COVID-19 in patiënten met chronische inflammatoire aandoeningen: een prospectieve cohort studie

In december 2019 werden de eerste gevallen van COVID-19 geïdentificeerd in
China. In de maanden daarna namen de gevallen wereldwijd exponentieel toe. De
Wereldgezondheidsorganisatie heeft de coronavirus 2 (SARS-CoV-2) tot een
pandemie verklaard. Er zijn reeds onderzoeken opgezet die zich op het
identificeren van de risicofactoren voor de ernst van de ziekte richten, echter
het gebruik van immunosuppressieve medicatie en de invloed ervan op de ernst
van de ziekte en de antilichaamrespons is tot op heden niet onderzocht.

Een groot deel van de patiënten met een chronische inflammatoire aandoening
wordt behandeld met immunosuppressieve medicatie. In eerdere onderzoeken is
immunosuppressieve medicatie in verband gebracht met een verhoogd risico op
ernstige infecties. Geen van de eerdere onderzoeken was echter specifiek
gericht op de invloed van immunosuppressieve medicatie op virale infecties in
termen van ernst van de ziekte of antilichaamrespons. Met de opkomst van de
SARS-CoV-2 is er de unieke kans om deze vragen te bestuderen. Deze groep
patiënten is extra interessant omdat een deel van de patiënten met reumatische
aandoeningen wordt behandeld met hydroxychloroquine en tocilizumab. Recente
onderzoeksresultaten suggereren dat tocilizumab de kans op progressie naar het
nodig hebben van mechanische beademing of sterfte verkleint in patiënten die
vanwege COVID-19 in het ziekenhuis moeten worden opgenomen. Bij
hydroxychloroquine, waarvan onlangs is vastgesteld dat het in vitro antivirale
eigenschappen heeft, werd geen beschermend effect gevonden. Van zowel
tocilizumab als hydroxychloroquine is echter de invloed profylactisch gebruik
nog niet onderzocht. Het zou daarom interessant zijn om de ernst van de ziekte
en de antilichaamrespons te bestuderen in deze specifieke categorie patiënten.

Verder heeft SARS-CoV-2 inmiddels verschillende mutaties ondergaan die van
invloed zijn geweest op de besmettelijkheid en ziekte-ernst van een infectie.
De verwachting is dat er nieuwe varianten van SARS-CoV-2 zullen blijven
ontstaan waardoor het virus, vergelijkbaar met het griepvirus, rond zal blijven
gaan in de maatschappij, mogelijk met uitbraken tot gevolg. De ruime
meerderheid van de bevolking, inclusief patiënten met chronische
ontstekingsziekten, heeft inmiddels immuniteit tegen SARS-CoV-2 opgebouwd, via
vaccinatie, infectie of een combinatie van beide. In hoeverre patiënten met
chronische ontstekingsziekten op de lange termijn beschermd zijn is echter nog
niet bekend. Studies met een langdurige follow-up zijn belangrijk om hier
inzicht in te geven.

Tot slot is bekend dat een infectie met SARS-CoV-2 nog langdurig klachten kan
geven die het functioneren in het dagelijks leven en de kwaliteit van leven
negatief kunnen beïnvloeden, ook als de infectie zelf een mild beloop had. Dit
verschijnsel wordt het post-COVID-syndroom of long COVID genoemd. Er is nog
weinig bekend over het vóórkomen, beloop en de impact van het
post-COVID-syndroom in patiënten met chronische ontstekingsziekte.
Lange-termijn data kunnen helpen hier meer inzicht in te krijgen om patiënten
beter te kunnen begeleiden en informeren.

Het doel van het onderzoek is om de incidentie en ernst van COVID-19 te
vergelijken tussen patiënten met een chronische inflammatoire ziekte en gezonde
controles.

Dit is een prospectieve observationele cohort studie met een follow-up van 6.5
jaar. Alle deelnemers zullen worden benaderd om 17-27 keer een vragenlijst in
te vullen: op baseline en na 1-3, 4-6, 7-9, 10-12, 13-15, 16-18 maanden
follow-up, en 2-4x per jaar tijdens de laatste 5 jaar follow-up. Deelnemers
zullen na 1-3, 4-6, 7-14, 15-18 maanden follow-up en tot 2x per jaar tijdens de
laatste 5 jaar follow-up ook worden gevraagd om bloed af te geven. Daarnaast
zullen patiënten met een chronisch inflammatoire aandoening bij een flare
worden gevraagd, maar niet verplicht, extra vragenlijsten over
ziekte-activiteit in te vullen en extra bloed af te nemen.

De risico's die verbonden zijn aan deelname aan dit onderzoek zijn zeer gering.
De belasting van het onderzoek bestaat uit:
- 17-27x invullen van vragenlijsten (nemen ongeveer 30 minuten in beslag)
- 14x 10mL of 30 mL bloed afgeven of een paar druppels bloed (met een
vingerprik)
- Patiënten met chronisch inflammatoire aandoeningen: optionele extra
vragenlijsten en bloedafnames bij een flare.