Een online zelfmanagementinterventie voor patiënten met fibromyalgie -- een gerandomiseerde
klinische trial

Fibromyalgie heeft een hoge ziektelast, zoals blijkt uit de aanzienlijke pijn,
verminderde kracht en mobiliteit, lichamelijke beperkingen en vaak een
verminderde (gezondheidsgerelateerde) kwaliteit van leven.
Zelfmanagementfactoren, zoals fysieke en psychosociale aanpassing aan een
chronische aandoening, spelen een belangrijke rol bij deze verminderde
kwaliteit van leven. Voorbeelden hiervan zijn de perceptie van de patiënt van
zijn of haar aandoening en het omgaan hiermee. Onderzoek laat zien dat het
verbeteren van zelfmanagementvaardigheden werkt bij chronische somatische
aandoeningen (inclusief fibromyalgie), o.a. om de impact van de klachten op het
dagelijks functioneren te verminderen. Zelfmanagementinterventies worden daarom
steeds meer erkend als belangrijk bij de behandeling van chronische
(somatische) aandoeningen en ze krijgen dan ook steeds meer aandacht in de
klinische praktijk en onderzoek. In deze studie wordt het effect van een online
zelfmanagementinterventie gericht op copingvaardigheden met betrekking tot
chronische pijn in vergelijking met een wachtlijstcontroleconditie onderzocht.

Doel is de effectiviteit van een online zelfmanagementinterventie bij patiënten
met fibromyalgie te onderzoeken.

Een gerandomiseerde klinische trial zal worden uitgevoerd, waarbij 35
deelnemers worden gerandomiseerd naar de online zelfmanagementinterventie en 35
deelnemers naar een wachtlijstcontrolegroep. Op baseline, post-interventie, 6
weken, en drie maanden follow-up, zullen vragenlijsten worden gebruikt om
primaire en secundaire uitkomsten te meten.

De interventie is gebaseerd op cognitief gedragstherapeutische principes. De behandeling begint met een face-to-face introductiegesprek waarin persoonlijke doelen voor de interventie worden gesteld. Vervolgens krijgt de deelnemer een op maat gemaakte zelfmanagementinterventie aangeboden via een online programma. De interventie bestaat uit zes modules met psycho-educatie over pijn, praktische opdrachten, ontspanningsoefeningen en registraties. De eerste en laatste module zijn respectievelijk een inleidende en afsluitende module. Daartussen volgen de deelnemers vier modules, die zich richten op het beter omgaan met de gevolgen van de aandoening op het dagelijks leven. De onderwerpen van de modules zijn (1) activiteiten, (2) stemming, (3) gedachten en (4) de sociale omgeving. Minstens één keer per week ontvangen deelnemers ondersteuning en feedback op de opdrachten van de begeleidende psycholoog, door middel van berichten in een beveiligde mailbox in het online programma. Na het afronden van het online programma, zullen patiënten door hun behandelend psycholoog worden benaderd voor twee telefonische boostersessies. In deze boostersessies zal worden geëvalueerd hoe de patiënt verder zijn/haar vooraf gestelde doelen voor de interventie heeft bereikt. Strategieën om de behaalde resultaten te versterken worden besproken. De boostersessies zullen 1 maand en 2,5 maanden na het afronden van het online programma plaatsvinden.

In de wachtlijstcontroleconditie zullen de patiënten de interventie ontvangen,
nadat de interventie eindigt in de interventiegroep (na 6 maanden). In de
interventiegroep krijgen patiënten een online zelfmanagementinterventie
aangeboden, die potentieel hun pijncoping en andere psychische en lichamelijke
uitkomsten verbetert. Deelname aan de studie brengt geen risico met zich mee.
De enige last voor de deelnemers is tijdsinvestering.