Effectiviteit van haloperidol voor de behandeling van delirium bij patiënten opgenomen op de intensive care: een prospectieve gerandomiseerde multicenter dubbelblinde placebo gecontroleerde klinische studie

Delirium, of plots optredende verwardheid, is een veel voorkomende vorm van
vitaal orgaan falen bij ernstig zieke patiënten die behandeld worden op een
Intensive Care (IC) en is sterk geassocieerd met vooral een verhoogd
overlijdensrisico (3 x verhoogd of meer) en, bij overlevenden van de IC opname,
met lange-termijn cognitieve achteruitgang. Door dit inzicht van het laatste
decennium is de aandacht voor delirium bij IC patiënten evident toegenomen en
is het aantal publicaties erover exponentieel gestegen. Door de sterke
associatie met ongewenste klinische uitkomsten is veel energie gestopt in
studies die ten doel hebben zowel delirium als de gevolgen ervan te beperken.
Echter, ondanks wijdverbreid gebruik van haloperidol bij delirium op de IC,
bestaan geen studies van voldoende kwaliteit en grootte die de gunstige
effecten van dit medicijn hebben aangetoond. Daarnaast kan haloperidol ook
bijwerkingen veroorzaken en bij IC patiënten is het maar zeer de vraag of de
eventuele gunstige werking opweegt tegen eventuele bijwerkingen. In de meest
recente richtlijnen wordt gesteld dat een gerandomiseerde studie van afdoende
grootte noodzakelijk is om te kunnen aantonen dat haloperidol deliriumsymptomen
vermindert. In een dergelijke studie zouden tevens de delirium-geassocieerde
uitkomsten zoals overlijden of cognitieve achteruitgang moeten worden
onderzocht evenals de bijwerkingen. Een dergelijke studie is nog niet gedaan en
staat bovenaan de lijst van geïdentificeerde kennislacunes van de recente
multidisciplinaire Nederlandse *Richtlijn delier volwassenen* (2013).

De studie zal onderzoek doen naar het effect van haloperidol op het verkorten
van de delirium duur, en tevens bestuderen of dit middel behulpzaam is bij het
voorkomen van overlijden en lange termijn cognitieve en functionele uitkomsten.
Tenslotte zal een evaluatie plaatsvinden van patient- en familie ervaringen
tijdens en na de IC opname in relatie tot de delirante patient.

Gerandomiseerde prospectieve geblindeerde multicenter interventiestudie.

Haloperidol versus placebo in delirant kritisch zieke patiënten, startend met 2.5mg i.v. elke 8 uur, opgetitreerd tot maximum 5mg i.v. elke 8 uur.

De belasting bestaat uit cognitieve en functionele beoordelingen na ontslag uit
het ziekenhuis, na 3 maanden en na 12 maanden. De proefpersonen zullen 1 jaar
na opname op de IC gevolgd worden, waarbij er in totaal twee follow-up bezoeken
zullen zijn om neurocognitieve testen af te nemen. Ook zullen proefpersonen
vragenlijsten invullen met betrekking tot functionele uitkomsten en voor de
kosteneffectiviteitsanalyse.
Het risico van deelname aan het onderzoek voor proefpersonen wordt als
verwaarloosbaar geschat, aangezien haloperidol al wijdverbreid wordt gebruikt
in de praktijk. Bovendien zal het toezicht door de studieprocedures toenemen,
waardoor de veiligheid eerder zal toenemen dan afnemen.