Botgezondheid van professionele wielrenners

Het ontwikkelen van sterke botten is belangrijk om de kans op breuken op latere
leeftijd (>50 jaar), met eventuele complicaties, te minimaliseren. Botdichtheid
(bone mineral density) is de belangrijkste maat voor botgezondheid en
ontwikkelt zich gedurende de kinderjaren en adolescentie en bereikt piekwaarden
in het derde levensdecennium. Voeding, en dan vooral energie-inname, calcium,
vitamine d en meer recent collageen, is in de literatuur geïdentificeerd als
een belangrijke factor voor botgezondheid. Echter, de belangrijkste stimulus
voor het ontwikkelen van botmassa is mechanische belasting door gewicht
dragende fysieke activiteit. Sommige vormen van fysieke activiteit, zoals
fietsen, geven geen mechanische belasting op de botten en zorgen dus voor een
onvoldoende osteogene stimulus. Onderzoek onder wielrenners bevestigd inderdaad
dat deze groep een verminderde botdichtheid heeft in vergelijking met
normwaarden. Er is echter weinig tot geen wetenschappelijke informatie
beschikbaar over de ontwikkeling van botdichtheid en botkwaliteit over tijd bij
wielrenners in het algemeen en bij profwielrenners in het bijzonder. De vraag
rijst dan ook op welke manier botdichtheid en botkwaliteit zich ontwikkeld bij
toenemend trainingsvolume en op welk moment in de carrière interventies
noodzakelijk zijn. Omdat de piekwaarden van botdichtheid bereikt worden tussen
het 20e en 30e levensjaar kunnen we ons ook afvragen of en op welke manier de
botdichtheid zich hersteld na het stoppen met de profcarrière (meestal tussen
de 30 - 35 jaar). Naast botdichtheid is ook de micro-architectuur van het bot
een belangrijke bepaler van de uiteindelijke kracht van het bot.

Doel van het huidige onderzoek is dan ook vaststellen hoe groot en relevant het
probleem van lage botdichtheid is bij profwielrenners en hoe de botdichtheid
zich ontwikkeld gedurende een de carrière van profwielrenners. Tevens wil dit
onderzoek inzicht krijgen in de kwaliteit (micro-architectuur) van de botten
van profwielrenners.

Observationele studie

De deelnemer is ongeveer 60-90 minuten kwijt tijdens het bezoek aan het
onderzoekscentrum. Bij een DXA worden de deelnemers blootgesteld aan lage
straling. De gebruikte dosis is echter zeer laag, en bijvoorbeeld lager dan bij
een intercontinentale vliegreis. Bloedafname middels venapunctie wordt soms als
pijnlijk ervaren. Deze pijn is echter kortdurend en vergelijkbaar met een
injectie of bloeddonatie. Het gezondheidsrisico bij deelname aan het onderzoek
is laag.
De deelnemers is ongeveer 30 minuten kwijt voor de HR-pQCT-scan. Bij deze scan
worden deelnemers blootgesteld aan lage straling. Dit kan oplopen tot maximaal
0,04 mSv als alle vier de scans 1 keer opnieuw worden gemaakt omdat ze de
eerste keer niet goed gelukt waren. Ter vergelijking: de *gewone* straling die
iedereen in Nederland jaarlijks krijgt, is ongeveer 1.7 tot 2,5 mSv per jaar.