Het verminderen van aquaresis bij ADPKD patiënten behandeld met een vasopressine V2 receptor door regulatie van zout en eiwit intake

Autosomaal Dominante Polycysteuze Nierziekte wordt gekarakteriseerd door de
vorming van multipele cysten in beide nieren en een progressieve
nierfunctieachteruitgang, leidend tot nierfunctievervangende therapie op een
mediane leeftijd van 58 jaar. Het eerste en momenteel enige medicijn die de
nierfunctieachteruitgang remt is een vasopressine V2 receptor antagonist
(V2RA). Echter, een V2RA veroorzaakt een toename in urinevolume tot meer dan
zes liter per dag in het merendeel van de patiënten, waardoor het gebruik
hiervan beperkt is onder ADPKD-patiënten. Een V2RA zorgt voor een sterk
verminderd concentrerend vermogen van de nier, waardoor het urinevolume
grotendeels bepaald wordt door de totale osmolaire excretie. Door de dagelijkse
zout- en eiwitinname van patiënten te veranderen, en hiermee respectievelijk de
natrium- en ureumexcretie te beïnvloeden, willen wij onderzoeken of
veranderingen in de osmolaire excretie invloed heeft op de door
V2RA-veroorzaakte polyurie.

Het aantonen van het effect van zout en / of eiwit inname op aquaresis in
ADPKD-patiënten die behandeld worden met een vasopressine V2 receptor
antagonist, gemeten middels 24-uurs urine.

Een placebo-gecontroleerd, dubbel-blinde cross-over studie bij proefpersonen
met ADPKD die tolvaptan gebruiken. Patiënten zullen gerandomiseerd worden voor
de volgende behandelperioden:
1. Natriumchloride capsules van 750mg 2dd4 en eiwitrestrictie (placebo)
2. Natriumchloride capsules van 750mg 2dd4 en 40 gram eiwit;
3. Natriumchloride restrictie (placebo) en 40 gram eiwit;
4. Natriumchloride restrictie en eiwit restrictie.

Na een screening visite zullen proefpersonen starten met een run-in periode waarin gecontroleerd wordt of zij in staat zijn zich te houden aan het aanbevolen dieet. Tijdens de baseline visite zullen zij gerandomiseerd worden voor behandelvolgorde, waarin zij het volgende zullen ontvangen: 1. Natriumchloride capsules van 750mg 2dd4 en eiwitrestrictie (placebo) 2. Natriumchloride capsules van 750mg 2dd4 en 40 gram eiwit; 3. Natriumchloride restrictie (placebo) en 40 gram eiwit; 4. Natriumchloride restrictie en eiwit restrictie.

Patiënten die tolvaptan gebruiken in het kader van reguliere klinische zorg
zullen geïncludeerd worden. Deze patiënten worden frequent op de polikliniek
gezien en dienen gedurende de eerste 18 maanden van de behandeling maandelijks
hun bloedwaarden te laten controleren. Deelname aan deze studie zal een minimum
van 2-4 extra bezoeken met zich mee brengen (6 studiebezoeken versus 2-4
polikliniek bezoek i.h.k.v. regulaire zorg). De run-in periode kan zonder
limiet verlengd worden, totdat de patiënt in staat is zich te houden aan het
aanbevolen dieet. Het verlenging van de run-in periode wordt in overleg met de
proefpersoon besloten.

Proefpersonen worden gevraagd een dieetdagboek van drie dagen bij te houden.
Daarnaast zullen zij gezien worden door een diëtist, die hen persoonlijke
adviezen zal geven. Proefpersonen dienen zich aan een dieet te houden van 6
gram zout per dag en 0,8 gram eitwit per kilogram lichaamsgewicht per dag, wat
overeenkomt met het advies van de richtlijn Chronische Nierschade.

Andere studie procedures zijn:
- minimaal zes keer 2x24-uurs urine verzamelen;
- 6 keer veneuze bloedafname;
- 6 keer spoturine verzamelen;
- 5 keer GFR-meting middels de iohexol methode;
- 6 keer dieetdagboek invullen.

Mogelijke discomfort/risico's geassocieerd met de interventie:
- verhoogde aquaretische bijwerkingen gedurende de hoog-zout en hoog-eiwit
interventie, zoals polyurie, dorst, polydipsie en nocturie.
- het hoge zout dieet zou kunnen lijden tot een milde verhoging van de
bloeddruk. Echter, dit is tijdelijk (maximaal 6 weken) en reversibel nadat het
hoge zoutdieet wordt gestaakt. Bovendien is deze mate van zoutinname normaal
voor een groot deel van de patiënten.

Mogelijk voordeel
De proefpersonen zullen dieetadviezen krijgen van een diëtist, welke
overeenkomen met de aanbeveling van de richtlijn Chronische Nierschade. Deze
adviezen kunnen zij ook toepassen na deelname aan deze studie. Daarbij geeft
deze studie meer inzichten in het beïnvloeden van urinevolume middels
aanpassingen in het dieet, wat zal leiden tot adviezen die de patiënt kan
blijven gebruiken tijdens de rest van de behandeling met een V2RA.