Herstel van het microbioom na pneumonie.

Pneumonie is de meest voorkomende infectie waarvoor in het ziekenhuis
antibiotica wordt voorgeschreven. Heropnames na opname voor pneumonie komt ook
veel voor, met 30-dagen incidenties van 15 tot 40% in bepaalde subgroepen.

Hoewel antibiotica onmisbaar is in de strijd tegen infecties, weten we
ondertussen dat de darmflora ernstig wordt aangetast door deze
antibiotica-kuren. De mate waarin deze darmflora aangetast is, blijkt een
relatie te hebben met het immuunsysteem en de kans op nieuwe infecties en
heropnames na een longontsteking. Het herstellen van de darmflora na
antibiotische behandeling voor pneumonie zou het immuunsysteem kunnen
versterken, om daarmee een positief effect te hebben op het aantal nieuwe
infecties en heropnames in de periode na een longontsteking.

Probiotica zijn ontwikkeld om de darmflora te versterken en worden reeds
gebruikt voor de preventie van Ventilator-Associated Pneumonia op de Intensive
Care en om antibiotica-geïnduceerde diarree te voorkomen. De laatste systematic
reviews tonen dat het gebruik hiervan veilig is, maar dat het positieve effect
niet duidelijk is. Resultaten verschillen per middel en per patiëntengroep.
Tevens is de manier waarop probiotica zijn werkzaamheid heeft onduidelijk.
Studies waarin het effect van probiotica op het microbioom geanalyseerd wordt
aan de hand van 16s sequencing zijn nodig om een beeld te krijgen of en hoe
probiotica zijn effecten heeft op het microbioom en het immuunsysteem.

REConstituting the microbiome After Pneumonia (RECAP) is een pilot studie. Het
doel is om te onderzoeken of probiotica de compositie en diversiteit van de
darmflora kunnen herstellen na een ziekenhuisopname voor longontsteking. Tevens
worden verschillen in immuun respons onderzocht en wordt de incidentie van
nieuwe infecties en heropnames in kaart gebracht.

Positieve resultaten zouden in de toekomst een grotere klinische trial mogelijk
maken, waarin onderzocht kan worden of de her-infectie en heropname incidentie
na opname voor een longontsteking verbeterd kunnen worden door preventief
gebruik van probiotica.

Pilotstudie, dubbelblind, placebo-gecontroleerde randomized trial. Multicenter:
Amsterdam UMC - locatie AMC, Amsterdam UMC locatie VUmc, Flevoziekenhuis en het
BovenIJ ziekenhuis.

90 dagen probiotica danwel placebo, twee maal daags. De interventie start zodra de patiënt uit het ziekenhuis ontslagen wordt.

De belasting voor deelnemers is als volgt:
- We nemen 30ml bloed, 6 rectale uitstrijkjes en 3 nasopharyngeale uitstrijkjes
af, verdeeld over 3 tijdspunten (dag van inclusie, dag 2-3 van opname, dag 90
van de interventie). De eerste twee tijdspunten zijn in het ziekenhuis, terwijl
het dag 90 tijdspunt danwel bij de patiënt thuis, danwel gecombineerd met een
reeds bestaand poliklinische afspraak zal plaatsvinden.
- Deelnemers wordt gevraagd om 90 dagen lang, startend na ontslag uit het
ziekenhuis, tweemaal daags danwel probiotica danwel placebo te consumeren. Het
mengsel zit in een klein zakje en kan opgelost worden in een glas water.
- Deelnemers wordt gevraagd om een ontlastingsdagboek bij te houden. Tevens
worden er 2 vragenlijsten afgenomen, op dag 0 en dag 90.

Het gebruik van probiotica wordt veilig geacht in de laatste systematic
reviews. Dit wordt verder toegelicht in het C1 protocol van deze studie. Het
specifieke middel dat tijdens deze studie gebruikt wordt is reeds in drie
eerdere klinische studies (twee randomized controlled trials) gebruikt, waar
geen verschil in adverse events tussen de groepen wordt beschreven.

Het risico van de interventie schatten wij als laag in. Om resterende risico's
verder te verkleinen start de interventie pas zodra de patiënt klinisch
hersteld verklaard is, namelijk pas na ontslag uit het ziekenhuis. Verder
vallen de ziekste patiënten af met de exclusie-criteria die gehanteerd worden.