Chirurgische schade en postoperatieve immuun suppressie in borstsparende operatie versus mastectomie: een pilot study

Ondanks uitgebreid wetenschappelijk onderzoek is borstkanker nog steeds de
nummer 1 doodsoorzaak van kanker-gerelateerde sterfte bij vrouwen. De landmark
trials in de jaren 80 leerden dat overleving na borstparende operatie gevolgd
door radiotherapie vergelijkbaar was met overleving na radicale mastectomie. In
die tijd werden bestraling, chemotherapie en hormonale therapie nog weinig
toegepast. Recent zijn een aantal grote retrospectieve studies verschenen
waaruit blijkt dat met de huidige behandelingen de 10-jaar overleving na
borstsparende operatie beter is dan na mastectomie. Dit resultaat is niet
geografisch gebonden (Denemarken, Noorwegen, Californie en Nederland), niet
leeftijdsafhankelijk en gecorrigeerd voor alle tumor- en patiënt eigenschappen
in de kankerregistratie database. Er is geen duidelijke verklaring waarom
minder invasieve chirurgie in een vroeg stadium superieur is aan mastectomie.
Een potentiele bijdragende factor is radiotherapie, gezien het merendeel van de
patiënten die een borstsparende operatie ondergaan ook behandeld worden met
radiotherapie, vergeleken met slechts een klein deel na mastectomie.
Ongetwijfeld is er ook een grotere mate van chirurgische schade na mastectomie,
wat geassocieerd is met meer complicaties. Een plausibele hypothese in recente
literatuur is dat een grotere mate van chirurgische schade leidt tot een
veranderde immuunrespons. Ongecontroleerde schade aan cellen zoals optreedt bij
een trauma of operatie leidt tot het vrijkomen van danger-associated molecular
patterns (DAMPs), stoffen die actief worden uitgescheiden door bedreigde cellen
of componenten van de cel of extracellulaire matrix die door schade bloot komen
te liggen. Deze DAMPs functioneren als ligand voor immuunreceptoren en
induceren een anti-inflammatoire immuunreactie gekarakteriseerd door het
vrijkomen van anti-inflammatoire interleukine 10 (IL-10), verminderde HLA-DR
expressie op monocyten en verminderde productie van pro-inflammatoire cytokines
TNFa en IL-6 na ex-vivo stimulatie met lipopolysaccharide (LPS). Fragidiakis et
al beschrijven een sterke correlatie tussen immuunstatus en postoperatief
herstel. In trauma patiënten is een correlatie aangetoond tussen
immuunsuppressie en infectieuze complicaties en mortaliteit. Een recente studie
van Máca et al laat zien dat DAMPs een goede maat zijn voor chirurgische schade
en tevens voorspellend zijn voor morbiditeit en mortaliteit na grote abdominale
chirurgie. Verschillende studies laten een verband zien tussen postoperatieve
complicaties en uiteindelijke metastasering. Echter, vergelijken van
studieresultaten blijft lastig door heterogeniteit in uitkomstmaten en geen
duidelijke definitie van complicaties. Deze pilot zal de rol van DAMPs en
immuunsuppressie na mammachirurgie onderzoeken. Onze hypothese is dat de
grotere mate van chirurgische schade bij mastectomie leidt tot het vrijkomen
van meer DAMPs, wat vervolgens leidt tot immuunsuppressie en mogelijk tot meer
postoperatieve complicaties.

Het vergelijken van het vrijkomen van DAMPs en de mate van immuunsuppressie na
borstsparende operatie versus mastectomie.

Een mono-center prospectieve observationele pilot studie (n=40).

Patiënten die reeds borstsparende operatie of mastectomie zullen ondergaan
worden benaderd om deel te nemen aan de studie. Deelname verandert of vertraagt
op een enkele manier de behandeling. Als een patiënt besluit om deel te nemen
zal een kleine hoeveelheid bloed worden afgenomen voor de operatie, 1 uur na de
operatie en 1 dag na de operatie. Waar mogelijk zal deze afname gecombineerd
worden met routine labonderzoek om onnodige extra venapunctie te voorkomen.
Baseline- tumor- en behandeling karakteristieken, perioperatieve parameters en
complicaties worden alleen met toestemming van patiënt uit het dossier van de
patiënt gehaald.