min).
Het spelen van de serious game kost een deelnemer minimaal 20 minuten per dag
gedurende 12 weken (totaal: minimum van 1680 minuten).

Mogelijke voordelen: verbetering van emotieregulatie strategieën.

Mogelijke risico's: klein risico voor de ontwikkeling van een gameverslaving.