Evaluatie van cognitieve achteruitgang na radiotherapie door middel van geavanceerde MRI beeldvorming

Meningeomen zijn langzaam groeiende en frequent voorkomende intracraniële
tumoren, verantwoordelijk voor 33% van alle asymptomatische intracraniële
tumoren en 13-26% van alle symptomatische primaire hersentumoren. Het
overlevingspercentage na 10 jaar is 72%. Er zijn verschillende
behandelingsopties beschikbaar voor symptomatisch meningeoom, waaronder
operatieve verwijdering met of zonder radiotherapie of alleen radiotherapie.
Deze therapieën kunnen een negatieve invloed hebben op het functioneren van de
hersenen.

Na hooggedoseerde radiotherapie voor primaire of gemetastaseerde hersentumoren
ontwikkelt 50-90% van de overlevenden na meer dan 6 maanden een onomkeerbare
cognitieve achteruitgang die leidt tot vroegtijdig verlies van
onafhankelijkheid, verminderde kwaliteit van leven (QOL) en aanzienlijke
economische lasten zowel voor het individu als voor de maatschappij. Vooral
voor patiënten met een goede prognose zoals goedaardig meningeoom is het
behouden van de neurocognitieve functie cruciaal. Het begrijpen van de
mechanismen die ten grondslag liggen aan door straling geïnduceerde cognitieve
achteruitgang is complex en welke hersengebieden gespaard moeten blijven is een
belangrijk onderwerp van onderzoek.

Evaluatiemethoden om de cognitieve functie te beoordelen en cognitieve
achteruitgang te voorspellen zijn dringend nodig, dit zal de ontwikkeling van
geoptimaliseerde behandelstrategieën mogelijk maken met als doel de cognitieve
functie bij meningeoompatiënten te behouden of zelfs te verbeteren.
Verbeteringen op het gebied van neurobeeldvormingstechnieken (d.w.z.
geavanceerde MRI-technieken) hebben de mogelijkheid om gebieden te
identificeren die vatbaar zijn voor cognitieve stoornissen. Dit maakt in de
toekomst een meer gepersonaliseerde bestralingsbehandeling mogelijk door
risicopatiënten te identificeren en door de bestralingsdosis te optimaliseren
voor specifieke hersenregio's, die uiteindelijk cognitieve achteruitgang zouden
kunnen verminderen of voorkomen. Verbeteringen op het gebied van radiotherapie,
bijvoorbeeld door een behandeling met een hogere precisie, zoals
protonentherapie, hebben het potentieel om deze meer geïndividualiseerde
strategieën te verkrijgen.

Onderzoek naar de dosis-responsrelatie tussen cognitieve achteruitgang en
radiotherapiedosis bij patiënten met een goedaardig meningeoom WHO I.

De studie is opgezet als een prospectieve observationele cohortstudie:
patiënten met meningeoom WHO I-tumoren die met radiotherapie worden behandeld,
zullen worden geïncludeerd. Zij ondergaan uitgebreide cognitieve tests in
combinatie met geavanceerde MRI-scans van de hersenen vlak voor, 3 en 24
maanden na radiotherapie.

De studie is niet-interventioneel, er worden geen risico's of voordelen
verwacht voor de patiënten. De last die verband houdt met het invullen van
aanvullende vragenlijsten, neurocognitieve tests en het krijgen van
geavanceerde MRI's wordt als laag beschouwd. Er is geen individueel voordeel
voor de patiënt, maar de studie zal nieuwe inzichten en kennis opleveren om de
bestralingsbehandeling van vergelijkbare patiënten in de toekomst te
verbeteren.