Preoperatieve voorspellers van gewichtsverlies en verbetering van metabole gezondheid na bariatrische chirurgie

Obesitas is het resultaat van een complex samenspel tussen genetische en
epigenetische aanleg, omgeving, fysieke activiteit, voeding en psychologie. Het
is een invaliderende aandoening en een risicofactor voor de ontwikkeling van
stofwisselingsstoornissen zoals dyslipidemie, hypertensie en hyperglykemie,
evenals voor bepaalde vormen van kanker. Bariatrische chirurgie is de meest
effectieve behandeling voor morbide obesitas met bewezen langetermijnresultaten
van gewichtsverlies, remissie van comorbide aandoeningen en de verbetering van
de kwaliteit van leven (QoL). Echter, varieren de resultaten na operatie. Het
identificeren van preoperatieve voorspellers van postoperatief gewichtsverlies
en metabole gezondheid heeft klinische prioriteit. Voorspellers zouden de
doeltreffendheid van de zorg voor obesitas verder kunnen verbeteren door de
behandeling op het individu af te stemmen op basis van hun voorspelde respons
en daardoor de uitkomst na bariatrische chirurgie te optimaliseren. Deze studie
maakt deel uit van een internationaal multicenter Europees onderzoeksproject:
SOPHIA (Stratification of Obese Phenotypes to Optimize Future Obesity Therapy).

Primaire doelstelling
Biomarkers van respons (o.a. gewichtsverlies en behoud) op bariatrische
chirurgie valideren en algoritmen ontwikkelen die deze variabelen combineren om
individuele reacties te voorspellen.

Secundaire doelstellingen
* De voorspellende waarde vaststellen van geselecteerde preoperatieve
biomarkers en verandering in biomarkers om metabole respons en gewichtsverlies
te voorspellen 3, 18 en 60 maanden na bariatrische chirurgie.
* Veranderingen in psychologische factoren (depressie, angst, eetaanvallen,
eetgedrag, honger, lichaamsbeeld) bestuderen en hoe deze factoren samenhangen
met gewichtsverlies, metabole gezondheid en verbetering van QoL 3, 18 en 60
maanden na bariatrische chirurgie
* Correlatie bepalen van preoperatieve gemeten kandidaat-voorspellers met
geselecteerde gen- en eiwitexpressie (metabole routes die betrokken zijn bij
het substraatmetabolisme) in insulinegevoelige weefsels (lever en vetweefsel)
bij een subgroep van 40 patiënten
*Beoordeling van insulinegevoeligheid van lever-, spier- en vetweefsel met
behulp van stabiele isotooptracers en beoordeling van
insulinesignaleringsroutes en proteïnekinase C-familie in weefselbiopten

Prospectieve cohortstudie.

De last voor de proefpersonen bestaat uit twee extra bezoeken voor
bloedafnames, vier extra vragenlijsten en twee computertaken op pre- en
postoperatieve studiemomenten. Een subgroep van de patiënten krijgt 2 extra
studiebezoeken om darmhormonen te beoordelen en biopsieën (tijdens bariatrische
chirurgie) zullen worden uitgevoerd

GWAS-analyse kan onverwachte bevindingen ontdekken die de gezondheid van een
patiënt kunnen beïnvloeden.
Laparoscopische Roux-en-Y maagbypass- of sleeve-gastrectomie-chirurgie zal
worden uitgevoerd volgens de huidige procedureprotocollen en in overeenstemming
met de Nederlandse wetgeving (Wet op de Geneeskundige Behandelings
Overeenkomst).

De operatie wordt uitgevoerd volgens de standaardprocedures en de huidige
richtlijnen door een ervaren chirurg. Tijdens de operatie zullen biopsieën
worden genomen uit de lever- en vetweefselcompartimenten in de subgroep van
proefpersonen. Het aantal en het volume van weefselbiopten wordt tot een
minimum beperkt. Eerdere studies in onze groep lieten zien dat deze procedures
zijn veilig en zonder bijwerkingen waren.
Mogelijke ongewenste voorvallen die verband houden met deze procedures zijn
beschadiging van omliggende organen, verhoogd infectierisico, pijn op de
biopsieplaats en lokaal hematoom en bloeding vanuit toegangsplaats. Er moet
echter worden opgemerkt dat deze bijwerkingen zijn beschreven voor percutane
biopsie van buikorganen en dat het nemen van biopsieën tijdens een operatie
veiliger is dan het nemen van percutane biopsieën:
- Biopsieën worden onder direct zicht genomen; omringende organen kunnen
gemakkelijk worden gespaard;
- Er is geen percutane toegangsplaats voor lever en vetbiopten.
- Alle procedures worden uitgevoerd onder strikt steriele omstandigheden in de
operatiekamer; er is geen verhoogd infectierisico;
- Het spierbiopt wordt via een klein extra sneetje (4-5mm) afgenomen van de
bovenbeenspier. De dag na het biopt kan het beurs aanvoelen. Er zal klein
litteken achterblijven.
- Lokale hemostase kan direct na de biopsie en tijdens de ingreep worden
gecontroleerd: bij bloeding vanaf de sample plaats (0,1 tot 1% voor percutane
leverbiopsie) kan de chirurg dit gemakkelijk en onder direct zicht controleren.

Om het risico verder te minimaliseren, worden proefpersonen die anticoagulantia
gebruiken of stollingsstoornissen hebben uitgesloten van deelname en zullen
chirurgen tweemaal controleren op lokale hemostase.
Hierbij dient vermeld te worden dat de operatieve procedure zelf geen onderdeel
uitmaakt van het protocol, maar reguliere patiëntenzorg
Het plaatsen van intraveneuze canules voor studiedoeleinden kan een onaangename
ervaring zijn voor de proefpersonen. Er is een laag risico op flebitis op de
intraveneuze injectieplaatsen, dit is onaangenaam, maar niet schadelijk, van
tijdelijke aard en zelflimiterend.

De clamp wordt goed getolereerd.